احد وظیفه: پاییز کم‌بارش و زمستانی بهتر در راه است
پایگاه خبری داوان نیوز: دکتر احد وظیفه، رئیس مرکز اقلیم و سرپرست مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور، با اشاره به قرارگیری ایران در یکی از کانون‌های اصلی تغییر اقلیم جهان، از تشدید رقابت بر سر منابع آبی در آینده نزدیک خبر داد.
به گزارش داوان نیوز، دکتر وظیفه در حاشیه «گردهمایی سالانه برنامه‌ریزی تحقیقات و تولید بذور پرورشی غلات آبی کشور» در گفت‌وگو با خبرنگار ما هشدار داد: «بر اساس روندهای جهانی، خاورمیانه، آسیای میانه و آسیای صغیر، کانون‌های بحرانی تغییر اقلیم هستند. این مناطق بارندگی کمتری از میانگین جهانی دریافت می‌کنند و تغییر اقلیم، تأثیرات مخرب‌تری را بر جوامع کم‌برخوردار و فقیر این نواحی می‌گذارد.»
وی با تأکید بر اینکه ایران و منطقه خاورمیانه از «هات اسپات‌های» (نقاط بحرانی) تغییر اقلیم محسوب می‌شوند، افزود: «متوسط تغییرات دمایی کشورمان نسبت به میانگین جهانی بالاتر است. تغییر اقلیم، دوره‌های کم‌بارشی را توسعه داده و تعدد و فرکانس سال‌های خشک را افزایش داده است. برای مثال، امسال پنجمین سال پیاپی خشکسالی در کشور است.»
رئیس مرکز اقلیم سازمان هواشناسی خاطرنشان کرد: «افزایش دما که حداقل ۲.۵ درجه سلسیوس نسبت به گذشته بالاتر رفته، عاملی کلیدی در تشدید بحران آب است. این پدیده منجر به افزایش تبخیر از منابع آبی، گیاهان و خاک شده و دسترسی به آب را با مشکل مواجه کرده است؛ به‌طوری که حدود ۷۵ درصد از بارش‌های کشور تبخیر و به طور مؤثر قابل استفاده نیست.»
چشم‌انداز آینده: رقابت بر سر آب و پیش‌بینی فصلی
دکتر وظیقه با بیان اینکه روند خشک‌تر شدن خاورمیانه ادامه دارد، گفت: «این موضوع باعث ایجاد تنش‌های آبی هم در داخل کشور بین بخش‌های صنعت، کشاورزی و شرب و هم به صورت مرزی با کشورهای همسایه مانند ترکیه، افغانستان و عراق شده و رقابت بر سر آب را تشدید خواهد کرد.»
وی در خصوص پیش‌بینی فصلی افزود: «بر اساس شاخص‌های دورپیوند، به احتمال قوی، پاییز پیش‌رو مشابه سال گذشته، کم‌بارش خواهد بود، اما انتظار داریم زمستان شرایط بهتری نسبت به سال قبل داشته باشد. با این حال، حتی در بهترین حالت نیز بحران کم‌آبی پابرجاست.»
هشدار درباره افزایش آسیب‌پذیری و ضرورت سازگاری
این مقام مسئول با هشدار نسبت به افزایش آسیب‌پذیری کشور گفت: «متأسفانه ما نه تنها با خشکسالی سازگار نشده‌ایم، بلکه به دلیل برنامه‌های گذشته، ناسازگارتر هم شده‌ایم. برداشت‌های بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، سرمایه آبی کشور را کاهش داده و دشت‌های ممنوعه را گسترش داده است. این امر اثرات خشکسالی را مخرب‌تر کرده است.»
وی راه حل را حرکت به سمت «سازگاری با کم‌آبی» و اعمال «مدیریت سختگیرانه» دانست و تصریح کرد: «امکان ایجاد تحول عمیق در میزان آب استحصالی کشور بسیار محدود است. بنابراین راهی به جز مدیریت مشارکتی و همگامی همه بخش‌ها و مردم وجود ندارد. آب یک موضوع فراگیر است و برای تداوم زندگی در این سرزمین، باید از هرگونه برداشت بی‌رویه، از بالا‌دست رودخانه‌ها تا مصارف شهری، جلوگیری شود.»