استان ها
انار ایران در محاصره خشکسالی و تغییر اقلیم
پایگاه خبری داوان نیوز: ایران با تولید سالانه بیش از یک میلیون و سیصد هزار تن انار، جایگاه سوم جهان را در تولید این میوه دارد، اما تغییرات اقلیمی و کمآبی بهعنوان تهدیداتی جدی، پایداری این بخش را با چالش مواجه کردهاند.
به گزارش ناظم رامتین خبرنگار داوان نیوز؛ ایران، این خاستگاه تاریخی و سومین تولیدکننده بزرگ انار در جهان، امروز با چالشی عمیق دست و پنجه نرم میکند. یاقوت سرخ باغاتش، که زمانی نماد برکت و سلامت بود، اینک در گیرودار دو تهدید جدیِ «خشکسالی مزمن» و «تغییرات اقلیمی» قرار گرفته است. از باغات افسانهای فارس تا مزارع پرآوازه ساوه، نفسهای درختان انار به شماره افتاده و زنگ هشدار برای یکی از نمادهای کشاورزی ایران به صدا درآمده است. این گزارش روایتی است از جایگاه، تهدیدها و آینده تولید این میوه بهشتی، با نگاهی ویژه به انار ملس ساوه، که آیینه تمامنمای این بحران ملی است.
ایران از دیرباز یکی از خاستگاهها و تولیدکنندگان اصلی انار در جهان بوده است. بر اساس آمار رسمی وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۴۰۳:
– سطح زیر کشت: حدود ۹۶ هزار و ۷۲۳ هکتار از باغات کشور به کشت انار (بارور و غیربارور) اختصاص دارد.
– میزان تولید: پیشبینی میشود برداشت انار در سال جاری به یک میلیون و ۳۴۴ هزار تن برسد. این در حالی است که تولید در سال گذشته یک میلیون و ۳۳۰ هزار تن بود.
– رتبه جهانی: ایران با این حجم تولید، رتبه سوم جهان را پس از هند و چین در اختیار دارد. البته از نظر سرانه تولید، ایران در مقام نخست جهانی قرار میگیرد.
استانهای پیشرو در تولید انار به ترتیب سهم از کل تولید کشور:
| استان | سهم از تولید کشور |
| فارس | ۳۱ درصد |
| مرکزی | ۱۲ درصد |
| یزد | ۹ درصد |
| سمنان | ۸ درصد |
| خراسان رضوی | ۷ درصد |
تهدیدات اقلیمی و محیطی
باغات انار ایران، بهویژه در مناطق مرکزی و حاشیه کویر، با چالشهای طبیعی جدی روبرو هستند که ادامه تولید را با مخاطره مواجه کردهاند.
– کمآبی و خشکسالی طولانی: انار اگرچه به کمآبی نسبتاً مقاوم است، اما استمرار خشکسالی و کاهش جدی منابع آب زیرزمینی، حیات درختان کهنسال را تهدید میکند. در مناطقی مانند ابرکوه، کاهش منابع آبی بهطور مستقیم بر کمیت و کیفیت محصول تاثیر گذاشته است.
– تغییرات اقلیمی و سرمازدگیهای غیرمنتظره: تغییر الگوهای آب و هوایی منجر به بروز سرمازدگیهای بهاره و پاییزه خارج از عرف شده است. به عنوان مثال:
– سرمازدگی شدید فروردین ۱۴۰۳ در منطقه خلیلآباد استان خراسان رضوی، پیشبینی کاهش ۳۰ درصدی تولید را در پی داشت.
– شهرستان ابرکوه نیز در پاییز ۱۴۰۴ کاهش ۴۰ درصدی تولید را به دلیل گرمای بیش از حد تابستان و خاموشی چاههای کشاورزی تجربه کرد.
– آفات و بیماریها: با تضعیف درختان به دلیل تنش آبی و گرمایی، آفاتی مانند کرم گلوگاه انار و مگس میوه مدیترانهای خسارات بیشتری وارد میکنند.
نمونه: تولید انار در ساوه
شهرستان ساوه از جمله قطبهای اصلی و نامآشنای تولید انار در ایران است که “انار ملس ساوه” از ارقام معروف و پرمتقاضی در بازارهای داخلی و خارجی محسوب میشود.
– رقم غالب: رقم غالب و شناختهشده این منطقه “ملس ساوه” است که به دلیل طعم بینظیر و کیفیت بالا، از ارقام مهم صادراتی ایران به شمار میرود.
