آموزش
دستورالعمل اجرايی ضد عفونی بذور گندم-2/ سیاهک هندی گندم را بشناسیم
پایگاه خبری DA1news: کشت گندم همواره در مناطق و اقیلم های مختلف کشور با آفات و بیماریهای مختلفی درگیر است و در این میان سیاهک پنهان پا كوتاه گندم، سیاهک هندی گندم (كارنال بانت) و سیاهک برگي گندم از جمله بیماری های است که در مناطق سردسیر و استانهای جنوب و جنوب شرقی و همچنین در استانهای غربی باعث آلودگی دانه های گندم می شود
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، معاونت کنترل آفات دفتر پیش آگاهی سازمان حفظ نباتات کشور دستورالعمل های جلوگیری و مبارزه با این بیماری های در سال 1403 بروزرسانی کرده و در اختیار سازمان های جهاد کشاورزی استانها قرار داده است.
آنچه در پی خواهد آمد دستورالعمل اجرايی شناسايی، روشهای كنترل و مديريت بیماری بعضی از بیماری های موجود در گندم است که می خوانید:
** بیماری سیاهک پنهان پا كوتاه گندم
اهمیت و ضرورت
این بیماری عمدتاً در مناطق سردسیر کشور از جمله استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی ،کردستان، لرستان، همدان و مرکزی مشاهده شده است. عامل این بیماری قارچ Tilletia controversa میباشد .
بیولوژی و نحوه خسارت
در سیکل بیماری، تلیوسپورهای خاکزی، مهمترین منبع آلودگی اولیه محسوب میشوند. حساس ترین مرحله آلودگی در پاییز زمانی است که بوته ها در مرحله قبل از پنجه زنی بوده و یا 2 تا 3 پنجه در آنها ظاهر شده است. جوانه زدن تلیوسپورها در خاک به صورت تدریجی و طولانی است و در حرارت 3 تا 8 درجه سانتیگراد، با رطوبت و اکسیژن کافی ،12-10 هفته به طول میانجامد. قارچ عامل بیماری باعث توقف رشد گیاه میزبان ، کوتاه شدن شدید ساقه و پنجه دهی فراوان میشود. علائم پس از خوشه دهی مشاهده و سنبله های آلوده به رنگ سبز مایل به آبی و دانه-های آنها نسبت به سنبله سالم بازتر میشود. دانه های آلوده به رنگ قهوه ای تیره یا سیاه بوده و کوتاه تر از دانه های طبیعی هستند و بوی فاسد ناشی از تری متیل آمین از آنها به مشام میرسد.گندم آلوده در موقع خرمن کوبی و برداشت له شده و تلیوسپورها در سطح مزرعه پخش میشوند و به مدت 10-8 سال میتوانند در سطح خاک قدرت زنده مانی خود را حفظ نمایند.
روشهای شناسايی
علائم بیماری شبیه سیاهک پنهان است، با این تفاوت که اندازه بوته های آلوده به T.controversa به نصف تا یک چهارم طول بوته های سالم میرسد و در ضمن تعداد پنجههای آن نیز بطور غیرعادی افزایش مییابد .
** بیشتر بخوانید:
دستورالعمل اجرايي كنترل
روشهای كنترل و مديريت بیماری:
توصیه های غیر شیمیايي:
1- استفاده از بذور سالم و عاری از آلودگی.
2- استفاده از ارقام مقاوم.
3- خودداری از کشت پاییزه گندم در زمینهای آلوده و انجام کشت بهاره در صورت امکان.
4- تنظیم زمان کاشت (آلودگی در کشت های بسیار زود و بسیار دیر، کمتر از گندم دیر کاشت اتفاق می افتد).
كنترل شیمیايي:
1- دیفنوکونازول (دیویدند) %3DS 2 در هزار
2- دیفنوکونازول(دیویدند) %3FS 1 در هزار
** بیماری سیاهک هندی گندم (كارنال بانت)
اهمیت و ضرورت
این بیماری در استانهای فارس، بوشهر، بلوچستان و جنوب کرمان مشاهده شده است .عامل این بیماری قارچ Tilletia indica می باشد.
