با ما همراه باشید

سردبیر

کشاورزی احیا کننده؛ بازگشت زمین به طبیعت

منتشر شده

2 سال پیش

در

پایگاه خبری Da1news: سوء استفاده از زمین و مدیریت نادرست خاک منجر به تخریب گستره وسیعی از خاک ما شده است.

این مقاله به ما توضیح می‌دهد که چگونه سیستم‌های کشاورزی و غذایی جهانی می‌توانند سازگارتر با محیط زیست باشند و نقشی که کشاورزی احیاکننده می‌تواند در این زمینه ایفا کند.
یک سوم کل خاک های جهان تخریب شده است. با توجه به اثرات شدید آن بر چرخه های آب، انرژی و بیوژئوشیمیایی، تخریب انسانی خاک باید در چارچوب مرزهای سیاره ای پیشنهاد شده توسط راکستروم و همکارانش در سال 2009 شناسایی شود. تشدید تخریب خاک ممکن است خدمات حیاتی اکوسیستم را تضعیف کند و حتی خدمات زیانباری ایجاد کند. همچنین درک این نکته مهم است که مشکل شدید و جهانی تخریب خاک ناشی از سوء استفاده از زمین و سوء مدیریت خاک است. رواج و تداوم شیوه‌های کشاورزی مرسوم، فرآیندهای تخریب مانند کاهش کربن آلی خاک (SOC)، کاهش ساختار خاک، تسریع فرسایش خاک، افزایش خطرات شوری، و کاهش فعالیت و تنوع موجودات زنده خاک را تسریع می‌کند. مقاله “جانداران خاک برای خاک سالم و کشاورزی پایدار”). چنین مارپیچ نزولی باید از طریق نوآوری در شیوه های کشاورزی متوقف و معکوس شود، به طوری که کشاورزی به جای یک مشکل اصلی تخریب محیط زیست، راه حل باشد.

چرا ما به یک تغییر پارادایم نیاز داریم

تبدیل اکوسیستم های طبیعی به اکوسیستم های زراعی منبع اصلی افزایش غلظت دی اکسید کربن (CO2) اتمسفر از زمان شروع کشاورزی مستقر بوده است. در مجموع، استفاده از زمین، تغییر کاربری زمین و کشاورزی ممکن است در مجموع 555 گیگاتن (Gt) کربن را از آغاز کشاورزی حدود ده هزار سال پیش در جو منتشر کرده باشند (جدول زیر را ببینید). اکوسیستم های کشاورزی ممکن است تا 133 گیگا تن کربن آلی خاک را از دست داده باشند که اثرات نامطلوبی بر سلامت و عملکرد خاک و تشدید گرمایش جهانی انسان زایی دارد. همانطور که یانگ و تان در سال 2021 بیان کردند، مصرف جهانی کالاهای کشاورزی و جنگلداری، به استثنای سوخت چوب، منجر به از دست دادن 15.6 گیگا تن از زمین C در سال شد که 29 درصد و 25 درصد آن به ترتیب به مصرف گوشت گاو و چوب نسبت داده شد. .

