با ما همراه باشید

علوم و آموزش

موفقیت پژوهشگران به افزایش تحمل پذیری «اسفناج» به خشکی و کم آبی

منتشر شده

در

پژوهشگران علوم کشاورزی کشور در یک مطالعه جدید، موفق شده‌اند با عصاره درخت زینتی تازه وارد به مناطق جنوبی کشور یعنی کنوکارپوس، تحمل سبزی اسفناج را به خشکی و کم آبی افزایش دهند.

به گزارش ایسنا، کمبود آب در عصر کنونی، یک موضوع بحرانی و حیاتی برای اکثر کشورهای واقع در مناطق خشک و بیابانی است و محصولات کشاورزی از این لحاظ در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. پاسخ گیاه به آبیاری، تابعی از وضعیت آب در گیاه است و تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند پتانسیل آب و خاک، وضعیت ریشه گیاه و نحوه مقاومت آن در برابر تنش آبی و شرایط جوی قرار می‌گیرد. بروز تنش آبی در زمان جوانه‌زنی بذر گیاهان می‌تواند تا حد زیادی درصد سبز شدن و در نهایت استقرار گیاه را کاهش دهد و یا حتی در برخی از موارد نیز به طور کامل مانع سبز شدن آن شود.

به گفته محققان، امروزه از سبزی‌ها به طور روزمره در تغذیه استفاده می‌شود و به دلیل خصوصیات طعم و مزه و مفید بودن آن‌ها در حفظ سلامتی و تندرستی، تعداد زیادی از آن‌ها جزو غذاهای اصلی و ضروری به شمار می‌آیند. تولید سبزی ازنظر اقتصاد ملی و محلی بسیار با اهمیت بوده و جایگاه آن بیش از هر چیز بر اساس مصرف بالای این محصول استوار است. بدون تردید کمبود آب برای کشت و پرورش انواع سبزی، می‌تواند علاوه بر وارد رساندن خسارات بسیار به صنعت کشاورزی، با کاهش ورود این محصول به بازار، سلامت عمومی را نیز با چالش‌هایی مواجه کند. از این رو یافتن راه‌هایی برای مقابله با کم آبی در کشت و کار سبزیجات مختلف، دارای اهمیتی بالا است.

در تحقیقی که با محوریت این موضوع مهم انجام شده است، پژوهشگران دانشگاه گنبدکاووس، در روشی نوین، تاثیر عصاره گیاهی مقاوم به خشکی به نام کنوکارپوس را بر مقاومت یک سبزی خوراکی مهم به تنش خشکی مورد بررسی قرار داده‌اند. آن‌ها عصاره فوق را در پنج سطح صفر، ۲، ۴، ۶ و ۸ درصد برای مقاوم شدن گیاه اسفناج به کم آبی روی آن اسپری یا محلول پاشی کرده‌اند.

اسفناج با نام علمی اسپیناسیا اولراسئا، گیاهی یک ساله و از مهم‌ترین سبزی‌های برگی است که هم به صورت تازه و هم به شکل فرآوری شده مصرف می‌شود. این گیاه ارزش غذایی بالایی دارد، به طوری که در بین اغلب میوه‌ها و سبزی‌های رایج از ویتامین‌ها و عناصر معدنی قابل قبولی برخوردار است.

نتایج این پژوهش نشان دادند که بیشترین افزایش بهره‌وری آب در دوره رشد گیاه اسفناج با تیمار ۶ درصد غلظت عصاره کنوکارپوس حاصل می‌شود. همچنین بیشترین بهره‌وری آب در وزن خشک و وزن تر اسفناج از تیمار ۲ درصد عصاره به دست آمد.

معصومه فراستی، دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبدکاووس و همکارانش در این باره می‌گویند: «با افزایش خشکی، محتوای نسبی آب برگ و رنگیزه‌های فتوسنتزی در اسفناج کاهش می‌یابند و از کیفیت و کمیت این سبزی پرطرفدار به شدت کاسته می‌شود».

آن‌ها می‌افزایند: «نتایج حاصل از تحقیق ما نشان می‌دهند که محلول‌پاشی ۲ درصد عصاره کنوکارپوس روی برگ‌های اسفناجی که تحت تنش خشکی هستند، از سایر غلظت‌ها مؤثرتر است و می‌تواند اثرات مشکلات تنش فوق را تا حد زیادی در گیاه اسفناج کاهش دهد».

کنوکارپوس یک درخت زینتی رایج در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری با رنگ پوسته معمولا قهوه‌ای تیره و ترک بردارنده و منشعب است. مناطق کاشت این گیاه نیاز به زهکشی و مواد معدنی آلی ندارد و مقاومت خوبی در برابر محیط های سخت از خود نشان می‌دهد. این گیاه مدتی است که در استان‌هایی مثل خوزستان وارد شده و بخش زیادی از فضای سبز را به خود اختصاص داده است؛ امری که البته با اجرای اقدامات کارشناسی کافی همراه نبوده است.

