پایگاه خبری داوان نیوز: در مواجهه با رشد جمعیت جهانی و تغییرات اقلیمی بی‌سابقه، صنعت کشاورزی با سرعتی فزاینده در حال دگردیسی دیجیتال است. گزارش‌های پیش‌بینی‌کننده نشان می‌دهد که تا پایان سال ۲۰۲۵، بیش از ۶۰ درصد مزارع بزرگ جهان به سیستم‌های هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی مجهز خواهند شد. همگرایی هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، ویرایش ژن و بلاکچین در حال ایجاد رنسانسی فناورانه است که نحوه تولید، مدیریت و تأمین غذا را از اساس متحول خواهد کرد.

به گزارش خبرنگار واحد فناوری‌های کشاورزی داوان نیوز، با نزدیک‌شدن به سال ۲۰۲۶، ده نوآوری کلیدی در حوزه AgriTech به عنوان موتور محرک این تحول عظم شناسایی شده‌اند. این فناوری‌ها در قالب یک اکوسیستم یکپارچه، پاسخی عملی به چالش‌های فزاینده امنیت غذایی و پایداری محیط‌زیست ارائه می‌دهند.

۱. کشاورزی دقیق با هسته هوش مصنوعی: مدیریت مزارع در سطح “سانتی‌متر” و بر اساس داده‌های ماهواره‌ای، حسگرها و تحلیل‌های پیش‌بینی‌کننده ممکن شده است. این سیستم‌ها با بهینه‌سازی مصرف آب، کود و آفت‌کش، تا ۳۰ درصد از ضایعات نهاده‌ها می‌کاهند و سودآوری کشاورزان را افزایش می‌دهند.

۲. رباتیک و ماشین‌آلات خودران: تراکتورها و ربات‌های خودگردان، که توسط شرکت‌هایی مانند جان دیر توسعه یافته‌اند، ضمن جبران کمبود نیروی کار، با دقت بالا و به صورت ۲۴ ساعته عملیاتی مانند کاشت، وجین و برداشت را انجام می‌دهند و از فشردگی خاک جلوگیری می‌کنند.

۳. نظارت هوایی با ماهواره و پهپاد: تصویربرداری ماهواره‌ای با وضوح بالا و پهپادهای مجهز به دوربین‌های چندطیفی، مشکلات مزرعه را هفته‌ها قبل از وقوع و در مقیاس وسیع شناسایی می‌کنند. شرکت‌هایی مانند Pixxel با ماهواره‌های فراطیفی، امکان مداخله پیش‌دستانه را فراهم کرده‌اند.

۴. ویرایش ژن (کریسپر) و بیوتکنولوژی: ایجاد محصولات مقاوم در برابر خشکی، آفات و بیماری‌ها، بدون نیاز به واردسازی ژن بیگانه، از دستاوردهای انقلابی این فناوری است. این امر وابستگی به آفت‌کش‌ها را کاهش داده و به تقویت امنیت غذایی در مناطق آسیب‌پذیر کمک می‌کند.

۵. کشاورزی عمودی و محیط‌های کنترل‌شده (CEA): تولید غذا در طبقات عمودی و فضاهای بسته با استفاده از نورپردازی هوشمند LED و سیستم‌های آبیاری چرخشی، مصرف آب را تا ۹۵٪ کاهش و بهره‌وری فضای کشت را تا چندین برابر افزایش می‌دهد.

۶. شبکه حسگرهای اینترنت اشیا (IoT): هزاران حسگر متصل، داده‌های رطوبت خاک، دما و سلامت گیاه را در لحظه جمع‌آوری کرده و به سیستم‌های هوشمند مدیریت مزرعه ارسال می‌کنند. این شبکه عصبی دیجیتال، اساس کشاورزی پیش‌گیرانه و مدیریت ریزاقلیم‌ها است.

۷. ردیابی زنجیره تأمین با بلاکچین: فناوری بلاکچین شفافیت و اعتماد را از مزرعه تا سفره ایجاد می‌کند. سوابق تغییرناپذیر و قراردادهای هوشمند، اصالت محصول را تضمین و پرداخت‌ها را تسریع می‌کنند. نمونه‌های موفق، اعتماد مصرف‌کننده را تا ۹۷٪ افزایش داده‌اند.