– چالشهای مشترک: اگرچه گزارش مستقیمی از میزان دقیق کاهش تولید در ساوه در نتایج جستجو موجود نیست، اما این شهرستان نیز در مناطق مرکزی ایران واقع شده و به طور قطع از تاثیرات گسترده پدیده خشکسالی و نوسانات دمایی در امان نمانده است. مشکلاتی مانند کمبود آب و خاموشی چاههای کشاورزی که در گزارشهای استانهای همجوار (مانند ابرکوه و خلیلآباد) به آنها اشاره شد، به احتمال فراگیر در منطقه ساوه نیز وجود دارند.
راهکارهای مقابله و سازگاری
برای نجات باغات انار و حفظ این سرمایه ملی، راهکارهای زیر میتواند موثر باشد:
– اجرای سیستمهای آبیاری نوین: گسترش سیستمهای آبیاری زیرسطحی کمفشار برای بهینهسازی مصرف آب و افزایش بهرهوری ضروری است.
– توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری: ایجاد کارخانههای صنایع تبدیلی برای تولید آب انار، کنسانتره، لواشک و سایر فرآوردهها میتواند هم از ضایعات جلوگیری کند و هم ارزش افزوده بالایی ایجاد نماید.
– مدیریت آفات و آموزش باغداران: اجرای برنامههای مدون مبارزه با آفات کلیدی مانند کرم گلوگاه انار و آموزش روشهای نوین مدیریت باغ به باغداران.
– تأمین منابع آبی پایدار: این امر نیازمند عزم ملی و برنامهریزی بلندمدت برای حل بحران آب در بخش کشاورزی است.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، انار ایران با برخورداری از تنوع ژنتیکی کمنظیر و کیفیت بالا، یک میراث کشاورزی و اقتصادی ارزشمند است. با این حال، این ثروت ملی تحت تاثیر تهدیدات پیچیده تغییرات اقلیمی و کمآبی قرار گرفته است.
حفظ این جایگاه و عبور از بحران پیشرو، نیازمند تدبیر، برنامهریزی جامع و تخصیص منابع است. تجربه مناطق مختلف از ساوه تا خلیلآاد نشان میدهد که تنها با حمایت از باغداران، استفاده از فناوریهای نوین و حرکت به سمت کشاورزی پایدار میتوان این یاقوت سرخ ایرانی را برای نسلهای آینده حفظ کرد.
استان ها
سرزمین اولینها؛ آذربایجان شرقی در صدر جذب سرمایهگذاری
آذربایجان شرقی در نیمه نخست امسال، با کسب رتبه برتر در شاخصهای جذب و فعالسازی سرمایهگذاری، عنوان «پایتخت سرمایهگذاری ایران» را از آن خود کرد. این جایگاه طبق نامه رسمی وزیر کشور به رییسجمهور و بر اساس ارزیابیهای وزارت کشور تأیید شده است.
پایگاه خبری داوان نیوز: بر اساس ارزیابیهای وزارت کشور در نیمه نخست سال ۱۴۰۳، استان آذربایجان شرقی موفق به کسب رتبه نخست کشوری در شاخصهای حوزه سرمایهگذاری شده است. این جایگاه با نامه رسمی وزیر کشور به رییسجمهور، ابلاغ گردید.
به گزارش خبرنگار ما، در یک دستاود قابل توجه اقتصادی، استان آذربایجان شرقی عنوان «رتبه اول کشوری در حوزه سرمایهگذاری» را در نیمه نخست سال جاری از آن خود کرد.
این جایگاه برتر که با عنوان «سرزمین اولینها» نیز شناخته میشود، بر پایه ارزیابیهای معیارمحور وزارت کشور تعیین و به موجب نامه رسمی وزیر کشور به رییس جمهور، به طور رسمی اعلام شده است.
