پایگاه خبری داوان نیوز: در پی همکاری نزدیک معاونت امور باغبانی و مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، نخستین دستاوردهای مشترک در حوزه تولید داخلی بذر هیبرید سبزی‌جات گلخانه‌ای با موفقیت به ثبت رسید. این اقدام گامی مهم در جهت کاهش وابستگی به واردات و صرفه‌جویی ارزی ارزیابی می‌شود.

به گزاش خبرنگار داوان نیوز، الهام فتاحی‌فر، مدیرکل دفتر امور گلخانه‌ها، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی معاونت امور باغبانی، در حاشیه گردهمایی سالانه مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، از تقویت همکاری‌های مشترک فنی و تحقیقاتی بین نهادهای اجرایی و تحقیقاتی این حوزه خبر داد.

وی با اشاره به همکاری‌های مؤثر میان دفاتر تخصصی معاونت باغبانی و محققان مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، اظهار داشت: در سال‌های اخیر، اولویت‌گذاری، تصویب و انجام پژوهش‌ها و مطالعات، با هماهنگی و متناسب با نیازهای بخش اجرا انجام می‌شود. دستاوردهای رونمایی‌شده در این نمایشگاه، ثمره همین هم‌افزایی است.

فتاحی‌فر یکی از دستاوردهای کلیدی این همکاری را تمرکز بر تولید داخلی بذر هیبرید محصولات گلخانه‌ای عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد بذر هیبرید سبزی و صیفی‌جات گلخانه‌ای کشور وارداتی است، تولید داخلی این بذور به‌عنوان یک اولویت اصلی در دستور کار مشترک قرار گرفت.

مدیرکل دفتر امور گلخانه‌ها خاطرنشان کرد: خوشبختانه با تلاش تیم‌های تحقیقاتی در ستاد و استان‌ها، موفق به ثبت چند رقم اولویت‌دار از جمله فلفل دلمه‌ای، فلفل کاپی، خیار و گوجه فرنگی هیبرید شده‌ایم.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، فتاحی‌فر در پایان بر ضرورت تداوم همکاری برای ترویج و تجاری‌سازی این دستاوردها تأکید کرد و گفت: «با حمایت از توسعه این ارقام داخلی، می‌توان گام مؤثری در کاهش درصد قابل‌توجهی از واردات برداشت.

پایگاه خبری داوان نیوز: رئیس پژوهشکده چای کشور با اشاره به تولید تنها ۳۰ درصد از نیاز داخلی این محصول استراتژیک، از تهدیدات گسترده‌ای چون تغییرات اقلیمی، مهاجرت به شمال، تغییر کاربری اراضی و فرسودگی شدید باغات خبر داد و بر لزوم «عزم ملی» و برنامه‌ریزی بلندمدت برای نجات و پایدارسازی این صنعت تأکید کرد.

به گزارش داوان نیوز، دکتر احمد شیرین‌فکر در حاشیه گردهمایی سراسری موسسه تحقیقات علوم باغبانی کشور، با بیان اینکه چای یک محصول استراتژیک است، اظهار داشت: در حال حاضر با حدود ۲۲ هزار هکتار باغ چای، نزدیک به ۳۰ درصد از نیاز کشور را تأمین می‌کنیم و این امری بسیار ارزشمند است.

وی در تشریح مهم‌ترین تهدیدات پیش روی این صنعت گفت: تغییرات اقلیمی، مهاجرت به استان‌های شمالی به دلیل خشکسالی و مشکلات اقلیمی در دیگر مناطق، و تغییر کاربری اراضی زراعی و باغات به مسکونی و ویلا، چالش‌های عمیقی ایجاد کرده‌اند. همچنین کوچک شدن تدریجی اراضی به دلیل تقسیم ارث، موجب خروج تدریجی این زمین‌ها از چرخه تولید و افزایش تمایل به تغییر کاربری شده است.