اگرچه بدیهی است که سیستم های غذایی کنونی در پایان دادن به گرسنگی و سوءتغذیه شکست خورده اند و غذای مغذی/سالم و ایمن ارائه نکرده اند – این مورد پیش نیازی برای رسیدن به هدف توسعه پایدار سازمان ملل متحد (SDG) 2 – شیوع گرسنگی و پنهان است. گرسنگی هنوز به عنوان بهانه ای برای جنگل زدایی و تبدیل طبیعت به اکوسیستم کشاورزی، اختلال شدید خاک و شخم بیش از حد، استفاده بی رویه از مواد شیمیایی کشاورزی و گسترش آبیاری مبتنی بر سیل در ارتباط با سیستم های تک کشت مورد استفاده قرار می گیرد.
سلامت خاک، گیاهان، حیوانات، مردم، اکوسیستم‌ها و فرآیندهای سیاره‌ای یکی و غیرقابل تقسیم است.
چنین سیستم هایی سلامت خاک، کاهش تنوع زیستی، کاهش بهره وری زراعی، کاهش بهره وری استفاده از نهاده ها و افزایش فقر روستایی هستند. بنابراین، نیاز به تغییر پارادایم به سمت سیستم‌های کشاورزی پایدار وجود دارد که به جای تخریب سلامت خاک، تغییرات آب و هوایی را کاهش داده و به جای تشدید آن با آن سازگار می‌کنند، به‌جای اینکه منبع گازهای گلخانه‌ای (GHGs) باشند، کشاورزی انتشار منفی را ترویج می‌کنند، و باعث ایجاد زمین می‌شوند. یک غرق بزرگ به جای منبع ذخایر C اتمسفر، و بازگرداندن برخی از زمین ها به طبیعت به جای گسترش سطح زمین تحت اکوسیستم های کشاورزی. بنابراین، اکوسیستم‌های کشاورزی نوآورانه مورد نیاز است که می‌تواند منجر به کربن‌سازی مجدد بیوسفر زمینی (خاک و پوشش گیاهی) به عنوان بستر توسعه پایدار شود. به زبان ساده، کشاورزی باید خاک های تخریب شده را احیا کند و محیط زیست را بهبود بخشد و در عین حال خدمات اکوسیستمی ضروری برای رفاه انسان و حفاظت از طبیعت را تقویت کند. این فرضیه به اصطلاح کشاورزی احیا کننده است که ممکن است یک فراخوان و راه حلی برای دستیابی به سیستم های غذایی پایدار باشد.

تولید بیشتر از کمتر با کشاورزی احیا کننده
کشاورزی احیا کننده (RA) ادغام دو رویکرد متضاد – کشاورزی و تشدید پایدار – تحت یک پرچم است. به عبارت دیگر، این یک فناوری بیومتریک است که مبتنی بر مفهوم تولید بیشتر از کمتر است. این را نباید با کشاورزی بدون نهاده اشتباه گرفت. در واقع، این مفهوم مبتنی بر قانون بازگشت است که می گوید: “موادی که از طبیعت می گیریم باید به همان مکانی که از آن گرفته شده اند بازگردانده شوند”. استراتژی ایجاد یک بودجه کربنی مثبت برای خاک/اکوسیستم است تا ذخایر C زمینی (خاک و پوشش گیاهی) احیا شود و همیشه در روند افزایشی باشد. به دلیل چرخه همراه C با سایر عناصر (نیتروژن، فسفر، گوگرد)، حاصلخیزی کلی خاک باید از طریق ورودی (بازیافت) زیست توده-C به همراه تقویت تثبیت بیولوژیکی نیتروژن بازیابی شود.
در هسته RA اهداف بازگرداندن محتوای مواد آلی خاک (SOM)، تقویت تشکیل خاک جدید و به حرکت درآوردن روند مثبت طبیعت، از جمله سازگاری و کاهش تغییرات آب و هوایی و کاهش سندرم مکرر خشکسالی-سیل است. با کربن‌سازی مجدد خاک‌ها از طریق فتوسنتز، و با شیوه‌هایی که از طبیعت و زیست‌شناسی سرنخ می‌گیرند، RA می‌تواند C اتمسفر را جدا کند و در نتیجه یک گزینه موثر برای پاسخگویی به اقلیم است.
کشاورزی احیا کننده شامل شیوه های کشاورزی مثبت طبیعت خاص سایت است که عملکرد خاک های تخریب شده/تهی شده را بازیابی می کند و کیفیت محیط را بهبود می بخشد. این به طور خاص برای مهار قدرت پیوند غذا-انرژی-آب-خاک (FEWS) طراحی شده است. به گفته رودز (2017)، هدف خاص اتخاذ RA بهبود سلامت خاک و از طریق آن، افزایش کیفیت آب، هوا، تنوع زیستی و بهره‌وری اکوسیستم‌های کشاورزی است. استراتژی کلی جایگزینی مدل کنونی «برداشتن، ساختن، دفع زباله» با رویکرد «کاهش، استفاده مجدد، بازیافت، بازسازی» است (شکل زیر را ببینید). با توجه به رویکرد “یک اندازه متناسب با هیچکدام”، طیف گسترده ای از اقدامات (مانند کشت پوششی، آگرواکولوژی) و نتایج (مانند بهبود سلامت خاک، جداسازی C، افزایش تنوع زیستی یا ترکیبی از هر دو) را می توان تحت عنوان RA گروه بندی کرد. کشاورزی حفاظتی مبتنی بر سیستم (CA) – که در سطح جهانی در حدود 200 میلیون هکتار (M هکتار) انجام می شود – و ادغام محصولات با درختان و دام از جمله اقدامات RA هستند. پرماکالچر، اقتصاد دایره ای، دامپروری پایدار و کشاورزی شهری نیز جزء لاینفک RA هستند.

