با ما همراه باشید

رفاه و تامین اجتماعی

پیشنهاد افزایش «سن بازنشستگی» زنان و مردان به ۵۵ و ۵۷ سال

منتشر شده

در

پایگاه خبری Da1news: مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، از تدوین سند راهبردی ۴ ساله صندوق بازنشستگی کشوری منطبق بر برنامه‌های توسعه کشوری و پیشنهاد رسیدن سن بازنشستگی به ۵۷ سال تا پایان برنامه هفتم خبر داد.
به گزارش خبرنگار ما به نقل از پایگاه خبری اقتصاد جوان، نعمت‌الله ترکی در نشستی خبری که به مناسبت روز خانواده و تکریم بازنشستگان برگزار شد، به بیان چالش‌های صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت و اظهار کرد: یکی از ناترازی‌های امروز صندوق بازنشستگی کشوری، افزایش سن و سابقه قابل قبول برای احراز بازنشستگی است. حداقل سن بازنشستگی در دنیا ۶۰ سال است. ما کمتر به آن توجه کرده‌ایم و میانگین سن بازنشستگی ما الان حدودا ۴۸ سال است.
وی توضیح داد: سن بازنشستگی نیاز به اصلاحات دارد. یکی از برنامه‌های ما نیز که در برنامه هفتم توسعه پیشنهاد دادیم اصلاحات سنجه‌ای این امر است. پیشنهاد دادیم تا پایان برنامه هفتم سن بازنشستگی به ۵۵ و ۵۷ سال برسد چراکه نرخ امید به زندگی در کشور ما خوب افزایش یافته اما فاصله سن بازنشستگی ما که ۵۰ سال است تا امید به زندگی که ۷۶ سال است، بسیار زیاد است.
اصلاح شرایط بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور، چالش صندوق بازنشستگی
ترکی اصلاح شرایط بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور را دیگر چالش این صندوق معرفی کرد و افزود: تعدد این آمار خود چالشی برای نظام بیمه‌ای است. باید بازنگری برای مشاغل سخت و زیان آور داشته باشیم که طبق آن برخی با ۲۰ سال سابقه بازنشسته می‌شوند. تغییر روش محاسبه مستمری بازنشستگان نیز از دیگر چالش‌های ما است.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری در بخش دیگر سخنان خود از تدوین سند راهبردی ۴ ساله صندوق بازنشستگی کشوری منطبق بر برنامه‌های توسعه کشوری خبر داد و گفت: برای اولین بار این سند راهبردی را منطبق با برنامه‌های توسعه‌ای تدوین کردیم چراکه باید پیش نویس سند راهبردی صندوق بازنشستگی را تدوین کنیم تا بتوانیم همگام با برنامه هفتم پیش رویم. در این سند ماموریت صندوق را شفاف اعلام کردیم. ماموریت صندوق بازنشستگی کشوری مشارکت در تامین حقوق و آتیه مشترکین آن از طریق ارائه خدمات بیمه‌ای بازنشستگی بین نسلی است.
وی درباره چشم انداز صندوق توضیح داد: چشم انداز و ماموریت صندوق بازنشستگی کشوری در سند آمده است که طبق آن چشم انداز ما شفافیت سازمانی، پایداری مالی ترمیم شده و بازدهی اقتصادی بهبودیافته است.
پیگیری پرداخت مطالبات امسال؛ برای معوقات هم فکری دیگر می‌کنیم
ترکی در پاسخ به سوالی در خصوص مطالبات فرهنگیان بازنشسته، توضیح داد: همسان سازی حقوق‌ها تا نیمه اول سال ۹۹ برای کل مجموعه‌های خدمات کشوری، رسته قضایی، هیات علمی و مقامات انجام شده است. مطالبات مجموعه‌های خدمات کشوری که شامل آموزش و پرورش نیز می‌شود، قضایی، اعضا هیات علمی و مقامات برای شش ماهه سال ۹۹، سال ۱۴۰۰ و سال ۱۴۰۱ حدود ۹ همت و به حق است.
