فاز سوم طرح ملی پایش کیفیت خاک کلید خورد
پایگاه خبری داوان نیوز: دکتر سعید سعادت، مجری مسئول طرح پایش کیفیت خاک‌های کشاورزی کشور، از آغاز فاز سوم این طرح ملی در تمام استان‌ها خبر داد و بر ضرورت پایش مستمر خاک برای تأمین امنیت غذایی پایدار تأکید کرد.
سعید سعادت در حاشیه کارگاه پایش کیفیت خاک های کشاورزی در گفت‌وگو اختصاصی با خبرنگار ما گفت: خاک دارای ویژگی‌های پایه و پویایی است که تحت تأثیر مدیریت و عوامل مختلف تغییر می‌کند. برای دستیابی به مدیریت پایدار و تأمین امنیت غذایی، پایش این تغییرات حیاتی است.
وی اظهار داشت: پتانسیل خاک در تولید محصولات کشاورزی به این ویژگی‌ها وابسته است و کاهش یا افزایش آن مستقیماً بر امنیت غذایی اثرگذار خواهد بود.
سعادت با اشاره به سابقه طرح گفت: موسسه تحقیقات از سال ۱۳۸۸ پایش خاک را با همکاری معاونت آب و خاک آغاز کرد. فاز نخست آن در سال ۱۳۹۰ اجرایی شد و داده‌های اولیه ۱۸.۵ میلیون هکتار اراضی کشاورزی جمع‌آوری گردید.
وی افزود: خوشبختانه هم‌اکنون با تصویب ماده ۸ قانون حفاظت خاک، وزارت جهاد کشاورزی مکلف به پایش کیفیت خاک‌ها با اولویت اراضی زراعی و باغی شده است. این امر پشتوانه مالی و قانونی لازم برای اجرای فاز سوم را فراهم کرده است.
مجری طرح در تشریح گستردگی پایش ملی تأکید کرد: ایران با ۳۳۰۰ پایگاه نمونه‌برداری در ۱۸.۵ میلیون هکتار، پیشرو در پایش سیستماتیک خاک است. برای مثال، آمریکا و کانادا با وجود وسعت زیاد، تنها حدود ۱۱۰ پایگاه دارند.
وی اظهار داشت: پیشنهاد ایران برای ایجاد شبکه جهانی پایش خاک در نشست تخصصی آی‌تی‌پی‌اس (بازوی مشورتی مشارکت جهانی خاک فائو) مورد استقبال قرار گرفت و به زودی با رهبری ایران راه‌اندازی می‌شود.
چالش‌ها و راهکارهای آینده
سعادت هزینه و زمان‌بر بودن پایش را مهم‌ترین چالش عنوان کرد و گفت: آنالیز نمونه‌ها و پایش ۳۳۰۰ پایگاه هزینه‌بالایی دارد و هر دوره ۵ ساله طول می‌کشد.
وی افزود: برای کاهش هزینه و زمان، نیازمند بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و مشارکت بخش خصوصی در نمونه‌برداری و آنالیز هستیم. البته تحلیل داده‌ها و سیاست‌گذاری برعهده نهادهای حاکمیتی خواهد ماند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امروز با حضور نمایندگان معاونت آب و خاک و مدیران بخش تحقیقات خاک استان‌ها، فاز سوم طرح کلید خورده است، عملیات میدانی نمونه‌برداری آغاز خواهد شد.» وی اظهار داشت: «علیرغم چالش‌ها، با حمایت دولت و استفاده از ظرفیت‌های فناورانه، پایش خاک علاوه بر بعد ملی، جایگاه جهانی نیز پیدا خواهد کرد.