رئیس پژوهشکده چای، فرسودگی و سالمندی باغات را یکی دیگر از معضلات حیاتی عنوان کرد و افزود: عمر مفید بوته‌های چای حدود ۴۰ تا ۵۰ سال است، در حالی که بخش عمده‌ای از باغات ما عمری بیش از ۱۰۰ سال دارند و نیازمند نوسازی هستند. وی با اشاره به نیاز به کشت حدود ۲۰ هزار نهال در هر هکتار، اجرای این طرح نوسازی را نیازمند برنامه‌ریزی، عزم و بودجه ملی دانست و پیشنهاد کرد: برای این منظور باید یک برنامه مدون ۵۰ ساله با اهداف مرحله‌ای تدوین شود تا به تدریج کل باغات کشور نوسازی شوند.

دکتر شیرین‌فکر با اشاره به مشکلات پژوهشی این حوزه نیز خاطرنشان کرد: کاهش نیروی انسانی متخصص به دلیل بازنشستگی و جایگزین‌نشدن نیروهای جوان در پژوهشکده چای، ما را ناگزیر به تعامل بیشتر با بخش خصوصی کرده است. وی تصریح کرد حل بسیاری از این مشکلات در سطح پژوهشکده یا یک سازمان خاص ممکن نیست و نیاز به سیاست‌گذاری ملی و ثبات در برنامه‌ها دارد.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، شیرین فکر در پایان با تأکید بر اینکه ۹۰ درصد چای کشور به صورت دیم تولید می‌شود، گفت: در شرایط تنش‌های اقلیمی، ارائه راهکارهای علمی مانند تغذیه مناسب، هرس به موقع، استفاده از ارقام مقاوم و مواد تعدیل‌کننده تنش، و همچنین آموزش بهره‌برداران برای کاهش اثرات این تنش‌ها از اولویت‌های پژوهشی ماست. ما برای حفظ این صنعت و خودکفایی در این حوزه استراتژیک، نیازمند همت و حمایت گسترده ملی هستیم.

پایگاه خبری داوان نیوز: در سومین گردهمایی سراسری اعضای هیأت علمی و محققان مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، دکتر صالحی جوزانی، معاون پژوهشی و فناوری سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات)، با اشاره به جایگاه ممتاز ایران در تولید محصولات باغی، بر لزوم حرکت به سمت پژوهش‌های راهبردی، تحلیل‌محور و اثربخش تأکید کرد.

به گزارش داوان نیوز، صالحی جوزانی در این نشست که با حضور محققان، مدیران و پیشکسوتان حوزه باغبانی، برگزار شد، با بیان اینکه حوزه باغبانی با تولید حدود ۲۶ تا ۲۷ میلیون تن محصول و سهم ۵۰ درصدی در صادرات کشاورزی، از پتانسیل بسیار بالایی برخوردار است، افزود: در حدود ۳۰ محصول باغی، جزو ۱۰ کشور اول دنیا هستیم و در چهار تا پنج محصول نیز رتبه نخست جهانی را داریم.

چالش‌های پیش رو و ضرورت نگاه جدید
وی در عین حال چالش‌های جدی این حوزه از جمله محدودیت منابع آبی، تغییر اقلیم، فرسایش خاک و شوری را برشمرد و تصریح کرد: این چالش‌ها ایجاب می‌کند با نگاهی جدید به کشاورزی نگاه کنیم و همه برنامه‌ها باید به سمت کشاورزی پایدار و در نظر گرفتن این مخاطرات حرکت کند.

معاون پژوهشی سازمان تات با اشاره به تکالیف تعیین شده در برنامه هفتم توسعه، مانند افزایش تولیدات گلخانه‌ای به ۱۰ میلیون تن و افزایش سالانه ۲۰ هزار هکتاری سطح زیر کشت زیتون، خاطرنشان کرد: انتظار از پژوهشگران این است که درباره این اهداف و دیگر بندهای برنامه، تحلیل‌های کارشناسی ارائه دهند. باید به مجلس و وزارت جهاد کشاورزی بگوییم اگر ایرادی وجود دارد، اصلاح شود. زیرا پس از پایان برنامه، این پرسش مطرح می‌شود که چرا اهداف محقق نشد.