بیولوژی و نحوه خسارت
در چرخه بیماری ،تلیوسپورهای قارچ عامل بیماری در خاک و در روی بذر بقا یافته و منبع اولیه آلودگی به شمار میآیند .در این بیماری آلودگی از طریق گل آغاز شده و سپس تمام یا قسمتی از دانه از توده های سیاه رنگ پر میشود. در شرایط مرطوب در ماه های بهمن و اسفند تلیوسپورها جوانه زده و منجر به تولید اسپوریدی در سطح خاک میشوند که توسط باد پراکنده شده و از طریق گل وارد تخمدان میشوند و در اثر رطوبت و هوای خنک موجب آلودگی قسمتی از دانه ها و گاهی تمام آن شده و تودهای از تلیوسپورهای تیره رنگ در آن تشکیل میشود. در اثر حمله پاتوژن قسمتی از دانه گندم و نیز تعداد معدودی از دانه های سنبله مبتلا میشود. به همین دلیل به آن سیاهک ناقص نیزگفته میشود. معمولاً دانه های آلوده فقط از قسمتی در انتهای جنین مبتلا شده و ممکن است جوشه ای سیاهک در طول شیار بذر امتداد یابند.
روشهای شناسايي
تشخیص بیماری در مزرعه مشکل است زیرا تنها چند گل در سنبله آلوده میشوند .
دستورالعمل اجرايي كنترل
روشهای كنترل و مديريت بیماری:
توصیه های غیر شیمیايي:
1- درصورت مناسب بودن شرایط رطوبتی و حرارت مناسب بطور مداوم، کنترل بیماری مشکل میباشد .
2- استفاده از بذور سالم و عاری از آلودگی.
3- استفاده از ارقام مقاوم.
4- کنترل علف های هرز گرامینه و از بین بردن بقایای محصول بعد از برداشت.
5- استفاده بهینه از کودهای ازته.
كنترل شیمیايي:
ضدعفونی بذور مانع جوانه زنی تلیوسپورهای آزاد بذر شده و سمپاشی در مرحله خوشه میتواند خوشه را از آلودگی حفظ کند.
ضدعفونی بذور با سموم سیستمیک یا سیستمیک- تماسی برای از بین بردن اسپورهای داخل یا سطح دانه، توصیه میگردد.
مبارزه شیمیایی بصورت محلول پاشی در زمانی که 80% بوته ها به خوشه رفته باشند توصیه میگردد .
سموم قارچکش توصیه شده شامل:
1. سایپروکونازول (آلتو) %10 SL 5/0 لیتر در هکتار
2. پروپیکونازول (تیلت) %25EC 5/0 لیتر در هکتار
3. تبوکونازول (فولیکور) %25 EW 1 لیتر در هکتار
** بیماری سیاهک برگي گندم
اهمیت و ضرورت
این بیماری در استانهای ایلام، کرمانشاه، لرستان، بوشهر، خوزستان و گیلان مشاهده میشود . عامل این بیماری قارچ Urocystis tritici میباشد. این بیماری مهم و اقتصادی نبوده ولی در جاهایی که ارقام حساس کشت شده و آلودگی باعث افت عملکرد میگردد کنترل و مبارزه الزامی است.
بیولوژی و نحوه خسارت
گیاهچه ها و بوته های جوان توسط اسپوریدیهای موجود درسطح خاک آلوده میشوند. عامل بیماری پس از ورود به درون بافت گیاهچه میزبان به صورت درون بافتی به رشد خود ادامه میدهد و برای رشد گرمای نسبتا زیادی لازم دارد. حرارت لازم برای رشد حداقل 5 درجه سانتیگراد و حداکثر 27 درجه سانتیگراد است .سیاهک برگی گندم روی برگها در بهار و تابستان ظاهر شده و به سیاهک پرچم نیز معروف است، گندم نان میزبان اصلی قارچ عامل بیماری است، اما روی گندم دوروم و تریتیکاله نیز مشاهده شده است.
روشهای شناسايي
علائم بیماری بصورت نوارهای خاکستری رنگ مایل به سیاه روی برگ و غلاف دیده میشود. برگ ها پیچ خورده و لوله ای میشوند و غلاف در محل نوارهای آلوده بصورت طولی شکاف خورده و توده سیاه اسپور ظاهر میشود.
دستورالعمل اجرايي كنترل
روشهای كنترل و مديريت بیماری:
توصیه های غیر شیمیايي :
1- تناوب زراعی با گیاه غیر میزبان .
2- استفاده از بذور سالم.
3- استفاده از ارقام مقاوم.
4- خودداری از کشت عمیق بذر (عمق مناسب 5/2 سانتیمتر).
كنترل شیمیايي:
ضدعفونی بذور با استفاده از قارچکشهای سیستمیک که در ضد عفونی بذور علیه سیاهک های پنهان و آشکار بکار می رود قابل توصیه میباشد .