 

شواهد علمی برای مزایای کشاورزی احیا کننده

شاخص های کیفیت خاک تحت کشاورزی احیا کننده برای ارزیابی تأثیرات بر خدمات اکوسیستم به طور کلی توسعه یافته است. با این حال، اثرات خاص RA بر محتوای ماده آلی خاک و ذخایر کربن آلی خاک باید در رابطه با اقدامات آب و هوایی کمی تعیین شود. جوردون و همکارانش (2022)، به عنوان مثال، از مدل کربن Rothamsted (Roth C) برای ارزیابی اثرات سه روش RA بر ذخایر SOC استفاده کردند: کشت پوششی، کاهش خاکورزی و چرخش لی مبتنی بر چمن. آنها دریافتند که کشت پوششی ذخیره SOC را به میزان 10 تن کربن در هکتار (t C/ha) طی 30 سال پس از پذیرش در سراسر بریتانیا افزایش داد. ذخایر SOC با 3 تا 16 تن در هکتار برای سیستم‌های کشت‌زاری بسته به طول فاز لی افزایش یافت، اما تغییر کمی در ذخایر SOC تحت سیستم‌های خاک‌ورزی کاهش‌یافته مشاهده شد.
دی اوتالورا و همکارانش (2021) مشاهده کردند که چرای چرخشی احیاکننده گوسفندان شیری 30 درصد بالاتر از چرای مرسوم، ذخیره C و خدمات اکوسیستم خاک سطحی را به دست آورد. کلپل (2020) اهمیت فعل و انفعالات گیاهخوار-گوشتخوار را در رابطه با عملکرد اکوسیستم علفزار و تغذیه انسان ارزیابی کرد و مشاهده کرد که مدیریت احیاکننده چند پدوک (RM) ممکن است برداشت آب آبی و انتشار گازهای گلخانه ای (GHG) را تا 75 درصد نسبی کاهش دهد. به مدیریت سنتی صنعتی کلپل همچنین مشاهده کرد که مقدار قابل توجهی از انتشار CO2eq انسانی را می توان از اتمسفر حذف کرد و توسط خدمات مدیریت RM در خاک جدا شد. هورتون و همکارانش (2021) گزارش کردند که شیوه‌های RA که همراه با اصلاح سیلیکات خاک‌ها برای جداسازی CO2 اتمسفر استفاده می‌شوند، باعث افزایش ذخایر SOC و عملکرد و بهبود ذخیره‌سازی C شد. این شیوه ها شامل RA با شدت کمتر، جنگل کاری، محصولات زراعی انرژی زیستی و غیره است.
انسان ها حدود 150 گونه از حدود 30000 گونه گیاهی خوراکی را در سطح جهان کشت می کنند و اکثر رژیم های غذایی در کل فقط 30 گونه گیاهی را شامل می شوند. بنابراین، استفاده‌های تجاری از محصولات جدید و گیاهان وحشی با منشاء محلی می‌تواند به تنوع سیستم‌های غذایی محلی کمک کند، و سازگاری با محیط‌های متنوعی را که انسان در آن زندگی می‌کند، بهبود بخشد. استدلال می‌شود که شیوه‌های کشاورزی مرسوم مواد مغذی ضروری را از غذا حذف می‌کنند و آن را با مواد شیمیایی آلوده می‌کنند و افزایش می‌دهند. خطرات بیماری های مدرن چندین مطالعه بهبودهایی را در مشخصات غذایی محصولات و دام های پرورش یافته با RA برای رسیدگی به چالش های سلامت انسان ثبت کرده اند. برای مثال، مونتگومری و همکارانش (2022)، گزارش کردند که محصولات گندم در شمال اورگان دارای تراکم ریزمغذی‌های معدنی بالاتری در محصولات کشت شده توسط RA نسبت به محصولات معمولی هستند. آنها همچنین سطوح بالاتری از چربی‌های امگا 3 و نسبت سلامتی مفیدتری از چربی‌های امگا 6 به امگا 3 را در گوشت گاو و خوک که تحت درمان با آرتریت روماتوئید پرورش یافته بودند، یافتند. این اثرات مفید بر غلظت ریز مغذی‌ها و فیتوشیمیایی تحت RA می‌تواند به پیشگیری از بیماری مزمن کمک کند.