۸. سیستم‌های آبیاری هوشمند: با ادغام داده‌های حسگرهای خاک و پیش‌بینی هواشناسی، این سیستم‌ها تنها در زمان و مکان مورد نیاز آبیاری را انجام می‌دهند و مصرف آب را تا ۵۰٪ در مقایسه با روش‌های سنتی کاهش می‌دهند.

۹. پلتفرم‌های داده یکپارچه و تحلیل پیش‌بین: پلتفرم‌هایی مانند AgMonitor با ادغام کلان‌داده‌ها و هوش مصنوعی، بینش‌های عملی برای تصمیم‌گیری ارائه می‌دهند. این سیستم‌ها با پیش‌بینی دقیق الگوهای آب و هوا و بیماری‌ها، به کشاورزان در بهینه‌سازی عملکرد کمک شایانی می‌کنند.

۱۰. فناوری‌های کشاورزی احیاکننده و مدیریت کربن: استفاده از ربات‌ها و هوش مصنوعی برای نمونه‌برداری و تحلیل خاک، احیای سلامت خاک و ترسیب کربن را ممکن ساخته است. بازارهای کربن مبتنی بر بلاکچین نیز انگیزه اقتصادی قدرتمندی برای کشاورزان ایجاد کرده‌اند.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، کارشناسان معتقدند این ده روند، تنها پیش‌درآمدی بر تحولی عمیق‌تر هستند. مزرعه آینده، یک اکوسیستم دیجیتالی یکپارچه، بسیار کارآمد و پایدار خواهد بود که نه تنها به تغذیه جمعیت رو به رشد کمک می‌کند، بلکه به بازیابی سلامت کره زمین نیز یاری می‌رساند. موفقیت در این مسیر، علاوه بر توسعه فناوری، مستلزم توجه به آموزش، زیرساخت و دسترسی عادلانه کشاورزان خرد و کلان به این ابزارها است. آینده امنیت غذایی بشریت، به طور فزاینده‌ای به بلوغ و تعمیم این نوآوری‌ها گره خورده است.

پایگاه خبری داوان نیوز: با توجه به اهمیت محصولات باغی در تأمین سلامت غذایی و نقش آن در اقتصاد و ارزآوری کشور، توسعه کشت محصولات صادرات‌محور مانند آلو و گوجه (گوجه سبز) ضروری به نظر می‌رسد. این میوه‌ها که در گروه میوه‌های هسته‌دار قرار می‌گیرند، از جمله محصولات استراتژیک در مناطق معتدله جهان و ایران هستند.

آلو: تنوع ژنتیکی و پیشینه تاریخی
آلوها با بیش از ۴۰۰۰ رقم شناخته شده، متنوع‌ترین گروه میوه‌های هسته‌دار محسوب می‌شوند. دو گونه آلوهای اروپایی و ژاپنی از اهمیت تجاری جهانی برخوردارند. منشأ گونه اروپایی به کوه‌های قفقاز و مناطق اطراف دریای خزر برمی‌گردد و شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد کشت آن به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد.

شرایط اقلیمی مناسب
آلوها به طیف گسترده‌ای از شرایط آب‌وهوایی سازگار هستند، اما انتخاب صحیح منطقه کشت نقش تعیین‌کننده‌ای در کیفیت و کمیت محصول دارد. به طور کلی:
– آلوهای اروپایی در عرض‌های جغرافیایی شمالی‌تر عملکرد بهتری دارند.
– آلوهای ژاپنی و خشکباری در مناطق معتدله و نیمه‌خشک با رطوبت نسبی پایین موفق‌تر هستند.

ارقام بومی و تجاری در ایران
گوجه (میروبالان) به عنوان پایه اصلی در ایران کاربرد گسترده‌ای دارد و ارقام بومی با کیفیت مطلوب مانند گوجه سعدی، سردرود، شهریار و شیرازی در کشور شناخته شده هستند. از ارقام قدیمی آلو نیز می‌توان به شابلون، بخارا، مراغه، قندی و سانتا رزا اشاره کرد.

نکات کلیدی در مدیریت باغ
گرده‌افشانی
بسیاری از ارقام آلو ژاپنی نیازمند ارقام گرده‌زا هستند، در حالی که برخی ارقام مانند سانتا رزا، استانلی و فرنچ خودبارور محسوب می‌شوند.