دستیابی به این موفقیت، مرهون عملکرد برجسته استان در چندین محور کلیدی بوده است که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* ایجاد واحدهای تولیدی جدید
* احیای واحدهای تولیدی راکد و تبدیل پروژههای نیمهتمام به بستههای سرمایهگذاری فعال
* اجرای مؤثر «طرح روز تسهیلگری» و فعالسازی پروژههای متوقفشده
* شناسایی، جذب و پشتیبانی مؤثر از سرمایهگذاران
* عملکرد مطلوب مراکز خدمات سرمایهگذاری و شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی
* تهیه و عرضه فرصتهای سرمایهگذاری آماده (بستهها و کیفهای سرمایهگذاری)
* تسریع در صدور مجوزها از طریق شناسایی و ایجاد نواحی عاری از مجوز
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، این رتبهبندی، نشاندهنده اثربخشی سیاستها و برنامههای اجراشده در استان آذربایجان شرقی برای بهبود فضای کسبوکار و تبدیل این خطه به یکی از مقاصد اصلی سرمایهگذاری در کشور است.
استان ها
برادری: بازار شب یلدا در تهران کنترل میشود
سازمان جهاد کشاورزی استان تهران از آغاز طرح ویژه نظارتی برای کنترل قیمتها و جلوگیری از تخلفات بازار در آستانه شب یلدا خبر داد. این طرح تا اول دیماه بهصورت مستمر اجرا خواهد شد.
پایگاه خبری داوان نیوز: رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران از اجرای طرح ویژه نظارت بر بازار در آستانه شب یلدا خبر داد. این طرح با هدف تنظیم بازار، کنترل قیمتها و پیشگیری از تخلفاتی چون گرانفروشی و کمفروشی اجرایی میشود.
به گزارش خبرنگار ما و به نقل از روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی استان تهران، جبرئیل برادری، رئیس این سازمان اعلام کرد: طرح نظارتی ویژه همزمان با افزایش تقاضا برای کالاهای اساسی مرتبط با شب یلدا، از تاریخ امروز تا اول دیماه در سراسر استان تهران به اجرا درمیآید.
وی کنترل قیمتها، جلوگیری از گرانفروشی و کمفروشی و صیانت از حقوق مصرفکنندگان را از اهداف اصلی این طرح برشمرد و افزود: نظارت مستمر بر بازار در روزهای پایانی پاییز و در آستانه شب یلدا، برای حفظ آرامش و ثبات بازار در دستور کار قرار دارد.
بر اساس این گزارش، در قالب این طرح، تیمهای مشترک بازرسی متشکل از مأموران سازمان جهاد کشاورزی، سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان تعزیرات حکومتی و اتاق اصناف، به طور فعال در بازارها، میدانهای میوه و ترهبار و واحدهای صنفی حضور خواهند یافت.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران خاطرنشان کرد: این گشتهای مشترک بر رعایت قیمتهای مصوب، نصب برچسب قیمت، کیفیت کالاها و همچنین جلوگیری از هرگونه تخلف صنفی نظارت دقیق خواهند داشت.
برادری با تأکید بر رویکرد قاطع و بازدارنده در برابر متخلفان، هشدار داد: هرگونه تخلف در عرضه و فروش کالاهای اساسی، بدون اغماض پیگیری و پرونده متخلفان برای رسیدگی قانونی به مراجع مربوطه ارسال خواهد شد.
وی در پایان از همکاری شهروندان در نظارت بر بازار استقبال کرد و گفت: مردم میتوانند در صورت مشاهده هرگونه تخلف، از طریق سامانههای نظارتی اعلام کنند. تمامی این اقدامات در راستای حمایت از حقوق مصرفکنندگان و تأمین آرامش بازار در آستانه جشن یلدا انجام میپذیرد.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، این طرح در حالی اجرا میشود که معمولاً در روزهای منتهی به شب یلدا، تقاضا برای کالاهایی چون میوه، شیرینی، آجیل و سایر مایحتاج این شب سنتی افزایش چشمگیری مییابد.
استان ها
امنیت غذایی در گرو مشارکت بخش خصوصی است
سرپرست سازمان جهاد کشاورزی مازندران با تأکید بر این که «امنیت غذایی بدون مشارکت فعال بخش خصوصی ممکن نیست»، از برنامهریزی برای حمایت از ۴۲۰ طرح کشاورزی و پیگیری افزایش سهم اعتبارات ملی این استان خبر داد. وی در نشستی با تشکلهای کشاورزی، از رونمایی پوستر «دومین نمایشگاه صنایع تبدیلی و فناوریهای نوین کشاورزی مازندران» نیز خبر داد که بهمنماه امسال با رویکرد صادراتی برگزار خواهد شد.