وی افزود: قبل از ما پیگیری کردند و تا برج نهم سال ۱۴۰۱ در خصوص متناسب سازی حقوق‌ها به جای پول نقد به افراد سهام آلومینیوم جنوب دادند. از برج ۱۰ که من آمدم تا روز بیست و هشتم برج ۱۲ سال ۱۴۰۱ پیگیری کردم و ابلاغ و موافقت نامه با سازمان برنامه بستم اما در سال جاری آن سهام هنوز به فروش نرفته است. توافقی را با سازمان برنامه پیگیری می‌کنیم تا اگر بشود همسان سازی پرداخت حقوق مطالبه گران را از اول ۱۴۰۲ انجام دهند و برای معوقه به نسبت آن دو سال فکر دیگری کنیم. مثلا می‌توان سهام را برداشت و پولش را داد. تلاش می‌کنیم آن ۹ همت نقد شود.
ترکی با بیان اینکه صندوق بازنشستگی کشوری حدود ۱۸۵ شرکت و ۵ هلدینگ دارد، توضیح داد: طبق چشم انداز سند راهبردی ۴ ساله صندوق بازنشستگی کشوری باید یک بازنگری در عرصه هلدینگ‌ها و شرکت‌های خود داشته باشیم. برنامه عملیاتی برای این شرکت ها نوشته‌ایم. در این برنامه عملیاتی می‌گوییم که تا پایان این سند راهبردی ۴ ساله حداقل باید تکلیف ۱۲۰ شرکت را روشن کنیم. درواقع به این سمت می‌رویم که کدام یک از هلدینگ‌ها یا شرکت‌هایمان در راستای برنامه توسعه کشور برایمان بهره‌وری دارد.
مبارزه با فساد؛ در اولویت
وی ادامه داد: برخی شرکت‌هایمان زیان ده هستند که این شرکت‌ها در بخش ساماندهی اولویت ما محسوب می‌شوند. چهارشنبه همین هفته جلسه برای تعیین تکلیف این شرکت‌ها داریم. برخی باید انحلال شوند. برخی شرکت‌ها سوده هستند اما سود آنچنانی که در راستای تامین منابع صندوق باشد را برایمان ندارند با این حال نمی‌شود اینها را حذف کرد. باید این شرکت‌ها در قالب واگذاری پیش ببریم. در این راستا با معاونت تعاون وزارت رفاه تفاهم‌نامه‌ای نوشتیم. در استان هرمزگان و بوشهر واگذاری را به صورت پایلوت شروع می‌کنیم چراکه نگه داشت این شرکت‌ها تاثیری برای صندوق ندارد اما در عین حال حذف شدنی هم نیستند.
مدیر عامل صندوق بازنشستگی کشوری، افزود: فعالیت بعدی ما بحث ادغام برخی شرکت‌ها است. برخی شرکتها موازی کاری زیادی دارند؛ مثلا در حوزه گردشگری همه شرکت‌ها مستقل هستند اما همه یک کار را انجام می‌دهند. تعداد این‌ها خود عارضه است، می‌توان اینها را تجمیع کرد تا یک شرکت واحد شوند و هزینه ما کاهش پیدا کند. در واقع رویکرد اصلی سند برنامه راهبردی که تدوین می‌کنیم این است که صندوق بازنشستگی کشوری از حوزه بنگاه‌داری به سمت سهام داری برود. فساد ستیزی نیز در اولویت نخست ما است.
ترکی درباره فعالیت‌های اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری توضیح داد: حدود دو میلیارد دلار طرح و پروژه برای پتروشیمی‌ها تعیین کرده‌ایم و در صنایع فولاد باید زنجیره کاملی داشته باشیم. قرار شد معدن آهن را به صورت مشارکتی در مجموعه صندوق بازنشستگی کشوری سرمایه گذاری کنیم تا تامین خوراک و مواد اولیه صنعت فولاد باشد. سرمایه گذاری دیگر ما در بخش گردشگری است. سهام تمام مراکز ایرانگردی و گردشگری ما در سطح کشور که در نزدیک به ۵۶ نقطه فعالیت می‌کنند، برای شستا و صندوق بازنشستگی کشوری است. اگر اینها را پالایش کنیم نقش کلیدی خواهد داشت. خدمات ما در گردشگری در قالب تسهیلات است. به بخش کشاورزی و صنایع غذایی نیز ورود کردیم. در این هفت ماه کار را با نزدیک به ۱۴ همت در استانهای مختلف و در مراکز ایجاد کشت و صنایع غذایی شروع کردیم.
پرداخت به موقع حقوق‌ها
وی درباره فعالیت‌های این صندوق در حوزه اجتماعی نیز یادآور شد: در حوزه اجتماعی اولین گام ما حفظ عزت و کرامت و منزلت بازنشستگان است. در تامین معیشت حتما باید دغدغه داشته باشیم. سعی کردیم حقوق بازنشستگان این صندوق را در هفت ماه اخیر منظم پرداخت کنیم و تاریخ آن بیست و هشتم هر ماه باشد. کسوراتی را نیز باید همزمان بابت وام‌هایی که با تضامین ما گرفته بودند کم می‌کردیم. سعی کردیم فاصله کسر کسورات بیشتر از یک ماه نباشد و الان می‌توان گفت تقریبا به روز هستیم و حقوق و کسورات به روز پرداخت و کسر می‌شود.