بازگشت منابع به طبیعت
بازگرداندن مقداری زمین به طبیعت یکی از معیارهای مهم کشاورزی احیاکننده است. برای پنج میلیارد (B) هکتار زمین تحت کشاورزی (1.5 بایت هکتار زیر زمین زراعی و 3.73 بایت هکتار زیر چرا/ مرتع)، باید برنامه خوبی برای بازگرداندن برخی از زمین ها به طبیعت وجود داشته باشد (جدول زیر را ببینید). هدف کلی این است که تا سال 2100 0.75 بایت هکتار از زمین های زراعی و 2 بایت هکتار از چراگاه ها طبیعی شود. بهبود راندمان مصرف کود و آب آبیاری منجر به کاهش شدید مصرف هر دو و در عین حال افزایش متوسط عملکرد جهانی غلات خواهد شد. برای دستیابی به هدف بهبود راندمان مصرف کود، باید بر کربن، نیتروژن، فسفر و پتاسیم (CPNK) تاکید شود تا فقط NPK، به طوری که افزایش ذخیره C خاک می تواند در طول زمان استفاده از کودهای شیمیایی را کاهش دهد.

علاوه بر این، بهبود سلامت خاک باعث ایجاد خاک های سرکوب کننده بیماری و کاهش نیاز به استفاده از آفت کش ها می شود. ادغام محصولات زراعی با درختان (و دام) باعث افزایش پوشش جنگلی در اکوسیستم های کشاورزی و افزایش ذخایر C زمینی می شود. تغییر سیستم آبیاری سیلابی یا بارانی به آبیاری زیر قطره ای ممکن است سطح زمین مجهز به آبیاری را افزایش دهد و در عین حال کل مصرف آب برای کشاورزی را کاهش دهد.

کاهش دام بسیار مهم است
به طور گسترده اعتقاد بر این است که میانگین جهانی محصول می تواند از طریق اتخاذ شیوه های کشاورزی اثبات شده بیش از دو برابر شود. این استراتژی کاهش سطح زمین زراعی را تا حدود 50 درصد از وسعت فعلی آن امکان پذیر می کند. بر اساس گزارش ها، 25 درصد از سطح زمین به عنوان چراگاه برای پرورش دام استفاده می شود. چرای دام مقدار زیادی C را از مراتع جهانی حذف می کند. در سطح جهان، 35 درصد از کل برداشت محصولات اولیه و 24 درصد از کل بقایای محصولات توسط دام مصرف می شود. علاوه بر این منابع علوفه، دام های جهانی در حال حاضر در حدود 25 درصد از کل زمین های عاری از یخ چرا می کنند، در حالی که قبل از شروع انقلاب صنعتی تنها دو درصد بود.

در حال حاضر، زیست توده جهانی دام پستانداران 67 درصد بیشتر از انسان، 1329 درصد بزرگتر از تمام پستانداران وحشی و 318 درصد بزرگتر از کل زیست توده پستانداران است که 100000 سال پیش توسط زمین پشتیبانی می شد. بنابراین، ارزیابی عینی زمین‌های چرا و صرفه‌جویی در بخشی از آن برای طبیعت با کاهش جمعیت دام (از طریق تغییر در رژیم غذایی انسان) برای انسان در هماهنگی با طبیعت حیاتی است.

