دفتر آفتکش‌ها؛ نظارت بر آفتکش‌ها و پایش باقیمانده سموم
پایگاه خبری DA1news: دفتر آفتکشهای سازمان حفظ نباتات کشور در سال ۱۴۰۳ با برنامه‌ریزی جامع و اجرای سیاست‌های نوین، گام‌های مؤثری در جهت مدیریت آفات، کاهش مصرف سموم شیمیایی و توسعه روش‌های کنترل بیولوژیک برداشت.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، با توجه به چالش‌های ناشی از تغییرات اقلیمی، مقاومت آفات به سموم و ضرورت تأمین امنیت غذایی، سازمان حفظ نباتات کشور در سال ۱۴۰۳ با تمرکز بر سیاست‌های کاهش مصرف سموم پرخطر و توسعه آفتکشهای سازگار با محیط زیست، اقدامات قابل توجهی انجام داد. دفتر آفتکشهای این سازمان با همکاری مؤسسات تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی، برنامه‌های متعددی را به اجرا گذاشت.
این گزارش به بررسی عملکرد این دفتر در حوزه‌های ثبت و نظارت بر آفتکش‌ها، آموزش کشاورزان، ترویج روش‌های کم‌خطر و پایش باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی می‌پردازد؛
عملکرد دفتر آفتکش‌ها در سال ۱۴۰۳
۱. ثبت و نظارت بر آفتکش‌ها
– بررسی و ثبت ۱۵۰ فرمولاسیون جدید از سموم کم‌خطر و بیولوژیک.
– حذف ۲۰ مورد از سموم پرخطر از فهرست مجاز کشور.
– پایش مستمر کیفیت سموم موجود در بازار و برخورد با قاچاق سموم غیرمجاز.
۲. توسعه روش‌های کنترل بیولوژیک و غیرشیمیایی
– افزایش سطح مبارزه بیولوژیک به ۵۰۰ هزار هکتار در محصولات استراتژیک مانند گندم، برنج و مرکبات.
– حمایت از تولید و توزیع عوامل بیولوژیک مانند زنبور تریکوگراما، کفشدوزک و باکتری‌های آنتاگونیست.
– اجرای پروژه‌های پایلوت کنترل آفات با استفاده از فناوری نانو و فرومون‌ها.
۳. آموزش و ترویج کشاورزی پایدار
– برگزاری ۲۰۰ کارگاه آموزشی برای کشاورزان در زمینه مصرف صحیح سموم.
– تدوین دستورالعمل‌های کاهش مصرف سموم در محصولات باغی و زراعی.
– راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند پایش آفات و مشاوره آنلاین برای کشاورزان.
۴. پایش باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی
– نمونه‌برداری از ۱۰۰۰ محصول کشاورزی و نظارت بر میزان باقیمانده سموم.
– کاهش ۳۰ درصدی آلایندگی سموم در محصولات صادراتی نسبت به سال قبل.
– همکاری با سازمان غذا و دارو برای استانداردسازی محصولات سالم.
چالش‌ها و راهکارها
– مقاومت آفات به سموم: نیاز به توسعه سموم با مکانیسم‌های جدید.
– قاچاق سموم غیرمجاز: تقویت نظارت در مرزها و برخورد قانونی با متخلفان.
– کمبود اعتبارات تحقیقاتی: جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در تولید آفتکشهای بیولوژیک.
بر اساس این گزارش، دفتر آفتکشهای سازمان حفظ نباتات در سال ۱۴۰۳ با اجرای برنامه‌های علمی و عملیاتی، گام‌های مؤثری در جهت کاهش وابستگی به سموم شیمیایی برداشت. با این حال، برای دستیابی به کشاورزی پایدار، نیاز به توسعه فناوری‌های نوین، افزایش آگاهی کشاورزان و تقویت همکاری‌های بین‌المللی وجود دارد.
شاخص‌ترین فعالیت دفتر آفتکشهای سازمان حفظ نباتات در سال ۱۴۰۳
در سال ۱۴۰۳، توسعه و ترویج روش‌های کنترل بیولوژیک و کاهش سموم شیمیایی به عنوان شاخص‌ترین فعالیت این دفتر شناخته می‌شود. این اقدام با اهداف کشاورزی پایدار، حفظ محیط زیست و سلامت محصولات غذایی به طور جدی پیگیری شد و دستاوردهای قابل توجهی داشت.
مهم‌ترین اقدامات در این حوزه:
1. افزایش سطح مبارزه بیولوژیک به ۵۰۰ هزار هکتار
– استفاده از عوامل مفید مانند زنبور تریکوگراما (برای کنترل کرم ساقه‌خوار برنج و ذرت) و کفشدوزک (برای مقابله با شته‌ها).
– کاهش چشمگیر مصرف سموم شیمیایی در محصولات استراتژیک مانند گندم، برنج و مرکبات.
2. حذف ۲۰ سم پرخطر از چرخه مصرف
– ممنوعیت سموم با اثرات مخرب بر محیط زیست و سلامت انسان مانند برخی حشره‌کش‌های ارگانوفسفره.
– جایگزینی با آفتکشهای کم‌خطر و دوستدار محیط زیست.
3. راه‌اندازی پایلوت‌های کنترل آفات با فناوری‌های نوین
– استفاده از فرومون‌ها برای جلب و شکار آفات.
– آزمایش نانوفرمولاسیون‌های سموم برای افزایش کارایی و کاهش مصرف.
4. آموزش گسترده کشاورزان و ترویج روش‌های غیرشیمیایی
– برگزاری ۲۰۰ کارگاه آموزشی در سراسر کشور.
– توسعه سامانه‌های هوشمند پایش آفات برای مشاوره آنلاین به کشاورزان.
دلیل انتخاب این فعالیت به عنوان شاخص‌ترین اقدام:
– پاسخگویی به سیاست‌های کلان کشور در راستای کاهش مصرف سموم.
– تأثیر مستقیم بر سلامت جامعه با تولید محصولات غذایی کم‌خطر.
– همسویی با استانداردهای جهانی و تسهیل صادرات محصولات کشاورزی.
این رویکرد، نشان‌دهنده تحول جدی در مدیریت آفات کشور و حرکت به سمت کشاورزی پایدار و هوشمند است.