حذف بیمه اکمل بازنشستگان
مدیر عامل صندوق بازنشستگی کشوری، با بیان اینکه بحث نظام بهداشت، سلامت و درمان بازنشستگان برایمان مهم است، عنوان کرد: نظام بیمه و بیمه تکمیلی بازنشستگان این صندوق را امسال در قانون بودجه بهبود دادیم. با بیمه آتیه حافظ قراداد منعقد شده است اما در خصوص این بیمه سعی کردیم نارضایتی‌هایی که نسبت به سال ۱۴۰۱ بعضا وجود داشت را کم کنیم تا به مشکل بر نخوریم. تعرفه بیمه آتیه حافظ در سال جاری در ۱۴ آیتم اعم از بستری، ویزیت، کمک به دندانپزشکی، عینک، سمعک و… است. منابع امسال به نسبت سال قبل خوب است. قبلا یک بیمه «اکمل» هم وجود داشت که ما آن را حذف کردیم و تعیین کردیم که یک بیمه تکمیلی با سرانه پرداختی ۲۰۵ هزار تومان داریم و بیمه‌های قبلی حذف شدند.
بدهی بابت بیمه تکمیلی نداریم
ترکی با بیان اینکه دو بخش بیمه تکمیلی آتیه حافظ برای بازنشستگان این صندوق بدون سقف است، افزود: علاوه بر اینکه بیمه سلامت برای بیماری‌های خاص در سال جاری اقدامات خوبی انجام داد و این بیماران تا سقف ۵۰ میلیون تومان می‌توانند از بیمه سلامت استفاده کنند و پرداختی نداشته باشند؛ ما نیز در صندوق به مراکز خود اعلام کردیم و در حال جمع آوری آمار هستیم که اگر عزیزان علاوه بر این مشکلات، مشکلات خاص دیگری دارند مستقیم و بدون سقف درمان شوند. امروز که صحبت می‌کنیم با کل مراکز درمانی حوزه بیمه تکمیلی خود تقریبا تسویه حساب کرده‌ایم و هیچ بدهی نداریم. تا امروز ۷۵۰ هزار نفر از بیمه خدمت گرفته اند.
وی با بیان اینکه تعیین کردیم بیمه آتیه حافظ باید با کل مراکز درمانی و بهداشتی اعم از مراکز خصوصی و تامین اجتماعی قراداد داشته باشد، تاکید کرد: صندوق بازنشستگی کشوری یک بیمه «ملت» دارد. در صدد هستیم به سمتی رویم که در قالب بیمه «تکافل» که بیمه اسلامی است، بیمه ملت را اجرا کنیم. در حال حاضر شرکت‌های بیمه اگر مشکلی پیش آید، خدماتی ارائه می‌دهند، سوال این است که اگر مشکلی پیش نیامد چه؟. به صورت پایلوت در حال کار بر روی این امر هستیم تا از سال ۱۴۰۳ بیمه ملت خود را برای بازنشستگان پوشش دهیم و سهام دار آن نیز تمام بازنشستگان شوند.
مدیر عامل صندوق بازنشستگی کشوری در بخش دیگر سخنان خود به این موضوع هم اشاره کرد که تعداد مواردی که بازنشسته و همسر او فوت شده است و صندوق بازنشستگی به فرزندان این افراد پرداختی دارد، کم نیست.
انعقاد قراردادهایی برای اشتغالزایی فرزندان بازنشستگان
ترکی به اهمیت اشتغال فرزندان صندوق بازنشستگی کشوری نیز اشاره و تصریح کرد: در این راستا دو تفاهم نامه داریم. با سازمان فنی و حرفه ای تفاهم نامه نوشتیم برای افرادی که نیاز به حرفه آموزی دارند. عزیزان از طریق حوزه اجتماعی ما به این مراکز معرفی شده و آموزش می‌بینند و نهایتا ما در قالب حرفه آموخته آنها ملزم به ارائه تسهیلات و تعریف شغل برایشان هستیم. همچنین امروز هم تفاهم نامه‌ای با بنیاد برکت بستیم. این بنیاد ظرفیت‌هایی برای اشتغال سازی دارد. تفاهم نامه کلی ما با اینها این است که اولویت اول اشتغال سازی برای فرزندان بازنشستگان باشد و پس از آن دیگران هم بتوانند از این خدمات استفاده کنند.