محرک های تغییر برای تبدیل علم به عمل
ارتقاء جهانی شیوه های RA مستلزم درک آنچه مدیران زمین را برای اتخاذ آنها ترغیب می کند. بر اساس مطالعه ای در نیو ساوت ولز، استرالیا، گاسنل (2022) به این نتیجه رسید که، همراه با تجربیات مثبت با میکروبیوم، تجربیات منفی با مواد شیمیایی کشاورزی در ترکیب با افزایش هزینه ها و کاهش نتایج، انگیزه های مهمی برای ایجاد تحول مطلوب در جهت ارتقاء مقیاس هستند. تمرینات RA مداخلات سیاستی برای تشویق کشاورزان از طریق پرداخت برای خدمات اکوسیستم گزینه دیگری است. پتانسیل فنی ترسیب کربن آلی در خاک‌های سراسر جهان حدود 2.5 گیگا تن در سال یا 25 درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از احتراق سوخت‌های فسیلی است. پتانسیل تجمعی جداسازی C در خاک و پوشش گیاهی بین سال‌های 2020 و 2100، 333 Gt C یا کاهش CO2 اتمسفر تقریباً 157 ppm برآورد شده است. با این حال، برای بهره‌برداری از آن، پرداخت‌ها باید با ارزش اجتماعی C برآورد شده در حدود 120-125 دلار آمریکا در هر تن C برای ترویج کشاورزی C ارائه شود. در این زمینه نمی توان بر نقش بخش خصوصی در تبدیل علم به عمل بیش از حد تاکید کرد. آموزش در مورد رژیم های غذایی سالم و استفاده از پروتئین های گیاهی ممکن است یک استراتژی مهم دیگر برای کاهش سطح زمین تحت چرا و همچنین انتشار روده ای متان باشد (همچنین به کادر مراجعه کنید). کاهش ضایعات مواد غذایی، با بهبود ماندگاری و امکانات ذخیره سازی، از جمله راهکارهای مهم برای صرفه جویی در زمین برای طبیعت است. ترویج فرهنگ بدون خاک در ارتباط با کشاورزی شهری و باغبانی خانگی یک گزینه مناسب برای ترویج RA و زمین های مازاد است. کمبود غذا یا ظرفیت برای تولید غذای کافی برای تغذیه مناسب جمعیت فعلی و قابل پیش بینی در سطح جهان وجود ندارد.

نویسنده: Rattan Lal مدیر مرکز CFAES Rattan Lal برای مدیریت و ترسیب کربن و استاد برجسته دانشگاه علوم خاک در دانشگاه ایالتی اوهایو، کلمبوس، ایالات متحده است. جایزه جهانی غذا در سال 2020 به دلیل توسعه و ایجاد یک رویکرد خاک محور برای افزایش تولید مواد غذایی به منظور احیا و حفظ منابع طبیعی و کاهش تغییرات آب و هوایی به او اهدا شد.

مترجم: رضا یغمایی
منبع: https://www.rural21.com/

مطالب مرتبط:
ادامه مطلب
تبلیغات
برای افزودن دیدگاه کلیک کنید

یک پاسخ بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سردبیر

رکود و ابرتورم، سهم ایران از اقتصاد منطقه

در حالی که بانک جهانی، رشد اقتصادی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را به لطف رونق بخش غیرنفتی بهبودیافته می‌بیند، ایران به عنوان نقطه کور این نقشه اقتصادی، با پیش‌بینی رشد منفی و ابرتورم ۵۶ درصدی، در مسیر انزوای هرچه بیشتر گام برمی‌دارد.

منتشر شده

2 روز پیش

در

۱۴۰۴-۰۹-۰۸

توسط

پایگاه خبری داوان نیوز: بر پایه تازه‌ترین گزارش بانک جهانی، اقتصاد ایران در آستانه تجربه «رکود تورمی عمیق» قرار گرفته است؛ چشماندازی که در آن رشد اقتصادی در دو سال آینده منفی خواهد بود و نرخ تورم تا مرز ۵۶ درصد صعود می‌کند. این نهاد بین‌المللی، تحریم‌ها، درگیری‌های منطقه‌ای و کاهش تولید نفت را عوامل اصلی این افول بی‌سابقه عنوان کرده، در حالی که شواهد داخلی از تداوم انقباض در بخش واقعی اقتصاد حکایت دارد.

