سمینار چهل و سوم حفظ نباتات؛ آگاهی از چالش ها و تهدیدات جدید
پایگاه خبری DA1news: چهل و سومین سمینار سالانه حفظ نباتات و قرنطینه گیاهی در شیراز با حضور متخصصان، پژوهشگران و مسئولان حوزه کشاورزی و گیاهپزشکی برگزار شد.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، این رویداد علمی که از سوی سازمان حفظ نباتات کشور و با همکاری دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی برگزار شد، به بررسی چالشها و راهکارهای نوین در زمینه مبارزه با آفات، بیماریهای گیاهی و قرنطینه گیاهی پرداخت، گزارش پیش رو گزارش تحلیلی این سمینار ملی است که در ادامه می آید.
محورهای اصلی سمینار چهل و سومین سمینار سالانه حفظ نباتات و قرنطینه گیاهی در شیراز شامل؛
1. مدیریت تلفیقی آفات (IPM)
– ارائه روشهای پایدار و کم خطر برای کنترل آفات
– استفاده از عوامل بیولوژیک و تکنیکهای غیرشیمیایی
2. بیماریهای گیاهی و روشهای تشخیص سریع
– کاربرد فناوریهای مولکولی و سنجش از دور در شناسایی بیماریها
– مقابله با بیماریهای نوظهور در محصولات استراتژیک
3. قرنطینه گیاهی و امنیت زیستی
– نقش قرنطینه در جلوگیری از ورود آفات و بیماریهای غیربومی
– بررسی چالشهای مرزهای کشور در کنترل واردات گیاهی
4. تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر آفات و بیماریهای گیاهی
– سازگاری آفات با شرایط جدید آبوهوایی
– راهکارهای کاهش خسارت ناشی از خشکسالی و گرمایش جهانی
5. سیاستگذاری و قوانین ملی و بین المللی
– هماهنگی با استانداردهای جهانی در حوزه قرنطینه گیاهی
– بررسی دستاوردها و کاستیهای قانونی در حفظ نباتات ایران
دستاوردهای سمینار:
– معرفی پلتفرمهای دیجیتال برای پایش آفات در مزارع و باغات.
– تأکید بر توسعه کشاورزی هوشمند و استفاده از داده های ماهوارهای.
– پیشنهاد ایجاد شبکه ملی هشدار آفات برای واکنش سریع به طغیان های احتمالی.
این سمینار فرصتی برای تبادل نظر میان پژوهشگران، کشاورزان و سیاستگذاران بود و امید میرود نتایج آن در برنامه ریزی های آینده بخش کشاورزی ایران مورد استفاده قرار گیرد.
آگاهی از چالشها؛ کمبود بودجه برای مقابله با تهدیدات جدید
مریم جلیل‌مقدم در این سمینار با تمرکز بر چالشهای کلیدی بخش حفظ نباتات و راهکارهای نوین مدیریت آفات و بیماریهای گیاهی، سخنرانی خود را در چند محور اصلی ارائه کرد که می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱. تأکید بر کاهش مصرف سموم شیمیایی و توسعه روشهای جایگزین
– جلیلی مقدم با اشاره به آلودگی‌های محیط زیستی و مقاومت آفات به سموم، بر لزوم حرکت به سمت کشاورزی پایدار تأکید کرد.
– وی کنترل بیولوژیک، استفاده از کفشدوزک‌ها و زنبورهای پارازیتویید را به‌عنوان راهکارهای مؤثر برشمرد.
– تحلیل: این موضع نشان‌دهنده تغییر نگرش سازمان حفظ نباتات از روشهای سنتی (سم‌پاشی گسترده) به سمت مدیریت تلفیقی آفات (IPM) است که همسو با استانداردهای جهانی است.
۲. هشدار درباره تهدیدات نوظهور آفات و بیماریهای گیاهی
– وی با اشاره به تغییرات اقلیمی، هشدار داد که گرمایش جهانی و خشکسالی موجب گسترش آفات جدید (مانند مگس میوه مدیترانه‌ای و پروانه برگ‌خوار پاییزه) به مناطق جدید شده است.
– بر ضرورت پایش مستمر و سیستم‌های هشدار سریع برای مقابله با طغیان‌های غیرمنتظره تأکید کرد.
– تحلیل: این بخش از سخنان نشان‌دهنده ضعف سیستم‌های پایش ملی و نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در فناوریهای تشخیص سریع (مانند سنجش از دور و هوش مصنوعی) است.
۳. چالشهای قرنطینه گیاهی و خطر ورود آفات غیربومی
– جلیلی مقدم واردات غیرقانونی گیاهان و میوه‌ها را یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات برای امنیت غذایی کشور دانست.
– به‌ویژه از ورود آفاتی مانند سوسک سرخرطومی حنایی خرما (Red Palm Weevil) انتقاد کرد که خسارات سنگینی به نخلستان‌های ایران وارد کرده است.
– تحلیل: این اظهارات نشان می‌دهد که سیستم قرنطینه مرزی ایران هنوز نقاط ضعفی دارد و نیاز به تقویت قوانین و تجهیز مرزها به آزمایشگاه‌های پیشرفته احساس می‌شود.
۴. ضرورت توسعه همکاری‌های بین‌المللی و جذب فناوریهای روز
– رئیس سازمان حفظ نباتات بر همکاری با سازمان‌هایی مانند فائو (FAO) و سازمان جهانی بهداشت گیاهی (IPPC) برای دستیابی به روشهای نوین تأکید کرد.
– از کمبود بودجه برای پژوهش‌های کاربردی گلایه داشت و خواستار حمایت بیشتر دولت و بخش خصوصی شد.
– تحلیل: این بخش نشان می‌دهد که ایران در برخی زمینه‌ها از فناوریهای روز دنیا عقب است و نیاز به تسهیل انتقال دانش و فناوری دارد.
بر اساس گزارش خبرنگار اخبار روزانه کشاورزی، تأکید بر کشاورزی پایدار و کاهش سموم (همسو با توسعه جهانی)، هشدارهای به‌موقع درباره تغییرات اقلیمی و آفات نوظهور و پیگیری تقویت قرنطینه گیاهی برای جلوگیری از خسارات اقتصادی را می توان از نکات اصلی و قوت سخنان رئیس سازمان حفظ نباتات کشور دانست.
به‌طور کلی، سخنان جلیلی مقدم رئیس سازمان حفظ نباتات، کشورنشان‌دهنده آگاهی از چالش‌هاست، اما برای تحقق این اهداف، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق‌تر، تأمین منابع مالی و اصلاح ساختارهای نظارتی وجود دارد.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، چالشهای پیش‌روی پیش روی سازمان حفظ نباتات را می توان؛ عدم وجود برنامه عملیاتی مشخص برای اجرای مدیریت تلفیقی آفات (IPM) در سطح ملی، نبود سیستم یکپارچه پایش آفات در بسیاری از استان‌ها و کمبود بودجه و امکانات برای مقابله با تهدیدات جدید دانست.