آموزش
نگهداری اصولی ابزارهای باغبانی
فرآیند نگهداری ابزار کشاورزی را میتوان در چهار اصل کلی تمیز کردن، خشک کردن، روغنکاری و نگهداری در محل مناسب خلاصه کرد. با رعایت این اصول، نه تنها در هزینههای خود صرفهجویی میکنید، بلکه کار باغبانی و کشاورزی را برای خود لذتبخشتر و ایمنتر میسازید.
پایگاه خبری داوان نیوز: با اختصاص دادن تنها چند دقیقه پس از هر بار استفاده به مراقبت از ابزارهای کشاورزی، میتوانید سالها از سرمایه خود محافظت کنید.
به گزارش داوان نیوز، نگهداری صحیح از ابزارهای باغبانی و کشاورزی نه تنها طول عمر آنها را افزایش میدهد، بلکه کارایی بهتری در حین کار برای شما به ارمغان میآورد. در ادامه یک راهنمای کامل برای نگهداری از این تجهیزات پس از هر بار استفاده ارائه شده است.
پس از اتمام کار، با رعایت این چهار مرحلهی اصلی، ابزارهای خود را برای استفادهی بعدی آماده نگه دارید.
1. تمیز کردن کامل: باقیماندههای خاک، شیرهی گیاهان و کثیفیها، دشمنان اصلی ابزارهای شما هستند چرا که باعث زنگزدگی و کندی میشوند. خاکهای چسبنده به تیغهی بیل و بیلچه را با یک برس سیمی یا کاردک پاک کنید. برای قیچی، ابتدا با یک پارچهی مرطوب شیرهی گیاهان را پاک کرده و سپس برای ضدعفونیکردن، آن را با محلولهای مناسب مانند الکل یا محلول رقیق سفیدکننده تمیز کنید تا از انتقال بیماری بین گیاهان جلوگیری شود.
2. خشک کردن دقیق: رطوبت عامل اصلی زنگزدگی است. پس از شستشو و تمیز کردن، تمام سطوح فلزی و دستههای چوبی را با یک پارچهی خشک کاملاً خشک کنید.
3. روغنکاری منظم: روغنکاری، یک لایهی محافظ در برابر رطوبت ایجاد میکند و حرکت قطعات متحرک را روان میسازد. پس از تمیز و خشک کردن، با یک پارچه، کمی روغن گیاهی یا روغن دانه کتان (برای ابزارهای دستی) یا روغن صنعتی و گریس (برای ابزارهای بزرگتر و قطعات متحرک) به سطح فلزی و مفاصل بمالید. برای قیچیها، حتماً اتصالات میانی و فنرها را روغنکاری کنید.
4. تیز کردن دورهای: ابزارهای تیز، هم کارایی بیشتری دارند و هم ایمنتر هستند، زیرا برای برش یا ورود به خاک به نیروی کمتری نیاز دارند. لبهی قیچیها و بیلها را به صورت دورهای با سوهان دستی تیز کنید. برای تیز کردن قیچی یا بیلچه، ابزار را محکم گرفته و سوهان را با زاویهی ۲۰ تا ۴۵ درجه در امتداد لبهی اصلی حرکت دهید. از برش شاخههای خشک و سخت با قیچی معمولی خودداری کنید، زیرا این کار به سرعت باعث کندی تیغهها میشود.
محل و روش صحیح نگهداری
محل نگهداری ابزارها نقش بسیار مهمی در حفظ آنها دارد.
* محل مناسب: بهترین مکان، یک انبار خشک، تمیز و سرپوشیده است که ابزارها را از باران، برف و نور مستقیم خورشید محافظت کند. در صورت اجبار به نگهداری در فضای باز، حتماً از کاور یا چادر ضدآب استفاده کنید.
* روش چیدمان: تا حد امکان ابزارها را آویزان کنید. این کار هم از تماس آنها با رطوبت کف زمین جلوگیری میکند و هم دسترسی به آنها را آسانتر میسازد. بین ابزارها فاصله بگذارید تا جریان هوا برقرار باشد و از ایجاد رطوبت راکد جلوگیری شود.
نگهداری از تجهیزات ایمنی فردی
تجهیزات حفاظت فردی نیز پس از کار در مزرعه یا باغ، نیاز به مراقبت دارند تا هم عمر مفیدشان افزایش یابد و هم در استفادهی بعدی، ایمنی شما را تضمین کنند.
* لباسکار، دستکش و چکمه: پس از سمپاشی یا کوددهی، این تجهیزات را قبل از ورود به خانه خارج کنید. آنها را جدا از سایر لباسها و با آب گرم و صابون بشویید و در هوای آزاد و زیر نور آفتاب کاملاً خشک کنید.