ادامه مطلب
تبلیغات
برای افزودن دیدگاه کلیک کنید

یک پاسخ بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

رفاه و تامین اجتماعی

بیمه تکمیلی بازنشستگان نهایی شد

قرارداد بیمه تکمیلی بازنشستگان و مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی با شرکت بیمه‌گر منتخب، با بهبود قابل‌توجه خدمات و پوشش هزینه‌ها، برای دو سال آینده به امضا رسید.

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: در پی توافقی میان کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی و شرکت بیمه‌گر منتخب، قرارداد بیمه تکمیلی این قشر نهایی و به امضا رسید.

به گزارش داوان نیوز، بر اساس این توافق، بسته بیمه تکمیلی سال جاری از نظر حجم خدمات، سطح پوشش و میزان جبران هزینه‌ها، افزایش قابل توجهی نسبت به سال گذشته دارد.

در رویکردی مبتنی بر انعقاد قرارداد کیفی، منطقی و عادلانه، سهم بیمه تکمیلی برای هر بازنشسته مبلغ ۷۲۰ هزار تومان تعیین شده است. سهم سازمان تأمین اجتماعی از این مبلغ ۲۵۰ هزار تومان و مبلغ ۴۷۰ هزار تومان نیز از حقوق ماهیانه بازنشستگان کسر خواهد شد.

دوره اعتبار: این قرارداد از اول آذر ۱۴۰۳ تا پایان آبان ۱۴۰۵ اعتبار دارد.

پوشش هزینه‌های گذشته: به استناد این گزارش، بازنشستگانی که در روزهای اخیر و پیش از اجرای رسمی این قرارداد، هزینه‌های درمانی داشته‌اند، می‌توانند با ارائه مدارک مربوطه به شرکت بیمه‌گر، هزینه‌های خود را دریافت نمایند.

 

منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی دولت

ادامه مطلب

اسلایدر

فراخوانی برای اقدام: اولویت‌های سیاست غذایی در جهانی پرچالش

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: در آستانه پنجاهمین سالگرد تأسیس «موسسه بین‌المللی تحقیقات سیاست غذایی» (IFPRI)، گزارش جامع «سیاست غذایی جهانی ۲۰۲۵» منتشر شد. این گزارش که با نگاهی به پنج دهه گذشته تدوین شده، هشدار می‌دهد که سیستم‌های غذایی جهانی در مواجهه با تغییرات اقلیمی، نابرابری فزاینده و بحران سوءتغذیه در «نقطه عطف» تاریخی قرار گرفته‌اند. این سند با ترسیم یک نقشه راه بلندپروازانه، شش اولویت تحقیقاتی کلیدی را برای تضمین امنیت غذایی و پایداری سیاره زمین تا سال ۲۰۵۰ معرفی کرده و بر لزوم اتخاذ استراتژی‌های جسورانه و مبتنی بر شواهد برای تغذیه نسل‌های آینده تأکید می‌کند.