گذار از مقاله‌محوری به اثربخشی و خروجی کاربردی
دکتر صالحی جوزانی، تغییر رویکرد از «مقاله‌محوری و پروژه‌محوری» به سمت «اثربخشی و خروجی کاربردی» را از سیاست‌های اصلی سازمان تات عنوان کرد و گفت: ما از مرحله خروجی‌های اولیه مانند مقالات عبور کرده‌ایم. در هیئت ممیزه سازمان، پرونده‌هایی با ۳۰۰ امتیاز پژوهشی رد شده‌اند، زیرا خروجی عینی نداشته‌اند، در حالی که پرونده‌هایی با ۱۳۰ امتیاز اما با یک دستاورد کاربردی مشخص، به اتفاق آرا مورد تأیید قرار گرفته‌اند. اولویت اول، خروجی کاربردی است و تولید علم در کنار آن بسیار ارزشمند خواهد بود.

وی از پژوهشگران خواست تا به جای پروژه‌های تحقیقاتی مستقل و تک‌بعدی، در قالب «تیم‌های تحلیلگر» و «نقشه‌راه» برای محصولات استراتژیک فعالیت کنند. یک گزارش تحلیلی و راهبردی به وزیر یا معاون مربوطه، می‌تواند اثربخش‌تر از چندین پروژه تحقیقاتی باشد. باید برای محصولاتی مانند پسته، با تحلیل داده‌های موجود، نقشه راه آینده را ترسیم و موضوعاتی مانند صادرات بر اساس آب مجازی را به دقت بررسی کنیم.

طرح‌های کلان، جهش تولید و تحقیق‌توسعه در دستور کار
معاون پژوهشی سازمان تات به اقدامات انجام شده برای افزایش اثربخشی پژوهش‌ها اشاره کرد و گفت: طرح‌های کلان سازمان با اصلاح شیوه‌نامه و تخصیص بودجه حمایتی، احیا شده‌اند. همچنین، «طرح‌های جهش تولید» با محوریت بخش اجرا در حال انجام است که نمونه آن در بخش غلات منجر به افزایش یک و نیم میلیون تنی تولید شد. انتظار داریم در حوزه باغبانی نیز چنین طرحی برای یکی از محصولات تعریف شود.

وی «طرح‌های تحقیق‌توسعه‌ای» را الگوی دیگری برای تحول دانست و توضیح داد: در این طرح‌ها، تمام دانش‌های حوزه‌های مختلف (تغذیه، گیاه‌پزشکی، آبیاری، به‌نژادی) به صورت یک پکیج منسجم در سطح مثلاً ۲۰۰ هکتار پیاده می‌شود تا اثرات متقابل آنها دیده شود. مشارکت در چنین طرح‌هایی باید مبنای ارتقای پژوهشگران قرار گیرد.

لزوم تعامل بیشتر با بخش خصوصی و دفاع از دستاوردها
دکتر صالحی جوزانی بر گسترش همکاری با بخش خصوصی تأکید کرد و گفت: موسسه باغبانی باید با شبکه‌ای از شرکت‌های خصوصی همکاری کند. تجاری‌سازی دستاوردها از طریق بخش خصوصی، کلید افزایش اثربخشی است.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، وی در پایان با اشاره به انتقادات و کم‌لطفی‌های نسبت به سازمان تات، گفت: سازمانی که با بودجه‌ای حدود ۵۰ میلیون دلاری، دستاوردهایی صدها میلیون دلاری مانند تولید واکسن دام و هسته‌های اولیه بذر دارد، سزاوار حمایت بیشتر است. بخشی از این مشکل به خود ما بازمی‌گردد؛ ما باید دستاوردهای خود را بهتر معرفی و از آنها دفاع کنیم. اگر از خود دفاع نکنیم، دیگران این کار را برای ما نخواهند کرد.