فریب رنگ‌ها: هشدار درباره مصرف مرکبات رنگ‌آوری شده
پایگاه خبری داوان نیوز: امروزه در بازار میوه، شاهد پدیده‌ای نگران‌کننده به نام “مرکبات رنگ‌آوری شده” هستیم. این اقدام غیراخلاقی که با هدف سودجویی و فریب مصرف‌کننده انجام می‌شود، نه تنها کیفیت محصول را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامت عمومی باشد. این مقاله به بررسی ابعاد این معضل، روش‌های شناسایی و خطرات آن می‌پردازد.
به گزارش خبرنگار داوان نیوز: مرکبات رنگ‌آوری شده به میوه‌هایی اطلاق می‌شود که پیش از رسیدن طبیعی و کامل، زودرس چیده شده و با استفاده از روش‌های مصنوعی و مواد شیمیایی مانند گاز اتیلن، ظاهری رسیده و بازارپسند پیدا می‌کنند. در این روش، پوست میوه‌هایی که هنوز سبز و کال هستند، تحت فشار گاز قرار گرفته و به رنگ نارنجی تغییر می‌یابند، در حالی که محتوای داخلی میوه از نظر قند و سایر ویژگی‌های کیفی، هنوز به حد مطلوب نرسیده است.
هشدار در مازندران
در همین راستا، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان محمودآباد، با هشدار درباره رنگ‌آوری مرکبات، این اقدام را غیراخلاقی و خطری برای سلامت جامعه خواند و از نظارت مستمر برای جلوگیری از برداشت زودهنگام و عملیات رنگ‌افزایی در مرکبات خبر داد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان محمودآباد از اجرای بازدیدهای دوره‌ای و مستمر برای نظارت بر این موضوع خبر داد و افزود: این بازدیدها به منظور پیشگیری از اقدامات غیراستاندارد در فرآیند تولید و عرضه مرکبات انجام می‌شود.
اسلامی با بیان اینکه مصرف مرکبات رنگ آوری شده می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامت مصرف‌کنندگان باشد و بر ضرورت عرضه محصولات طبیعی و باکیفیت تأکید کرد و افزود: مدیریت جهاد کشاورزی محمودآباد با همکاری نهادهای نظارتی، بر روند برداشت و عرضه مرکبات در این شهرستان نظارت دقیق خواهد داشت
نمونه‌های عینی از مرکبات رنگ‌آوری شده در بازار
نارنگی‌های غیرطبیعی
بر اساس هشدار رئیس اتحادیه بارفروشان تهران، نارنگی‌هایی که پیش از موعد مقرر (اوایل مهرماه) در بازار عرضه می‌شوند، اغلب رنگ‌آوری شده هستند. این نارنگی‌ها قند لازم را نداشته و ترش مزه هستند، اما با استفاده از گاز اتیلن، پوست آنها از سبز به نارنجی تغییر می‌یابد تا بازارپسند شوند.
پرتقال‌های تقلبی
طبق اعلام رئیس اتحادیه میوه‌فروشان کشور، پرتقال‌های کاملاً نارنجی که پیش از موعد طبیعی (پیش از آذرماه) در بازار مشاهده می‌شوند، رنگ‌آوری شده و غیرطبیعی هستند. این در حالی است که پرتقال شمال باید در آذرماه و دی‌ماه چیده شود. حتی برخی پرتقال‌های جنوب نیز که زودتر از موعد مقرر (حدود یک ماه زودتر) به بازار می‌آیند، مشکوک به رنگ‌آوری مصنوعی هستند.
برای درک بهتر این موضوع، در زیر نمونه‌های مشخصی از این تخلف را نشان می‌دهد:
نمونه‌های مشخص از مرکبات رنگ‌آوری شده در بازار
نوع مرکبات: نارنگی
o وضعیت طبیعی: میوه به طور طبیعی از اول مهرماه رسیده می‌شود.
o وضعیت تقلبی: این میوه پیش از موعد (مثلاً در شهریورماه) در بازار عرضه می‌شود.
o روش تقلب: از گاز اتیلن با فشار بر روی پوست برای تغییر رنگ پوست از سبز به نارنجی استفاده می‌شود.
نوع مرکبات: پرتقال شمال
o وضعیت طبیعی: زمان چیدن طبیعی این پرتقال در ماه‌های آذر و دی است.