گزارش ناظم رامتین، سردبیر داوان نیوز؛ گزارش جدید IFPRI بازتابی از ۵۰ سال تجربه در حوزه غذا را منعکس می‌کند و بر نیاز مبرم به استراتژی‌های جسورانه و مبتنی بر شواهد برای مقابله با مهم‌ترین چالش‌های سیستم‌های غذایی امروز تأکید دارد. با تشدید تغییرات اقلیمی، نابرابری و سوءتغذیه، این گزارش شش اولویت تحقیقاتی را برای اطمینان از تغذیه مردم و کره زمین توسط سیستم‌های غذایی تا سال 2050 تعیین می‌کند.

موسسه بین‌المللی تحقیقات سیاست غذایی (IFPRI) به مناسبت پنجاهمین سالگرد تأسیس خود، گزارش سیاست غذایی جهانی 2025 با عنوان «سیاست غذایی – درس‌ها و اولویت‌ها برای جهانی در حال تغییر» را منتشر کرده است که تأملی جامع بر پنج دهه تکامل سیاست‌های غذایی و فراخوانی برای اقدام برای یک دستور کار تحقیقاتی است که نیازهای نسل بعدی را برآورده می‌کند.

این گزارش که به طور مشترک توسط یوهان سوینن، مدیر کل IFPRI، کریستوفر بارت، و استفن بی. و جنیس جی. اشلی، استاد اقتصاد کاربردی و مدیریت، دانشگاه کرنل و رئیس شورای استراتژی و برنامه IFPRI ویرایش شده است، نشان می‌دهد که چگونه سیستم‌های غذایی از زمان تأسیس IFPRI در سال ۱۹۷۵ – از روزهای اولیه انقلاب سبز تا چالش‌های پیچیده امروزی ناشی از تغییرات اقلیمی، افزایش نابرابری، گرسنگی مداوم و نوآوری سریع فناوری – به طور چشمگیری تغییر کرده‌اند.

این گزارش با بهره‌گیری از تحقیقات گسترده خود IFPRI و شرکای جهانی، ملی و محلی آن، تحلیلی بلندمدت از نقش سیاست در شکل‌دهی به سیستم‌های غذایی سالم‌تر، عادلانه‌تر، مقاوم‌تر و پایدارتر ارائه می‌دهد.

یوهان سوینن گفت: «این گزارش هم گذشته‌نگر و هم نقشه راه است. به گذشته نگاه می‌کند تا بفهمد چقدر پیشرفت کرده‌ایم و به آینده نگاه می‌کند تا اولویت‌های حیاتی برای تحقیقات سیاستی را برای کمک به پیمایش چالش‌های مبرم سیستم‌های غذایی امروز شناسایی کند.»

اسمحانه الوافی، مدیر عامل CGIAR، خاطرنشان کرد: «ما می‌دانیم که سیاست‌ها نقش مهمی در مبارزه با گرسنگی و سوءتغذیه دارند و نوآوری‌ها بدون یک محیط سیاستی توانمندساز نمی‌توانند گسترش یابند. در ۵۰ سال گذشته، IFPRI با شرکای خود در سراسر جهان همکاری نزدیکی داشته است تا شواهد حیاتی را ایجاد کند که به تصمیمات و چارچوب‌های سیاستی برای رسیدگی به این چالش‌ها کمک می‌کند و در عین حال مدیریت یکپارچه‌تری از سیستم‌های آب، انرژی، غذا و محیط زیست را تقویت می‌کند.»

از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۲۵: چشم‌اندازی در حال تغییر
در سال ۱۹۷۵، بیش از یک سوم جمعیت کشورهای در حال توسعه با گرسنگی مواجه بودند و سیاست‌های کشاورزی تحت سلطه مداخله دولت بود. در طول دهه‌ها، آزادسازی، جهانی شدن و نوآوری، چشم‌انداز کشاورزی و مواد غذایی را تغییر شکل داد – که منجر به دستاوردهای قابل توجهی در دسترسی به غذا و کاهش فقر شد، در حالی که توجه بیشتری به سیاست‌های مبارزه با تخریب محیط زیست و ترویج تغذیه بهتر نیز معطوف شد. قرن بیست و یکم موانع جدیدی مانند شوک‌های اقلیمی مکرر، افزایش درگیری‌ها، افزایش نابرابری و سوءتغذیه مداوم در تمام اشکال آن را به همراه داشته است – که همگی پیشرفت قبلی در کاهش گرسنگی و فقر را کند می‌کنند.