* ماسکهای تنفسی: فیلترهای ماسک را طبق دستورالعمل تولیدکننده تعویض کنید. بدنهی ماسک را با یک دستمال مرطوب تمیز کرده و در جای خشک و دور از گرد و غبار نگهداری کنید.
برنامهریزی برای نگهداری دورهای و فصلی
علاوه بر مراقبتهای روزانه، برنامهریزی برای نگهداری در بازههای زمانی طولانیتر بسیار مفید است.
* نگهداری پایان فصل: پیش از انبار کردن ابزارها برای مدتی طولانی (مثلاً در زمستان)، یک بازرسی و سرویس کامل انجام دهید. قطعات فلزی را به خوبی روغنکاری کنید، تسمهها را شل کنید و باتری ابزارهای موتوری را جدا کرده و در محل مناسبی نگهداری کنید.
* مستندسازی: یک دفترچه برای ثبت تاریخ سرویس، تعمیرات و تعویض قطعات ابزارهای خود داشته باشید. این کار به شما کمک میکند تا برنامهی مراقبتی منظمی داشته باشید.
آموزش
قاسمی: «پل دانش تات» صدای رسای تحقیقات کشاورزی
پایگاه خبری داوان نیوز: آیین تقدیر از برگزیدگان اولین دوره مسابقه «پل دانش تات» با حضور دکتر کمال قاسمی بزدی، مشاور معاون وزیر و مدیرکل دفتر حوزه ریاست سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، برگزار شد.
به گزارش داوان نیوز، این مراسم با هدف شناسایی و تشویق تولیدکنندگان محتوای فاخر در حوزه کشاورزی برگزار گردید.
دکتر قاسمی در این مراسم با تقدیر از تیم روابط عمومی به مدیریت مهندس سید اسحاقی، بر اهمیت انتقال سریع و مؤثر دستاوردهای پژوهشی به بهرهبرداران واقعی تأکید کرد. وی اظهار داشت: «یکی از مشکلات اصلی، شنیده نشدن صدای محققان و نرسیدن اطلاعات صحیح به جامعه هدف است. ما باید از تمامی ابزارهای ممکن برای پر کردن این فاصله استفاده کنیم.»
مدیرکل دفتر حوزه ریاست سازمان، کانال «پل دانش تات» را ابزاری مؤثر برای رساندن یافتههای پژوهشی به کشاورزان معرفی و خاطرنشان کرد: این کانال با قالبهای محتوایی متنوع، کوتاه و کاربردی، طراحی شده است تا نقش بارزی در اطلاعرسانی دقیق و بهموقع ایفا کند. انتظار داریم این رسانه در کنار دیگر رسانهها، باعث افزایش دامنه مخاطبان و ارتقای بهرهوری در بخش کشاورزی شود.
ویژگیهای محتوای مؤثر از نگاه مدیران ارشد
در این مراسم بر تولید محتوای ساده، کاربردی و قابل فهم برای تمامی کشاورزان، انتشار منظم و هدفمند و توجه به نیازهای بومی و منطقهای تأکید شد. همچنین بر لزوم تعامل دوسویه با کشاورزان و انتقال تجربیات موفق میان آنان تصریح گردید.
درخواست همکاری گسترده
در پایان، از تمامی واحدهای زیرمجموعه سازمان تحقیقات، سازمانهای اجرایی و خبرگزاریها دعوت شد تا با ارسال محتواهای علمی و آموزشی و انعکاس نیازهای میدانی کشاورزان، در غنای این کانال و تحقق اهداف آن همکاری نمایند.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، در این مراسم خانم نوروز زاده و آقای بابازاده با اشاره به روند فعالیت این کانال به برنامه ها و سیاست های سازمان تات در تقویت و اثرگذاری این کانال سخنانی اظهار داشتند و در ادامه هر یک از برگزیدگان، ضمن بیان ثبت تجربیات خود بر اهمیت، تاثیرگذاری و ادامه فعالیت کانال «پل دانش تات» اشاره کردند.
این مراسم با تجلیل از تولیدکنندگان محتوای برتر حوزه کشاورزی به کار خود پایان داد.