و وضعیت تقلبی: نمونه‌های تقلبی آن در آبان ماه و حتی زودتر در بازار دیده می‌شوند.
o روش تقلب: از گرمادهی و رنگ‌دهی مصنوعی برای جذاب نشان دادن ظاهر آن استفاده می‌گردد.
نوع مرکبات: پرتقال جنوب
o وضعیت طبیعی: این پرتقال در زمان معین و مشخص خود می‌رسد.
o وضعیت تقلبی: حدود یک ماه زودتر از موعد مقرر به بازار عرضه می‌شود.
o روش تقلب: فرآیند فرآوری مصنوعی و گرمادهی برای تسریع در تغییر رنگ آن انجام می‌پذیرد.
نوع مرکبات: کیوی
o وضعیت طبیعی: در موعد برداشت طبیعی خود می‌رسد.
o وضعیت تقلبی: پیش از موعد مقرر در بازار عرضه می‌گردد.
o روش تقلب: از رنگ‌آوری مصنوعی برای پوشش دادن حالت کال میوه استفاده می‌شود.
خطرات و عوارض مرکبات رنگ‌آوری شده برای سلامت
متأسفانه این اقدام غیراخلاقی می‌تواند پیامدهای منفی برای سلامت مصرف‌کنندگان داشته باشد:
– عوارض سلامت: استفاده از گاز اتیلن با فشار بر روی پوست میوه و نفوذ آن به درون میوه، برای سلامتی مردم بسیار مضر است.
– کاهش کیفیت تغذیه‌ای: میوه‌های کال چین شده و رنگ‌آوری شده، از نظر ارزش غذایی و طعم به پای میوه‌های رسیده طبیعی نمی‌رسند. این میوه‌ها فاقد قند کافی بوده و ترش مزه هستند.
– مواد شیمیایی مضر: اگرچه اتیلن به خودی خود در غلظت‌های مجاز بی‌خطر است، اما روش اجرا و مواد همراه در فرآیند رنگ‌آوری می‌تواند خطرناک باشد. گزارش‌ها حاکی از استفاده از پایه شیمیایی در کنار اتیلن برای رنگ‌آوری است.
چرا این معضل ادامه دارد؟
– سودجویی افراد سودجو: برخی سودجویان برای رسیدن سریع‌تر به پول و بهره‌برداری از بازار پیش از فصل طبیعی، اقدام به این کار می‌کنند.
– فقدان نظارت کافی: اگرچه سازمان‌های نظارتی مانند سازمان میادین، فروش مرکبات رنگ‌آوری شده را ممنوع اعلام کرده‌اند， اما هنوز شاهد توزیع این محصولات در بازار هستیم.
– عدم آگاهی مصرف‌کنندگان: بسیاری از خریداران از روی ناآگاهی، جذب ظاهر زیبای این میوه‌ها شده و آنها را خریداری می‌کنند.
راهکارهای مقابله و پیشنهادات
– نظارت جدی وزارتخانه‌های مربوطه: وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت باید به صورت جدی بر فرآیند چینش و عرضه میوه نظارت کنند.
– ممنوعیت چیدن پیش از موعد: باید از چیدن میوه پیش از موعد مقرر توسط باغداران جلوگیری شود.
– آگاهی‌بخشی به مصرف‌کنندگان: شهروندان باید از خرید مرکبات کاملاً نارنجی در خارج از فصل طبیعی خودداری کنند.
– تشویق به خرید میوه‌های با رنگ طبیعی: حتی اگر میوه سبز رنگ است، اما رسیده است، خرید آن به جای محصولات رنگ‌آوری شده ارجحیت دارد.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، معضل مرکبات رنگ‌آوری شده نمونه‌ای از تهدیدات سلامت عمومی برای کسب سود بیشتر است. این اقدام غیراخلاقی نه تنها کیفیت غذایی میوه را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند عوارض نامشخصی برای سلامت مصرف‌کنندگان داشته باشد. مقابله با این پدیده نیازمند عزم جدی نهادهای نظارتی، افزایش آگاهی عمومی و حمایت از تولیدکنندگان قانونمند است. انتخاب آگاهانه مصرف‌کنندگان و خرید میوه در فصل طبیعی آن، می‌تواند مهمترین عامل برای مقابله با این تهدید بهداشتی باشد.