حالا بر اساس نتایج این تحقیق که در فصل‌نامه «آب و توسعه پایدار» متعلق به دانشگاه فردوسی مشهد منتشر شده‌اند، شاید بتوان با عصاره‌گیری از برگ‌های این گیاه تقریبا مهاجم، محصولات زیست فعالی را برای کنترل خشکی و احتمالا سایر تنش‌ها در سبزیجات برگی نظیر اسفناج تولید کرده و مورد استفاده قرار داد.

ادامه مطلب
تبلیغات

علوم و آموزش

فناوری خشک‌سازی پوست انار رونمایی شد

با هدف توسعه فناوری‌های نوین و ارزش آفرینی از ضایعات انار، کارگاه آموزشی «فناوری‌های پاک در فرآوری انار» با نمایش خشک‌سازی پوست انار در تنها ۱۸ دقیقه و با حفظ ترکیبات دارویی ارزشمند، در پردیس تحقیقات و آموزش انار ساوه برگزار شد.

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: کارگاه فناوری‌های پاک در فرآوری انار در جشنواره ملی انار ساوه برگزار شد.

به گزارش داوان نیوز، وحیده نرجسی، سرپرست پردیس تحقیقات و آموزش انار ساوه، از برگزاری کارگاه آموزشی «فناوری‌های پاک در فرآوری انار» در دومین روز از چهارمین جشنواره ملی انار ساوه خبر داد.

این کارگاه تخصصی در روز جمعه هفتم آذرماه ۱۴۰۳ در این پردیس برگزار شد و مورد استقبال تجار، صادرکنندگان و تولیدکنندگان صنعتی فرآورده‌های انار شهرستان ساوه، روسا و کارشناسان این پردیس و مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان، قرار گرفت.

در این کارگاه، عباس رنجی، مدیرعامل شرکت پارسی گیل، به عنوان مدرس، توضیحات مبسوطی در خصوص تکنولوژی دستگاه‌های نوین ارائه نمود و دستگاه خشک‌سازی خانگی را به طور عملی رونمایی و معرفی کرد. در این رونمایی، پوست انار در مدت زمان کوتاه ۱۸ دقیقه و با حفظ ترکیبات ارزشمند فنولی و آنتی‌اکسیدانی خشک شد.

دکتر نرجسی در حاشیه این کارگاه با اشاره به تولید حدود ۵۰ درصدی پوست انار به عنوان ضایعات در حوزه‌های خانگی، صنعتی و نیمه‌صنعتی شهرستان ساوه، که تاکنون بهره‌برداری اقتصادی مناسبی از آن صورت نگرفته است، اظهار داشت: با توجه به وجود بالاترین سطوح ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در پوست انار که از ارزش غذایی و دارویی بسیار بالایی برخوردار است، بهره‌گیری از این فناوری‌های پاک می‌تواند نقش به‌سزایی در تکمیل زنجیره ارزش افزوده محصول استراتژیک انار ایفا کند.

سرپرست پردیس تحقیقات و آموزش انار ساوه افزود: استفاده از این دستگاه‌ها در سطوح مختلف، در کنار تولید فرآورده‌های متعارف مانند آب، کنستانتره و رب انار، نه تنها از هدررفت این ماده باارزش جلوگیری می‌کند، بلکه سبب رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال برای بهره‌برداران حوزه انار در شهرستان ساوه خواهد شد.

در پایان این کارگاه، مقرر شد در راستای توسعه این فناوری و عینی‌سازی نتایج آن، یک دستگاه در ابعاد نیمه‌صنعتی توسط شرکت پارسی گیل در اختیار یکی از تولیدکنندگان فرآورده‌های انار قرار گیرد تا پروژه پایلوت تولید صنعتی پوست انار خشک در شهرستان ساوه آغاز گردد.

ادامه مطلب

علوم و آموزش

طرح برتر «رویداد ملی فناورانه انار» معرفی شد

در نخستین رویداد ملی فناورانه انار، طرح نوآورانه دکتر محمدرضا وظیفه‌شناس با موضوع «غنی‌سازی خاک و کاهش مصرف آب به روش شبه‌گلدانی» که راهکاری برای مقابله با چالش‌های عمده باغداران انار است، به عنوان طرح برتر انتخاب شد.

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: طرح نوآورانه «شبه‌گلدانی» پژوهشکده مرکبات، طرح برتر نخستین رویداد ملی فناورانه انار شد.

به گزارش خبرنگار داوان نیوز، نخستین رویداد ملی فناورانه انار با معرفی طرح‌های برتر به کار خود پایان داد. در این رویداد که با حضور ۳۷ ایده فناورانه از سراسر کشور برگزار شد، طرح دکتر محمدرضا وظیفه‌شناس با موضوع «غنی‌سازی خاک و کاهش مصرف آب در باغ‌های انار به روش شبه‌گلدانی» به عنوان طرح برتر انتخاب شد.

این رویداد ملی میزبان پژوهشگران و صاحبان ایده بود که پس از ارزیابی‌های اولیه، ۲۷ طرح برای ارائه انتخاب شدند و در نهایت، ۱۰ طرح به مرحله نهایی راه یافتند.