هرس و تربیت درخت
هرس در سال‌های اولیه جهت تشکیل اسکلت درخت انجام می‌شود و در درختان بالغ با هدف نفوذ نور و جوان‌سازی شاخه‌ها ادامه می‌یابد. معمولاً آلوها تا ۱۰ سال پس از کشت نیاز به هرس سنگین ندارند.

تغذیه و کوددهی
زمان بهینه برای ارزیابی وضعیت تغذیه‌ای درختان آلو و گوجه، نیمه اول مردادماه است. میزان کوددهی بر اساس سن درخت، رشد سالیانه و عملکرد متغیر خواهد بود.

آفات و بیماری‌های مهم
از جمله تهدیدات اصلی این درختان می‌توان به شته آردی آلو، کرم آلو، شپشک‌ها، پوسیدگی قهوه‌ای، بیماری شارکا (ویروس آبله آلو) و پوسیدگی باکتریایی اشاره کرد.

برداشت و نگهداری
زمان برداشت بر اساس تغییر رنگ پوست و استحکام بافت میوه تعیین می‌شود. آلوهای تازه‌خوری معمولاً هنگامی برداشت می‌شوند که حداقل ۲۵ درصد سطح میوه رنگ گرفته باشد. میوه‌های برداشت شده را می‌توان به مدت ۲ تا ۴ هفته در دمای ۰ تا ۱- درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی ۹۰-۹۵ درصد نگهداری کرد.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، با توجه به سازگاری مناسب درختان آلو و گوجه با شرایط اقلیمی ایران و وجود ارقام بومی با کیفیت، توسعه اصولی کشت این محصولات می‌تواند سهم قابل توجهی در افزایش تولیدات باغی و صادرات کشور ایفا کند.

پایگاه خبری داوان نیوز: بادام، یکی از قدیمی‌ترین و ارزشمندترین خشکبارهای جهان، با سابقه کشت چندین هزارساله در ایران، جایگاه ویژه‌ای در کشاورزی و اقتصاد کشور دارد. ایران با کسب رتبه سوم سطح زیر کشت و رتبه چهارم تولید جهانی، از پیشگامان تولید این محصول است. این راهنمای جامع آموزشی، بر اساس آخرین یافته‌های علمی و تجربیات عملی، کلیه مراحل پرورش بادام – از اصول اولیه اقلیم‌شناسی و انتخاب رقم مناسب تا مدیریت باغ، مبارزه با آفات و بیماری‌ها، و نهایتاً برداشت و فرآوری – را به‌طور سیستماتیک و کاربردی ارائه می‌دهد.

به گزارش خبرنگار داوان نیوز، هدف این آموزش، تجهیز باغداران، کارشناسان و علاقه‌مندان به دانش روز باغبانی بادام است تا با به‌کارگیری روش‌های صحیح، ضمن افزایش کمی و کیفی محصول، بهره‌وری و درآمدزایی این بخش را به حداکثر برسانند. از انتخاب پایه و رقم سازگار تا مدیریت بحران‌هایی مانند سرمازدگی بهاره و تأمین گرده‌افشانی مؤثر، همه‌آنچه برای احداث و مدیریت یک باغ پربازده بادام نیاز است، در این مجموعه گنجانده شده است.

ایران به عنوان یکی از قدیمی‌ترین تولیدکنندگان بادام، با سابقه‌ای چندین هزارساله، جایگاه ویژه‌ای در بین کشورهای تولیدکننده دارد. در حال حاضر ایران از نظر سطح زیر کشت رتبه سوم و از نظر میزان تولید رتبه چهارم جهانی را دارا می‌باشد.

مناطق عمده کشت بادام در ایران:
– خراسان
– فارس
– آذربایجان شرقی
– چهارمحال و بختیاری
– یزد
– کرمان
– اصفهان

با توجه به وجود شرایط آب و هوایی مناسب و ارقام مختلف اهلی و وحشی، پتانسیل قابل توجهی برای توسعه کشت این محصول و ایجاد درآمد ارزی برای کشور وجود دارد.

فصل ۱: شرایط اقلیمی مناسب برای کشت بادام

۱.۱ عوامل کلیدی اقلیمی

اقلیم مهمترین عامل در احداث باغ بادام است که بر رشد درخت، جمعیت آفات و بیماری‌ها تأثیر مستقیم دارد.

