خبرهای سازمانی
آنجفی: تکالیف قانونی، منابع را نابود میکند
در میانه هشدارهای مکرر درباره بحران آب و خاک، معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی از یک «تناقض خطرناک» خبر داد: تکالیف قانونی برنامههای توسعه با واقعیت منابع آبی و خاکی کشور همخوانی ندارد.
پایگاه خبری داوان نیوز: دکتر مجید آنجفی، معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی، با اشاره به بحران شدید منابع آبی و فرسایش خاک در کشور، از «ناهمخوانی جدی» تکالیف تعریفشده در قوانین بالادستی (مانند برنامه هفتم توسعه) با واقعیت موجود منابع آب و خاک کشور انتقاد کرد.
به گزارش خبرنگار ما، آنجفی در نوزدهمین کنگره علوم خاک ایران با بیان اینکه «بر اثر اشتباهات مدیریتی» کشور در حوزه منابع، پیشبینیهای مربوط به سال ۱۴۱۱ برای مصرف ۵۱ میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی، هماکنون محقق شده است، اظهار داشت: «امسال وزارت نیرو رسماً اعلام کرده که بیش از ۵۱ میلیارد مترمکعب آب در اختیار بخش کشاورزی قرار نخواهد گرفت.»
تنش بین قانون و واقعیت
دکتر آنجفی با اشاره به تکالیفی مانند «رساندن ضریب امنیت غذایی به ۹۰ درصد» و «افزایش ۴۰ درصدی تولید دانههای روغنی» در برنامه توسعه، این قوانین را نیازمند اصلاح ریشهای دانست و تصریح کرد: این تکالیف با میزان منابع و تهدیدهای موجود در منابع آب و خاک کشور همخوانی ندارند. وی از آغاز مکاتبات و پیگیریهای جدی برای تعدیل این تکالیف به گونهای متناسب با وضعیت منابع خبر داد.
شاخصهای بحرانی و اهداف کلیدی
معاون وزیر جهاد کشاورزی به ارائه آمارهای تاملبرانگیزی پرداخت:
– آب: بهرهوری کنونی مصرف آب در بخش کشاورزی ۱.۵ کیلوگرم به ازای هر مترمکعب است، در حالی که بر اساس اهداف برنامهای باید به عدد ۲.۶ کیلوگرم برسد.
– خاک: میزان فرسایش خاک در کشور به طور متوسط ۱۶ تن در هکتار در سال است و برنامهریزی شده این رقم به حدود ۱۳ تن کاهش یابد.
روندها و دستاوردهای نسبی
وی با اشاره به روند بلندمدت، خاطرنشان کرد: اگرچه سطح زیر کشت در برخی محصولات روندی کاهشی یا ثابت داشته و میزان آب مصرفی در بخش کشاورزی نیز به شدت کاهش یافته (از ۱۶ هزار به حدود ۴ هزار مترمکعب در هکتار برای برخی محصولات مانند حبوبات)، اما تولیدات کشاورزی به لطف ارقام جدید و تکنیکهای نوین روندی صعودی داشتهاند. این امر حاکی از افزایش بهرهوری و نفوذ دانش در بخش است.
احیای یک اولویت فراموششده: «کشاورزی حفاظتی»
دکتر آنجفی یکی از راهکارهای اصلی عبور از بحران را احیای «کشاورزی حفاظتی» عنوان کرد که به گفته وی متاسفانه «به حاشیه رفته و از درجه اهمیت خارج شده بود.» وی اعلام کرد این موضوع در اولویت اصلی برنامههای وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته و از حمایت وزیر و مشارکت محققان و اساتید برجسته در این حوزه بهرهمند خواهد شد.
وی با اشاره به سابقه ۹۰ ساله این روش علمی در دنیا پس از بحرانهای مشابه، آمار ایران را در مقایسه با جهان ناچیز خواند: حدود ۶۰۰ هزار هکتار از اراضی کشور تحت اصول کشاورزی حفاظتی قرار دارد، در حالی که این رقم در جهان به ۲۰۵ میلیون هکتار میرسد.
اقدامات عملی و درخواست همکاری
معاون وزیر از تعیین «کارشناسان معین» و برگزاری کارگاههای آموزشی در استانها با عنوان «قهرمانان خاک» خبر داد و خطاب به جامعه علمی حاضر در کنگره تاکید کرد: دست یاری به سوی همه شما بزرگان دراز میکنم… در این اتاق فکر به ما کمک کنید. وی بر ضرورت تلاش جدیتر در حوزه ماشینآلات، مکانیزاسیون و به ویژه «تغذیه مناسب خاک» که از نظر درصد ماده آلی در وضعیت مطلوبی نیست، تاکید کرد.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی سخنان دکتر آنجفی حاکی از اعتراف به یک «شکاف ساختاری» بین اهداف توسعۀ قانون گذاری شده (تصویبشده در قوانین) و حدود اکولوژیک کشور است. راهکار پیشنهادی وی، به جای اصرار بر تحقق اعداد از پیش تعیین شده در قوانین، «تعدیل تکالیف» و «شتاببخشی به بهرهوری» از طریق احیای روشهای علمیی مانند کشاورزی حفاظتی و جلب مشارکت گستردهتر جامعه علمی است. این رویکرد، نشاندهنده تغییر قابل توجهی در گفتمان مدیریت کشاورزی کشور به سمت پذیرش واقعیتهای محیط زیستی است.