بر اساس رأی هیأت داوران تخصصی، طرح دکتر محمدرضا وظیفه‌شناس، عضو هیأت علمی پژوهشکده مرکبات و مروج ارشد انار کشور، که با سه ایده فناورانه در این رویداد حضور یافته بود، موفق به کسب عنوان برتر شد. این طرح نوآورانه، راه‌حلی مؤثر برای بهینه‌سازی مصرف آب و افزایش حاصلخیزی خاک در باغ‌های انار ارائه می‌دهد.

دکتر وظیفه‌شناس علاوه بر عضویت در هیأت علمی پژوهشکده، معاونت پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد را نیز بر عهده دارد.

برگزاری چنین رویدادهایی، نقش بسزایی در شناسایی و شکوفایی ظرفیت‌های فناورانه بخش کشاورزی و توسعه پایدار این صنعت دارد.

ادامه مطلب

علوم و آموزش

بیوتکنولوژی به کمک صرفه‌جویی در مصرف آب آمد

یک نوآوری فرانسوی در حوزه کشاورزی پایدار، مصرف آب را تا ۲۰ درصد کاهش می‌دهد. این فناوری که بر پایه مولکول‌های طبیعی گیاهی (فیتواسترول‌ها) توسعه یافته، به محصولات کمک می‌کند تا با کم‌آبی سازگار شده و در برابر تغییرات اقلیمی مقاومت کنند.

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: در پی تشدید تغییرات اقلیمی و افزایش دوره‌های خشکسالی، یک شرکت نوپای فرانسوی با استفاده از بیوتکنولوژی، راه‌حلی امیدبخش برای کاهش مصرف آب در کشاورزی ارائه کرده است. این نوآوری می‌تواند آینده تولید غذا در سراسر جهان را متحول کند.

به گزارش داوان نیوز، نسل جدیدی از نوآوران حوزه بیوتکنولوژی کشاورزی در اروپا در حال بازتعریف روش‌های تولید مواد غذایی تحت شرایط سخت اقلیمی هستند. در میان این پیشگامان، شرکت «الیسیت پلنت» (Elicit Plant) فرانسوی به‌دلیل توسعه فناوری که به گیاهان در مقابله با کم‌آبی کمک می‌کند، شناخته شده است.

دفتر مرکزی این استارتاپ که در عین حال یک مرکز تحقیقاتی و زمین آزمایش است، مجهز به آزمایشگاه‌های پیشرفته زیست‌شناسی و شیمی و همچنین یک واحد تولیدی کوچک می‌باشد. در این مرکز، تیمی بین‌المللی از دانشمندان مشغول تبدیل ایده‌های تحقیقاتی به راه‌حل‌های عملی و قابل اجرا در مزرعه هستند.

کلید این فناوری، استفاده از «فیتواسترول‌ها» است. به گفته «امریک مولین»، مهندس زراعت و مدیر ارشد عملیات الیسیت پلنت، «فیتواسترول‌ها مولکول‌های طبیعی هستند که در تمام گیاهان یافت می‌شوند. آنها به تنظیم تبادلات سلولی گیاه کمک کرده و آن را قادر می‌سازند تا با تنش‌های محیطی مختلف، از جمله کم‌آبی، سازگار شود.»

نتایج ملموس: ۲۰ درصد صرفه‌جویی در مصرف آب
داده‌های میدانی این شرکت، اثربخشی چشمگیر این فناوری را تأیید می‌کند. «مگدالنا کوتنیک»، رئیس آزمایشگاه‌های الیسیت پلنت، در این باره می‌گوید: «ما بر روی طیف وسیعی از محصولات از جمله ذرت، سویا، آفتابگردان و غلات کار می‌کنیم. آزمایش‌های میدانی به وضوح نشان داده‌اند که گیاهان ذرت تیمار شده با این فناوری، به طور متوسط ۲۰ درصد آب کمتری در مقایسه با گیاهان untreated مصرف می‌کنند.»
این محصول در دسته «محرک‌های زیستی» قرار می‌گیرد که برای اولین بار در دهه ۱۹۹۰ معرفی شدند و از سال ۲۰۲۲ تحت مقررات سختگیرانه اتحادیه اروپا قرار گرفته‌اند.

گسترش در بازار اروپا
مولین با اشاره به موفقیت‌های قانونی این شرکت می‌افزاید: «ما یکی از اولین مجوزهای اروپایی را دریافت کردیم که به ما امکان می‌دهد با همان مجوز در تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا فعالیت توزیع داشته باشیم. این یک فرصت استثنایی برای گسترش سریع فناوری ما محسوب می‌شود.»

با توجه به تشدید بحران‌های آب‌وهوایی، راه‌حل‌هایی که به بهره‌وری بیشتر آب در کشاورزی کمک می‌کنند، دیگر یک گزینه لوکس نیستند، بلکه یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر برای امنیت غذایی جهان به شمار می‌روند. کار شرکت الیسیت پلنت نمادی از توانمندی بیوتکنولوژی کشاورزی اروپا در ارائه همزمان نوآوری علمی و تأثیر ملموس در مزرعه است.

 

ادامه مطلب
تبلیغات

پرطرفدار

کلیه حقوق این پایگاه خبری متعلق به داوان‌نیوز است.