پرونده ویژه
نیازی: سرمایهگذاری در کشاورزی نزدیک به صفر است
کمبود سرمایهگذاری در بخش کشاورزی به بزرگترین چالش کشور تبدیل شده است. معاون وزارت جهاد کشاورزی گفت برای نجات خاک و تأمین امنیت غذایی، نیازمند تحولی اساسی در مدیریت منابع آبی و الگوی کشت هستیم.
پایگاه خبری داوان نیوز: در نوزدهمین کنگره علوم خاک ایران، معاون امور آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به محدودیت منابع آبی و چالش سرمایهگذاری در بخش کشاورزی، بر لزوم بازنگری اساسی در مدیریت منابع پایه تأکید کرد.
به گزارش خبرنگار داوان نیوز، دکتر صفدر نیازی شهری ، با بیان اینکه «بزرگترین مصرفکننده آب، بخش کشاورزی است»، اظهار داشت: با توجه به محدودیتهای تخصیص آب، چالشهای سنگینی برای تأمین امنیت غذایی پیش رو داریم. باید بپذیریم که با این منابع محدود، چگونه میتوانیم غذای مردم را تأمین کنیم.
محرکهای اصلی الگوی کشت و اولویت خاک
وی اجرای «الگوی کشت» را ضروری خواند و افزود: تعیین الگوی کشت باید مبتنی بر قابلیت و تناسب اراضی، پتانسیل خاک، اقتصاد کشاورزی و شرایط اقلیم منطقه باشد. نمیتوان در زمینی با قابلیت پایین، محصول پرآبخواه کشت کرد و انتظار بهرهوری داشت.» معاون آب و خاک وزارت جهاد، انجام مطالعات خاکشناسی و آزمایشهای حاصلخیزی را گام اول این مسیر دانست.
دکتر نیازی با اشاره به موضوع «کشاورزی حفاظتی» که سالها در محافل علمی مطرح است، پرسید: چرا علم به مزرعه نمیرود؟ آیا مشکل از کشاورز است، از معیشت ناپایدار او، یا از عدم سرمایهگذاری و پشتیبانی کافی؟ حل این شکاف باید از دستاوردهای چنین کنگرههایی باشد.
هشدار درباره کمبود سرمایهگذاری
وی با ابراز نگرانی از میزان سرمایهگذاری در بخش کشاورزی گفت: سرمایهگذاری در این بخش طی ۴۰ تا ۵۰ سال گذشته تنها حدود ۵ درصد بوده در حالی که نرخ استهلاک ۵.۸ درصد است. عدم سرمایهگذاری بزرگترین مسئله پیش روست.» دکتر نیازی با اشاره به قانون حفاظت از خاک تصریح کرد: «برای انجام مطالعات خاکشناسی در کل کشور که طبق قانون تکلیف شده، به حدود ده همت اعتبار نیاز است. باید این چالش را بپذیریم و برای حل آن چارهاندیشی کنیم.
معاون وزارت جهاد کشاورزی، «تحویل حجمی آب»، «حاکمیت نظم در تخصیص آن» و «افزایش راندمان آبیاری» را از دیگر ضروریات خواند و توضیح داد: نمیتوانیم ادعای افزایش راندمان کنیم در حالی که شبکههای فرسوده و کانالهای خاکی را بهروز نکردهایم.
دکتر نیازی از جامعه علمی خواست تا با قلم و سخن، به حل چالشهای بخش کمک کنند. وی بر لزوم «گفتمانسازی» برای حفاظت از خاک تأکید و بیان کرد: حفاظت از خاک تنها بر عهده یک سازمان نیست و مشارکت تکتک افراد جامعه را میطلبد. باید یافتههای علمی را از طریق رسانهها به جامعه منتقل کنیم.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، وی در پایان با اشاره به سخن مقام معظم رهبری، هشدار داد: اگرچه چالش آب جدی است و میتوان آن را تولید یا شیرین کرد، اما تشکیل چند سانتیمتر خاک صدها سال طول میکشد و قابل وارد کردن نیست. حفاظت و ارتقای سلامت این سرمایه غیرقابل جایگزین، امری حیاتی برای نسل امروز و آینده است.
***
بر اساس این گزارش، نوزدهمین کنگره علوم خاک ایران با مشارکت دانشگاه تهران، موسسه تحقیقات خاک و آب کشور و انجمن علوم خاک ایران، از تاریخ ۱۱ تا ۱۳ آذر ۱۴۰۴ در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج برگزار میشود. این دوره با شعار «مدیریت جامعنگر و هوشمند خاک و آب» میزبان صدها پژوهشگر، متخصص و فعال حوزه محیطزیست خواهد بود.