این گزارش نشان می‌دهد که چگونه IFPRI و جامعه گسترده‌تر تحقیقات سیاست‌گذاری با گسترش دامنه تحقیقات از تولید کشاورزی به زنجیره‌های ارزش کشاورزی و کل سیستم‌های غذایی، از جمله فرآیندهایی که بر تغذیه، غذا، سلامت، پایداری، توسعه جامعه و کشاورزی تأثیر می‌گذارند، به این تغییرات واکنش نشان داده‌اند – و اغلب آنها را پیش‌بینی کرده‌اند.

دستور کار تحقیقاتی سیاست‌گذاری غذا برای آینده
این گزارش با نگاهی به سال 2050، شش اولویت کلی را برای تحقیقات سیاست‌گذاری غذا مشخص می‌کند:

  • تقویت تاب‌آوری و شمول در سیستم‌های غذایی در همه جا، با توجه ویژه به مناطق آسیب‌پذیر و مناطق درگیر با جنگ و بلایا و گروه‌های آسیب‌پذیر.
  • بهبود رژیم‌های غذایی و تغذیه با پرداختن به علل ریشه‌ای محیط‌های غذایی فقیر و فراهم کردن انتخاب‌های سالم‌تر.
  • بهره‌گیری مسئولانه از فناوری‌های جدید، از جمله نوآوری‌های دیجیتال و هوش مصنوعی، ضمن تضمین دسترسی و شمول عادلانه.
  • مشارکت بخش خصوصی برای گسترش سرمایه‌گذاری در نوآوری سیستم‌های غذایی، از تحقیق و توسعه گرفته تا زنجیره‌های ارزش پایدار.

بسیج و اصلاح هزینه‌های عمومی موجود، از جمله تغییر کاربری حمایت‌های کشاورزی برای همسو شدن با اهداف پایداری و تغذیه. تقویت تحقیقات و سیاست‌گذاری میان‌رشته‌ای، از بین بردن موانع بین کشاورزی، سلامت، محیط زیست و تجارت. این گزارش همچنین بر اهمیت ایجاد ظرفیت تحقیقاتی محلی و مشارکت برای حمایت از سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط تأکید می‌کند.

میراثی از تأثیرگذاری – و فراخوانی جدید برای اقدام
از زمان تأسیس، IFPRI در زمینه سیاست‌گذاری غذا پیشگام بوده و ابزارها، چارچوب‌ها و استراتژی‌های تجربی را برای اطلاع‌رسانی در تصمیم‌گیری‌های جهانی توسعه داده است. اما با توجه به اینکه جهان با چالش‌های رو به وخامت – از تغییرات اقلیمی و تنش‌های ژئوپلیتیکی گرفته تا محیط تجاری نامشخص و کاهش کمک‌های توسعه‌ای – روبرو است، نیاز به تحقیقات قوی و مرتبط با سیاست‌گذاری بیش از هر زمان دیگری ضروری است.

کریس بارت گفت: “ما بار دیگر در نقطه عطفی قرار داریم. دهه‌های آینده به ایده‌های جسورانه، مشارکت‌های جدید و تحقیقات دقیق برای حمایت از تحول سیستم‌های غذایی که مردم و سیاره زمین را تغذیه می‌کنند، نیاز خواهد داشت.”

گزارش سیاست‌گذاری جهانی غذا در سال 2025 از محققان، سیاست‌گذاران و متخصصان توسعه دعوت می‌کند تا با یافته‌های آن تعامل داشته باشند و در یک دستور کار مشترک برای تغییر همکاری کنند.