اسامی تولیدکنندگان محتوای برتر حوزه کشاورزی به شرح ذیل اعلام شد؛
نفر اول؛ داود حسن پناه، پژوهشگر مروج ارشد (اردبیل)
دوم دوم؛ مهدی سلیمی، کارگردان
نفر سوم؛ لیلا موسوی مقدم، کارشناس کشاورزی (ارومیه)
سجاد تنها- مدیر کانال کشاورز نیوز؛ برگزیده ویژه
سید حسن ملکشی، عضو هیئت علی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی، شایسته تقدیر
بر اساس گزارش خبرنگار ما، اولین مسابقه «پل دانش تات» با هدف شناسایی و تقدیر از تولیدکنندگان محتوای کشاورزی برگزار شد. در این مراسم، بر لزوم انتقال سریع و مؤثر یافتههای پژوهشی به کشاورزان از طریق ابزارهایی مانند کانال پل دانش تات تأکید شد. ویژگیهای کلیدی این کانال، تولید محتوای کوتاه، کاربردی، ساده و قابل فهم برای جامعه هدف اعلام شد و از تمامی نهادهای مرتبط برای همکاری و غنا بخشیدن به این کانال دعوت به عمل آمد.
آموزش
کمبارشی؛ احتمال افزایش جمعیت آفت سن گندم
پایگاه خبری داوان نیوز: سازمان حفظ نباتات کشور نسبت به طغیان آفت سن گندم در پی پیشبینی پاییز کمبارش و گرم هشدار داد.
به گزارش داوان نیوز به نقل از روابط عمومی سازمان حفظ نباتات کشور، سعید معین، مدیر مبارزه با آفات سازمان حفظ نباتات، با اشاره به پیشبینیهای هواشناسی، اظهار داشت: با توجه به شرایط جوی و پیشبینی کمبارشی در فصل پاییز، احتمال افزایش جمعیت آفت سن گندم در مزارع وجود دارد.
وی با بیان اینکه پاییز و زمستان پیشرو گرم و خشک خواهد بود، افزود: بر اساس پیشبینیها، دمای هوا در این فصل ۱ تا ۱.۵ درجه سلسیوس نسبت به سال گذشته گرمتر است. این شرایط گرم و خشک، تبعات خود را در فصل بهار نشان خواهد داد و میتواند به افزایش جمعیت آفات منجر شود.
معین با اشاره به تأثیر این شرایط بر کشتهای پاییزه، خاطرنشان کرد: کمآبی، چالشی جدی برای کشتهای پاییزه خواهد بود. در مورد وضعیت آینده آفت سن گندم نیز، این موضوع به میزان بقا و پایداری کشتها بستگی دارد و در حال حاضر نمیتوان پیشبینی دقیقی از وضعیت ارائه داد.
این مقام مسئول، شرایط اقلیمی حاضر را «بدترین شرایط در ۱۵ تا ۲۰ سال اخیر» برای کنترل آفت سن گندم توصیف کرد و توضیح داد: گرمای هوا باعث کاهش کارایی عوامل کنترلکننده طبیعی شده و فرصت طلایی مبارزه با این آفت را بسیار کوتاه میکند. هرگونه تأخیر در اجرای عملیات مبارزه، خسارت ناشی از سن را به طور تصاعدی افزایش خواهد داد.
بر اساس آمار رسمی، در سال زراعی گذشته، سطح مبارزه با آفت سن غلات در کشور به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار رسید. این در حالی است که اینمنطقه در سال ماقبل آن، ۳ میلیون و ۱۲۶ هزار هکتار بود.
به نظر میرسد کشاورزان و مسئولان استان های مرتبط باید از هم اکنون تمهیدات لازم برای پایش مستمر مزارع و آمادگی برای مبارزه به موقع با این آفت را در دستور کار قرار دهند.
-
اقتصاد2 هفته پیشتغییر پارادایم در اقتصاد کشاورزی؛ از محدودیت منابع تا سازوکارهای نوین توسعه
-
دانستنی ها9 ماه پیشکسب و کار؛ شرایط ورود به شغل سم فروشی چیست؟
-
آموزش8 ماه پیشگام به گام با کاشت نهال های کشت بافتی خرمای مجول (قسمت اول؛ انتخاب زمین)
-
بازرگانی1 سال پیشآیا قیمت کود یارانه ای را می دانید؟
-
اسلایدر3 هفته پیشهمایش ملی «تغییر اقلیم»؛ یافتن راهکارهای مدیریت پایدار
-
اسلایدر8 ماه پیشروش های کشت، صادرات و استان های فعال در کشت تنباکو
-
خبرهای سازمانی3 هفته پیشانتقاد تند آنجفی؛ «دستفرمان خطا» ما را به بحران کشانده
-
استان ها7 ماه پیشکشت، صادرات و مناطق مهم تولید سیر در ایران