محدوده بهینه:
– ارتفاع از سطح دریا: ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ متر
– عرض جغرافیایی: ۲۷ تا ۴۵ درجه شمالی و جنوبی
– دمای بهینه رشد: ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد (حداکثر ۳۵ درجه)

۱.۲ محدودیت‌های دمایی

۱.۳ نیازهای سرمایی و حرارتی

– نیاز سرمایی: ۱۰۰-۵۰۰ ساعت دمای ۰ تا ۷ درجه سانتیگراد (مؤثرترین دما: ۲-۴ درجه)
– نیاز گرمایی: برای شکوفایی جوانه‌های گل پس از تأمین نیاز سرمایی

۱.۴ زمان گلدهی ارقام

۱.۵ سایر عوامل اقلیمی

– نور: نیاز به ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ ساعت تابش خورشید با شدت ۴۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰ لوکس
– رطوبت نسبی: ۲۰ تا ۴۵ درصد (پرهیز از مناطق با رطوبت بالای ۶۰٪ یا کمتر از ۲۰٪)
– باد: بادهای ملایم مفید، اما بادهای با سرعت بیش از ۲۰ متر/ثانیه مضر هستند

فصل ۲: نیازهای خاک و آب

۲.۱ ویژگی‌های خاک مناسب

۲.۲ مدیریت آب

– نیاز آبی سالانه: ۸-۱۲ هزار مترمکعب در هکتار (بسته به سیستم آبیاری)
– آبیاری قطره‌ای: ۶-۸ هزار مترمکعب
– آبیاری سطحی: ۹-۱۲ هزار مترمکعب

– کیفیت آب آبیاری:
– EC مطلوب: کمتر از ۱٫۵ دسی‌زیمنس/متر
– حداکثر مجاز: ۲ دسی‌زیمنس/متر
– EC بالای ۲ باعث کاهش ۲۰٪ عملکرد می‌شود

فصل ۳: ارقام و پایه‌های تجاری

۳.۱ معیارهای انتخاب رقم

۱. زمان گلدهی (ترجیحاً دیرگلی)
۲. عملکرد بالا
۳. سازگاری گرده
۴. زمان رسیدن
۵. سهولت برداشت و پوست‌کنی
۶. بازارپسندی مغز (شکل، رنگ، چروکیدگی)
۷. تک‌مغز بودن
۸. قابلیت عرضه به بازار

۳.۲ ارقام مهم تجاری در ایران

مامایی، ربیع، سفید (منقا)، شکوفه، سهند، آذر، یلدا، صبا، آیدین، آراز، اسکندر و ارقام سری شاهرود (۶، ۷، ۸، ۱۲، ۱۳، ۱۶، ۲۱)

۳.۳ پایه‌های مورد استفاده

توصیه: استفاده از نهال‌های گواهی‌شده و سالم از نهالستان‌های معتبر

فصل ۴: الگوی کشت و گرده‌افشانی

۴.۱ سیستم‌های کشت

۴.۲ آماده‌سازی زمین و کاشت نهال

مراحل احداث باغ:
۱. گودال‌برداری با ابعاد ۱×۱×۱ متر
۲. اختلاط خاک سطحی با کود دامی و شیمیایی (بر اساس آزمون خاک)
۳. پر کردن گودال تا نیمه با مخلوط تهیه‌شده
۴. پرالیناژ ریشه: ضدعفونی ریشه با محلول دوغابی (کود حیوانی + خاک رس + قارچ‌کش)
۵. کاشت نهال در اواخر پاییز (مناطق معتدل) یا اواخر زمستان (مناطق سردسیر)
۶. توجه به عمق کاشت (یقه هم‌سطح زمین، محل پیوند ۱۰-۱۵ سانتی‌متر بالاتر)

۴.۳ مدیریت گرده‌افشانی

– خودناسازگاری: بیشتر ارقام تجاری نیاز به گرده‌زای دیگر دارند
– نسبت کاشت: ۱:۱ یا ۲:۱ (یک یا دو ردیف اصلی به ازای هر ردیف گرده‌زا)
– عامل گرده‌افشانی: زنبورعسل (باد نقشی ندارد)
– مدیریت کندوها: زمان ورود، تعداد و توزیع مناسب در باغ