پایگاه خبری داوان نیوز: سرپرست سازمان جهاد کشاورزی مازندران در نشستی تخصصی با مدیران اتحادیههای کشاورزی استان، بر نقش محوری بخش خصوصی در تحقق امنیت غذایی، تنظیم بازار و پایداری تولید تأکید کرد.
به گزارش خبرنگار ما و به نقل از روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی مازندران، «اسداله تیمورییانسری» در این نشست که در سالن جلسات اتاق تعاون استان برگزار شد، اظهار داشت: وظیفه خود و همکارانم میدانم که تمام توان را برای رفع مشکلات تولیدکنندگان بهکار بگیریم و قدردان مشارکت مؤثر بخش خصوصی باشیم.
وی با بیان اینکه حمایت از تشکلها، توسعه زنجیرههای تولید و افزایش سرمایهگذاری در بخش کشاورزی از اولویتهای اصلی این سازمان است، افزود: تشکلها باید به عنوان محور زنجیره تولید، نقش مؤثرتری در ساماندهی تولید، فرآوری، ایجاد ارزش افزوده و بازاریابی داخلی و خارجی ایفا کنند.
انتقاد از عدم تناسب سهم تولید و اعتبارات ملی
تیمورییانسری با انتقاد از سهم ناچیز مازندران از حمایتهای ملی نسبت به سهم بالای تولید آن گفت: استانی که حدود ۱۲ درصد تولید کشاورزی کشور را دارد، نباید تنها ۴ درصد از حمایتهای ملی را دریافت کند. وی پیگیری مستمر این موضوع در سطح وزارتخانه و دولت را از برنامههای این سازمان عنوان کرد.
سرپرست سازمان جهاد کشاورزی مازندران از برنامهریزی برای حمایت از ۴۲۰ طرح کشاورزی خبر داد و تصریح کرد: با شفافسازی منابع بانکی، امکان حمایت حتی از طرحهای با پیشرفت فیزیکی کمتر از ۷۰ درصد نیز فراهم شده تا طرحهای راکد و نیمهتمام به چرخه تولید بازگردند.
تأکید بر زنجیرهسازی و تأمین نهادهها از داخل استان
وی توسعه زنجیره تولید در بخشهایی مانند برنج، دامداری، باغبانی و صنایع تبدیلی را از محورهای اصلی سیاستهای این سازمان برشمرد و گفت: حمایتهای دولتی بر اساس زنجیرهسازی با محوریت تشکلها هدفمند خواهد شد.
تیمورییانسری به برنامهریزی برای تأمین بیش از ۵۰ درصد نهادهها تا نیمه اسفندماه و نیز تأمین بخش عمدهای از نهادهها از بندر امیرآباد جهت کاهش هزینه تولید اشاره کرد.
رونمایی از پوستر دومین نمایشگاه صنایع تبدیلی
در پایان این نشست، پوستر «دومین نمایشگاه صنایع تبدیلی و تکمیلی و فناوریهای نوین کشاورزی و غذایی مازندران» با رویکرد صادرات رونمایی شد. این نمایشگاه به همت اتاق تعاون استان، از ۷ تا ۱۰ بهمنماه ۱۴۰۴ برگزار خواهد شد.
تیمورییانسری در پایان سخنان خود قاطعانه از حمایت از تولیدکنندگان خبر داد و گفت: در صورت هرگونه تضییع حق تولیدکنندگان، شخصاً در کنار آنان خواهم بود و از حقوقشان دفاع میکنم.
-
دانستنی ها10 ماه پیشکسب و کار؛ شرایط ورود به شغل سم فروشی چیست؟
-
اقتصاد1 ماه پیشتغییر پارادایم در اقتصاد کشاورزی؛ از محدودیت منابع تا سازوکارهای نوین توسعه
-
استان ها1 روز پیشسرزمین اولینها؛ آذربایجان شرقی در صدر جذب سرمایهگذاری
-
آموزش9 ماه پیشگام به گام با کاشت نهال های کشت بافتی خرمای مجول (قسمت اول؛ انتخاب زمین)
-
اسلایدر8 ماه پیشروش های کشت، صادرات و استان های فعال در کشت تنباکو
-
پرونده ویژه3 هفته پیشنقطه سرخط؛ «دادههای معتبر»، پایان عصر حدس و گمان
-
بازرگانی1 سال پیشآیا قیمت کود یارانه ای را می دانید؟
-
دانستنی ها4 ماه پیشتاریخچه نارنگی، این میوهی ملس محبوب

