کشاورزی ترکمنصحرا؛ ثروتی پنهان در شرق ایران

پایگاه خبری DA1news: ترکمنصحرا، منطقه‌ای وسیع در شمال شرق ایران و جنوب شرق دریای خزر، به دلیل شرایط خاص آب‌وهوایی و خاک حاصلخیز، از مهم‌ترین مناطق کشاورزی ایران محسوب می‌شود. این منطقه که عمدتاً در استان گلستان واقع شده , با دارا بودن اقلیم نیمه‌خشک و منابع آبی مانند رودخانه اترک، ظرفیت‌های بالایی در تولید محصولات کشاورزی دارد.

محصولات عمده کشاورزی ترکمنصحرا

۱. غلات
– گندم: به عنوان محصول استراتژیک، بخش عمده‌ای از زمین‌های زراعی ترکمنصحرا به کشت گندم اختصاص دارد.
– جو: به دلیل مقاومت به خشکی، جو نیز به صورت گسترده کشت می‌شود.

۲. محصولات صنعتی
– پنبه: ترکمنصحرا از قدیم‌الایام به عنوان یکی از مراکز اصلی تولید پنبه در ایران شناخته می‌شود.
– کلزا: در سال‌های اخیر کشت کلزا به عنوان محصول روغنی مورد توجه قرار گرفته است.

۳. صیفی‌جات و سبزیجات
– خیار، گوجه فرنگی، بادمجان: به دلیل تابستان‌های گرم، این منطقه برای کشت صیفی‌جات بسیار مناسب است.
– پیاز و سیر: از محصولات سنتی منطقه که کیفیت بالایی دارند.

۴. محصولات باغی
– انار: انار ترکمنصحرا به دلیل مزه شیرین و کیفیت بالا معروف است.
– انگور: کشت انگور به روش‌های سنتی و مدرن در این منطقه رواج دارد.

۵. محصولات خاص
– هندوانه: هندوانه‌های ترکمنصحرا به دلیل شیرینی و آبدار بودن شهرت دارند.
– خربزه: خربزه ترکمن از سوغاتی‌های معروف منطقه است.

چالش‌های کشاورزی در ترکمنصحرا
– کمبود منابع آبی و خشکسالی‌های متوالی
– شوری خاک در برخی مناطق
– نیاز به مکانیزاسیون و به‌روزرسانی روش‌های کشت
– مشکلات بازاررسانی و صادرات محصولات

راهکارهای توسعه کشاورزی در منطقه
– توسعه سیستم‌های آبیاری تحت فشار
– آموزش کشاورزان در استفاده از روش‌های نوین
– ایجاد صنایع تبدیلی برای افزایش ارزش افزوده
– توسعه بازارهای صادراتی به کشورهای همسایه

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، ترکمنصحرا با توجه به پتانسیل‌های طبیعی و نیروی انسانی مستعد، می‌تواند به یکی از قطب‌های مهم کشاورزی ایران تبدیل شود. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، به‌روزرسانی روش‌های کشاورزی و توسعه صنایع وابسته می‌تواند آینده درخشانی برای کشاورزی این منطقه ترسیم کند. محصولات کشاورزی ترکمنصحرا نه‌تنها می‌تواند نیازهای داخلی را تأمین کند، بلکه پتانسیل بالایی برای صادرات به کشورهای منطقه دارد.

مناطق مهم کشاورزی ترکمنصحرا

بر اساس این گزارش مناطق مهم کشاورزی ترکمنصحرا در استان گلستان به دلیل شرایط خاص اقلیمی، دسترسی به منابع آبی (مانند رودخانه اترک و قره‌سو)، و خاک حاصلخیز از تنوع و ظرفیت بالایی برخوردار هستند. مهم‌ترین مناطق کشاورزی این منطقه عبارتند از:

۱. شهرستان گنبد کاووس
– محصولات شاخص: گندم، جو، پنبه، کلزا، هندوانه، خربزه، و صیفی‌جات (گوجه فرنگی، خیار).
– ویژگی: یکی از قطب‌های اصلی کشاورزی ترکمنصحرا با زمین‌های وسیع و سیستم‌های آبیاری مدرن.
– نقاط مهم: دشت نوده‌کند و اینچه‌برون از مناطق مهم کشت پنبه و غلات هستند.

۲. شهرستان آق‌قلا
– محصولات شاخص: برنج، گندم، پنبه، صیفی‌جات، و سبزیجات.
– ویژگی: به دلیل نزدیکی به رودخانه گرگانرود، کشت برنج در این منطقه رونق دارد.
– نقاط مهم: روستاهای اطراف آق‌قلا مانند سلاخ‌محله و مزرعه نمونه در کشت محصولات آبی فعال هستند.

۳. شهرستان کلاله
– محصولات شاخص: گندم، جو، دانه‌های روغنی (کلزا)، و هندوانه.
– ویژگی: به دلیل همجواری با مرز ترکمنستان، برخی محصولات مانند هندوانه به صورت صادراتی کشت می‌شوند.
– نقاط مهم: مناطق پهلوان‌دژ و مراوه‌تپه برای کشت دیم و آبی مناسب هستند.

۴. شهرستان مراوه‌تپه
– محصولات شاخص: گندم دیم، جو، و محصولات مقاوم به خشکی.
– ویژگی: به دلیل کمبود منابع آبی، کشت دیم در این منطقه رایج است.
– نقاط مهم: دشت‌های اطراف مراوه‌تپه برای کشت غلات استفاده می‌شوند.

۵. شهرستان بندر ترکمن و گمیشان
– محصولات شاخص: سبزیجات، صیفی‌جات، و خربزه.
– ویژگی: نزدیکی به دریای خزر و رطوبت بالا باعث رشد مطلوب محصولات جالیزی شده است.
– نقاط مهم: مناطق اطراف بندر ترکمن برای کشت خربزه و هندوانه معروف هستند.

۶. منطقه اینچه‌برون (در گنبد کاووس)
– محصولات شاخص: پنبه، گندم، و کلزا.
– ویژگی: یکی از مهم‌ترین مناطق کشت پنبه در ایران با سیستم‌های آبیاری مکانیزه.

۷. دشت سیمین‌چای (در نزدیکی گنبد)
– محصولات شاخص: گندم آبی، جو، و دانه‌های روغنی.
– ویژگی: خاک حاصلخیز و دسترسی به آب‌های زیرزمینی باعث رونق کشاورزی شده است.

۸. منطقه جلگه اترک (در شمال استان گلستان)
– محصولات شاخص: گندم، جو، و محصولات علوفه‌ای مانند یونجه.
– ویژگی: رودخانه اترک نقش کلیدی در آبیاری زمین‌های این منطقه دارد.

به گززار خبرنگار ما، ترکمنصحرا با مناطق مختلف کشاورزی، از جمله گنبد کاووس، آق‌قلا، کلاله، و مراوه‌تپه، یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید محصولات زراعی و باغی در شمال شرق ایران است. هر منطقه باتوجه به شرایط آب‌وهوایی و دسترسی به منابع آبی، در کشت محصولات خاصی تخصص دارد. توسعه آبیاری و صنایع تبدیلی می‌تواند به رشد بیشتر این مناطق کمک کند.