ادامه مطلب

اسلایدر

کشاورزی در گرداب هزینه‌ها؛ از گرانی کود تا ناپایداری سود

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: کشاورزی، این بخش حیاتی کشور، امروزه در میان میدان فشاری چندجانبه گرفتار آمده است که بقا و سودآوری آن را به چالشی جدی تبدیل کرده است. از یک سو، سرکشی قیمت نهاده‌های اساسی تولید مانند کود، سم و بذر، همراه با افزایش هزینه خدمات، سود حاصل از دسترنج کشاورزان را به طور سیستماتیک تحلیل برده و آنان را در تنگنای مالی بی‌سابقه‌ای قرار داده است. از سوی دیگر، معادله «هزینه-فایده» در تولیدات کشاورزی به هم خورده است؛ به طوری که افزایش نجومی هزینه‌ها، با درآمد حاصل از فروش محصولات تناسبی ندارد و انگیزه برای ادامه کار را در بین زنجیره تولیدکنندگان کاهش می‌دهد. این شرایط، تنها یک بحران اقتصادی برای کشاورزان نیست، بلکه تهدیدی مستقیم برای خودکفایی و امنیت غذایی ملی به شمار می‌رود.

گزارش حاضر با درک این ضرورت، به واکاوی ریشه‌های این بحران، تبیین اثرات آن بر اقتصاد تولیدکنندگان کشاورزی و در نهایت، ارائه راه‌کارهای عملی و راهبردی برای برون‌رفت از این وضعیت می‌پردازد.

بخش کشاورزی ایران در حال حاضر با چالش‌های شدیدی به دلیل افزایش هزینه‌های نهاده و ناکارآمدی‌های ساختاری مواجه است. در زیر چالش‌های اصلی و راه‌حل‌های پیشنهادی برای خروج از این بحران را خلاصه می‌کند.

هزینه و تأمین نهاده:
مشکلات کلیدی/ افزایش شدید قیمت کود؛ اختلال در زنجیره تأمین؛ هزینه بالای بذر و سموم.
راهکارهای پیشنهادی/ حمایت از تولید داخلی نهاده‌ها؛ سیاست‌گذاری شفاف و حمایتی دولت؛ اعطای تسهیلات مالی و توسعه بیمه جامع.

مدیریت منابع
مشکلات کلیدی/ کم‌آبی شدید؛ فرسایش و تخریب خاک.
راهکارهای پیشنهادی/ گسترش سیستم‌های آبیاری مدرن (قطره‌ای و بارانی); تغییر الگوی کشت به گونه‌های مقاوم به خشکی؛ ترویج کشت محصولات پوششی و تناوب زراعی.

بهره‌وری و فناوری
مشکلات کلیدی/ بهره‌وری پایین به دلیل روش‌های سنتی؛ ضایعات بالا پس از برداشت؛ کمبود ماشین‌آلات و بذرهای مدرن.
راهکارهای پیشنهادی/توسعه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای؛ تسهیل دسترسی به ماشین‌آلات مدرن و بذرهای مقاوم؛ ایجاد زنجیره سرد و پلتفرم‌های بازاریابی آنلاین.

بحران افزایش هزینه نهاده‌ها
فوری‌ترین فشار بر کشاورزان، افزایش بی‌سابقه قیمت نهاده‌های اساسی به‌ویژه کودهای شیمیایی است.

صعود قیمت کود: گزارش‌ها حاکی از افزایش قیمت هر کیسه کود شیمیایی یارانه‌ای از ۳۹۵ هزار تومان به ۶۸۷ هزار تومان است، در حالی که قیمت همین کود در بازار آزاد از ۱.۴ میلیون تومان عبور کرده است. گزارش دیگری از افزایش ۷۴ درصدی قیمت کود اوره در یک سال حکایت دارد.
علل ساختاری: این افزایش قیمت تصادفی نیست و ریشه در سیاست‌های بودجه‌ای و مکانیسم‌های ارزی دارد. از عوامل کلیدی می‌توان به افزایش ۱۱۰ درصدی قیمت گاز خوراک کارخانجات پتروشیمی و افزایش نرخ ارز رسمی مورد استفاده در بودجه اشاره کرد. افزون بر این، فرمول قیمت‌گذاری در بورس کالا که قیمت مواد اولیه داخلی را به بازار جهانی گره می‌زند، باعث می‌شود حتی کودهای تولید داخل نیز با قیمت‌هایی نزدیک به قیمت‌های جهانی به کشاورزان فروخته شود.
اختلال در تأمین: فراتر از قیمت، تنگناهای تأمین نیز یک مسئله بحرانی بوده است. برای مثال، توقف عرضه گاز به واحدهای تولید کود در زمستان منجر به توقف کامل تولید شد و کشاورزان را در فصل حیاتی کشت اواخر زمستان و اوایل بهار بدون کود رها کرد.

