برداشت مکانیزه، رفع تعارضات اراضی و مبارزه با بلاست؛ سه گام بزرگ جهاد کشاورزی گیلان

پایگاه خبری DA1news: استان گیلان به عنوان یکی از قطبهای اصلی کشاورزی ایران، نقش حیاتی در تأمین امنیت غذایی کشور ایفا میکند. سازمان جهاد کشاورزی این استان با تمرکز بر توسعه پایدار، مدیریت منابع، و مقابله با چالشهای محیطی و اقتصادی، دستاوردهای قابل توجهی در سالهای اخیر داشته است.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی گیلان با تمرکز بر افزایش بهره وری، حل تعارضات اراضی، و تنوع بخشی اقتصادی، نقش کلیدی در پایداری بخش کشاورزی ایفا کرده است. با این حال، موفقیتهای آینده این سازمان به مدیریت چالشهایی مانند تغییرات اقلیمی، رقابت با واردات، و جذب سرمایه گذاریهای هدفمند وابسته است. همکاری بین دستگاهی و مشارکت کشاورزان، کلید دستیابی به اهداف بلندمدت در حوزه امنیت غذایی و توسعه پایدار خواهد بود، این گزارش به بررسی عملکرد و اقدامات کلیدی این سازمان  می پردازد.

۱. نقش محوری در اقتصاد و اشتغالزایی
بخش کشاورزی گیلان سهم بالایی در تولید ناخالص داخلی و اشتغالزایی استان دارد. بر اساس گزارش رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان، این بخش به ویژه در حوزه های تولید برنج و چای، با فعالیت کارخانجات شالیکوبی و چایسازی، هزاران فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کرده است . همچنین، اقتصاد گیلان به عنوان یک اقتصاد کشاورزی محور شناخته میشود که حفظ سرسبزی و تولید آن نیازمند حمایت از کشاورزان و سرمایه گذاری در فرآوری محصولات است .

۲. دستاوردها در تولید برنج و حرکت به سمت خودکفایی
گیلان با تولید بیش از ۲۰۰ هزار هکتار شالیزار، نقش کلیدی در تأمین برنج کشور دارد. سازمان جهاد کشاورزی این استان با اجرای برداشت مکانیزه در ۸۵ درصد اراضی، افزایش ۱۲ درصدی عملکرد تولید برنج را محقق کرده است . همچنین، با پیگیری ممنوعیت واردات بی رویه برنج و تعیین قیمت پایه منطقی برای محصولات، از منافع کشاورزان دفاع کرده است . این استان اکنون به همراه ۱۸ استان دیگر، در آستانه خودکفایی برنج قرار دارد .

۳. مدیریت اراضی و حل تعارضات حقوقی
یکی از چالشهای تاریخی گیلان، تداخلات اراضی کشاورزی با اراضی ملی بوده است. سازمان جهاد کشاورزی با اجرای قانون رفع تداخلات اراضی، موفق به رفع تعارضات در ۳۸۵ هزار هکتار از اراضی و صدور اسناد مالکیت برای ۱۹۵ هزار هکتار شده است . این اقدام نه تنها حقوق کشاورزان را تضمین کرده، بلکه امکان استفاده از زمینها به عنوان وثیقه مالی را فراهم آورده است. علاوه بر این، ۷ هزار هکتار از اراضی که پیشتر به اشتباه ملی اعلام شده بودند، به مالکیت مردم بازگردانده شدند .

۴. مقابله با چالشهای اقلیمی و بیماریها
شرایط آب وهوایی گیلان، از جمله بارشهای سنگین و رطوبت بالا، همواره تهدیدی برای محصولات است. در سال 1403، حدود ۳۵۷۰ هکتار از شالیزارها به دلیل بارشهای شدید دچار ورس (خوابیدگی) شدند، اما سازمان با ارائه توصیه های فنی، توزیع کودهای پتاسه، و هماهنگی با شالیکوبی ها برای خشک کردن سریع شلتوکها، از خسارات بیشتر جلوگیری کرد . همچنین، مبارزه با بیماری قارچی بلاست که تا ۳۰ درصد کاهش عملکرد را به دنبال دارد، در دستور کار قرار گرفت .

۵. تنوع بخشی به محصولات و توسعه اقتصادی
سازمان جهاد کشاورزی گیلان با تشویق کشت محصولات جایگزین مانند بادام زمینی، به تنوع اقتصادی کمک کرده است. در سال ۱۴۰۴، کشت این محصول در ۳۰۰۰ هکتار از اراضی استان آغاز شد و پیشبینی میشود ۱۱ هزار تن پیله خشک با ارزش ۱۴۰۰ میلیارد تومان تولید شود . شهرستان آستانهاشرفیه با ۲۵۰۰ هکتار، قطب اصلی این محصول است که علاوه بر اشتغالزایی، در صنایع تبدیلی مانند تولید کره بادامزمینی نیز کاربرد دارد .

۶. حفاظت از محیط زیست و تالاب انزلی
سازمان جهاد کشاورزی گیلان در همکاری با اداره کل حفاظت محیط زیست، اقداماتی برای حفظ تالاب انزلی انجام داده است. با اصلاح محدوده اکولوژیک تالاب و صدور اسناد مالکیت برای اراضی حاشیه آن، فعالیتهای کشاورزی همسو با محیط زیست تنظیم شدند . این اقدامات مانع از تخریب این زیست بوم ارزشمند و کاهش آلودگیهای ناشی از فعالیتهای غیراصولی شده است.

۷. ارزیابی و نظارت مستمر
پس از ۳ سال وقفه، فرآیند نظارت بر عملکرد سازمانهای جهاد کشاورزی استانها از سر گرفته شد. این ارزیابیها با هدف شناسایی نقاط ضعف، بهبود خدمات، و افزایش بهرهوری در بخشهایی مانند مکانیزاسیون و مدیریت بحران انجام میشود . در گیلان، این نظارتها منجر به توسعه ناوگان مکانیزاسیون با ۸۷ هزار دستگاه ادوات کشاورزی شده است .

چالشهای پیشرو
– واردات بی رویه: واردات بیش از نیاز برنج، تعادل بازار را برهم زده و به تولید داخلی آسیب میزند .
– تغییرات اقلیمی: افزایش بارشهای نامنظم و بیماریهای گیاهی نیازمند برنامه ریزی بلندمدت است .
– حفظ کاربری اراضی: با مهاجرت سرمایهگذاران به گیلان، فشار برای تغییر کاربری اراضی کشاورزی افزایش یافته است .