نمونه ترکیب‌های سازگار:
– رقم اصلی مامایی ← گرده‌زای ربیع
– رقم اصلی شاهرود ۱۲ ← گرده‌زای شکوفه

فصل ۵: هرس درختان بادام

۵.۱ هرس فرم (تربیت)

هدف: ایجاد فرم جامی برای نفوذ نور بهتر

مراحل:
۱. سال اول: سربرداری نهال از ارتفاع ۸۰-۱۲۰ سانتی‌متر (ارقام با رشد گسترده) یا ۶۰-۱۰۰ سانتی‌متر (ارقام با رشد افراشته)
۲. سال‌های دوم تا چهارم: انتخاب ۳-۴ شاخه اصلی به عنوان بازو با زوایای ۴۵ درجه و فاصله حداقل ۲۰ سانتی‌متر
۳. حذف مستمر پاجوش‌ها و نرک‌ها

۵.۲ هرس باردهی

اقدامات مشترک در هرس باردهی:
– حذف شاخه‌های خشک، بیمار و آفت‌زده
– حذف نرک‌ها
– تعویض تدریجی شاخه‌های مسن با جوان

فصل ۶: تغذیه و کوددهی

۶.۱ اصول کلی

– تغذیه بر اساس آزمون خاک و برگ
– استفاده از روش‌های چالکود یا کانال کود
– تأکید بر مصرف کودهای آلی

۶.۲ توصیه کودی برای درختان جوان (قبل از باردهی)

– نیترات آمونیوم: ۱۰۰ گرم در دو نوبت (اواسط اردیبهشت و خرداد)
– به طور کلی: N-P-K به ترتیب ۴۰، ۲۰، ۳۰ کیلوگرم در هکتار در سال

۶.۳ توصیه کودی برای درختان بارده (هر دو سال یکبار)

فصل ۷: مدیریت آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز

۷.۱ آفات مهم بادام

۷.۲ بیماری‌های مهم

۷.۳ علف‌های هرز و انگل‌ها

– گیاهان انگل گلدار: دارواش (روی اندام هوایی) و گل جالیز (روی ریشه)
– علف‌های هرز معمول: مدیریت با روش‌های مکانیکی و شیمیایی

عارضه شبه جارویی: مرگ جوانه‌های جانبی، کاهش گلدهی، لخت شدن شاخه‌ها. پیشگیری با استفاده از پیوندک از درختان سالم.

فصل ۸: برداشت، فرآوری و نگهداری

۸.۱ برداشت میوه

۸.۲ تکنولوژی پس از برداشت

مراحل اصلی:
۱. پوست‌گیری: جدا کردن پوست سبز بلافاصله پس از برداشت
۲. خشک‌کردن: کاهش رطوبت از ۲۰-۳۰٪ به ۶-۸٪
– روش سنتی: ۳-۴ روز در آفتاب
– روش صنعتی: با هوای گرم ۴۰-۵۰ درجه به مدت ۱۸-۲۴ ساعت
۳. مغزکردن: با دستگاه‌های پوست‌شکن
۴. فرآوری: به صورت مغز کامل، نیمه، خلال، خردشده یا آرد
– محصولات: شور، بوداده، برشته، شکری، طعم‌دار
۵. انبارداری:
– کوتاه‌مدت: دمای ۴-۶ درجه سانتی‌گراد
– بلندمدت: دمای صفر درجه، رطوبت ۵۵-۶۰٪، اکسیژن ۲٪
– پرهیز از مجاورت با محصولات بودار

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، پرورش بادام با توجه به سابقه طولانی در ایران و سازگاری با شرایط اقلیمی کشور، فرصت اقتصادی مناسبی برای باغداران محسوب می‌شود. موفقیت در این زمینه مستلزم:

۱. انتخاب صحیح رقم و پایه متناسب با شرایط منطقه
۲. رعایت اصول احداث باغ (خاک، آب، اقلیم)
۳. مدیریت بهینه گرده‌افشانی
۴. اجرای صحیح عملیات باغی (هرس، تغذیه، آبیاری)
۵. کنترل به موقع آفات و بیماری‌ها
۶. برداشت و فرآوری اصولی

با برنامه‌ریزی صحیح، استفاده از دانش روز باغبانی و مدیریت یکپارچه باغ، می‌توان به عملکرد اقتصادی مطلوب و توسعه پایدار این محصول ارزشمند دست یافت.