 تأثیر بر سودآوری و تولید کشاورزان
این فشارها چرخه معیوبی ایجاد کرده که سودآوری و پایداری کسب‌وکارهای کشاورزی را به شدت تضعیف می‌کند.

فشردگی حاشیه سود: افزایش شدید هزینه‌های تولید، در کنار مسائلی مانند تأخیر در پرداخت بهای محصولات (مثلاً دولت کمتر از نصف بدهی خود به کشاورزان گندم را پرداخت کرده است)، کشاورزان را در تنگنای مالی شدیدی قرار داده است. وقتی هزینه نهاده دوچندان می‌شود اما درآمد ثابت می‌ماند یا با تأخیر مواجه می‌شود، انگیزه و توانایی کشاورزان برای سرمایه‌گذاری در زمین‌هایشان به شدت کاهش می‌یابد.
بهره‌وری پایین: یک چالش اساسی، بهره‌وری پایین بخش کشاورزی است. این امر عمدتاً به شکاف دانشی قابل توجه و استفاده از روش‌های سنتی به جای علم و فناوری مدرن نسبت داده می‌شود. درآمد پایین کشاورزان مانع از به کارگیری متخصصان یا adoption فناوری‌های جدید می‌شود و چرخه عقب‌ماندگی را تداوم می‌بخشد. این ناکارآمدی باعث می‌شود کشور به عملکرد مطلوب در هر هکتار دست نیابد و بازده اقتصادی سرمایه‌گذاری کشاورزان بدتر شود.

راه‌های برون‌رفت از بحران
برای مقابله با این بحران چندوجهی، ترکیبی از مداخله فوری دولت و برنامه‌ریزی بلندمدت راهبردی لازم است.

اقدام فوری دولت: دولت فوریت وضعیت را پذیرفته و اعلام کرده که مهار افزایش هزینه نهاده‌ها یک «اولویت فوری» است. این امر مستلزم سیاست‌های شفاف و اقدامات قاطع برای تثبیت بازار و اطمینان از تأمین به موقع نهاده‌ها است.
گذار به کشاورزی مدرن: نیاز مبرمی برای دوری از روش‌های سنتی وجود دارد.
دانش و فناوری: مهمترین عامل برای پیشرفت، غلبه بر کمبود دانش و فناوری است. این امر از طریق تقویت نقش شرکت‌های دانش‌بنیان و گسترش آموزش‌های فنی به کشاورزان قابل دستیابی است.
بهبود راندمان آب: با توجه به بحران آب، ترویج و تأمین مالی سیستم‌های آبیاری مدرن مانند آبیاری قطره‌ای و بارانی یک ضرورت انکارناپذیر است.
تقویت زیرساخت‌های حمایتی:
حمایت مالی: ایجاد صندوق‌های حمایتی و ارائه بیمه جامع برای کاهش ریسک‌های مرتبط با خشکسالی و نوسانات بازار می‌تواند سرمایه‌گذاری بیشتر در این بخش را جذب کند.
زنجیره تأمین و بازاریابی: کاهش ضایعات از طریق توسعه زنجیره سرد و ایجاد پلتفرم‌های آنلاین برای فروش محصولات می‌تواند به افزایش درآمد نهایی کشاورزان کمک کند.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، بحران کنونی اگرچه شدید است، می‌تواند نقطه عطفی برای تحولی اساسی در کشاورزی ایران باشد. این مسیر نیازمند همکاری جدی بین دولت، مجلس، بخش خصوصی و خود کشاورزان است. با اولویت‌دادن به معیشت کشاورزان و حرکت به سمت کشاورزی دانش‌بنیان و کم‌مصرف، می‌توان بر این چالش‌ها غلبه کرد و به سمت تولید پایدار و امنیت غذایی کشور حرکت کرد.

ادامه مطلب
تبلیغات

پرطرفدار

کلیه حقوق این پایگاه خبری متعلق به داوان‌نیوز است.