به گزارش داوان نیوز، بر اساس تازه‌ترین گزارش بانک جهانی، اقتصاد ایران در مسیر تجربه یک رکود تورمی عمیق در سال‌های آینده قرار دارد. این گزارش، با اشاره به عوامل چهارگانه «تحریم‌ها»، «درگیری‌های منطقه‌ای»، «کاهش تولید نفت» و «تحولات اقتصادی داخلی»، پیش‌بینی کرده است که رشد اقتصادی ایران در سال‌های ۱۴۰۴ و ۱۴۰۵ به ترتیب منفی ۱.۷ درصد و منفی ۲.۸ درصد خواهد بود. همزمان، شاخص‌های داخلی از تداوم انقباض در بخش واقعی اقتصاد حکایت دارد. این مقاله، با واکاوی داده‌های بانک جهانی و شاخص مدیران خرید (PMI)، به تبیین چشمانداز پیش‌رو و ارائه راهکارهایی برای کارآفرینان و فعالان اقتصادی می‌پردازد.

نظام اقتصاد جهانی در سال‌های اخیر با شوک‌های متعددی روبرو بوده است که اقتصاد کشورهای مختلف را تحت تأثیر قرار داده است. در این میان، اقتصاد ایران تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل بیرونی و داخلی، در مسیر پرچالشی گام نهاده است. گزارش اخیر بانک جهانی، نه‌تنها برآوردهای قبلی این نهاد بین‌المللی را به‌طور محسوسی تعدیل کرده، بلکه هشدارهای جدی در مورد تعمیق رکود و اوج‌گیری تورم در سال‌های آتی ارائه نموده است. درک این چشمانداز برای جامعه کارآفرینی و سرمایه‌گذاران کشور، امری حیاتی به شمار می‌رود.

پیش‌بینی‌های کلان: گذار از رشد به رکود
بانک جهانی در ارزیابی اخیر خود، یک چرخش چشمگیر در پیش‌بینی‌های خود از اقتصاد ایران اعمال کرده است. در حالی که پیش‌بینی فروردین ماه ۱۴۰۳ از رشد مثبت ۱.۶ درصدی در سال ۱۴۰۴ و ۰.۶ درصدی در سال ۱۴۰۵ حکایت داشت، این ارقام در گزارش جدید به رشد منفی ۱.۷ درصد و منفی ۲.۸ درصد برای همان سال‌ها تنزل یافته است. این امر نشان‌دهنده شتاب گرفتن عوامل منفی در اقتصاد است.

در سطح تولید ناخالص داخلی (GDP) بر اساس برابری قدرت خرید (PPP)، پیش‌بینی می‌شود که اقتصاد ایران رشدی منفی را تجربه کند. ارزش GDP بر اساس PPP که در سال ۲۰۲۴ معادل ۴۳۶ میلیارد دلار برآورد شده، تا پایان ۱۴۰۴ حدود ۴.۷ میلیارد دلار و تا پایان ۱۴۰۵ حدود ۲۰ میلیارد دلار کاهش یافته و به حدود ۴۱۶ میلیارد دلار خواهد رسید. این کاهش محسوس، نشانگر کوچک‌شدن کیک اقتصاد ملی است.

شواهد از درون: شاخص مدیران خرید (PMI) و انقباض مستمر بخش واقعی
داده‌های داخلی، یافته‌های بانک جهانی را تأیید می‌کند. بر اساس آخرین نظرسنجی شاخص مدیران خرید که در مهرماه ۱۴۰۳ توسط مرکز پژوهش‌های اتاق ایران انتشار یافته، تصویر نگران‌کننده‌ای از وضعیت کسب‌وکارها ترسیم شده است:
* شاخص کل اقتصاد: عدد ۴۷.۴ برآورد شده که برای نوزدهمین ماه متوالی below the threshold of 50 (مرز انقباض و توسعه) قرار دارد و نشان از انقباض مستمر فعالیت‌های اقتصادی دارد.
* سطح تولید و تقاضا: میزان تولید و ارائه خدمات برای نوزدهمین ماه متوالی در حال کاهش است. همچنین، شاخص سفارشات جدید داخلی و صادرات برای بیستمین ماه متوالی روندی نزولی داشته که بیانگر ضعف شدید تقاضا در اقتصاد است.
* فشار تورمی از سوی هزینه‌ها: شاخص قیمت مواد اولیه به بالاترین سطح ۳۰ ماهه و شاخص قیمت محصولات تولیدشده به بیشترین میزان ۴ ماهه اخیر رسیده است. این امر حاکی از وجود فشار تورمی قوی از سمت هزینه‌های تولید است که سودآوری بنگاه‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد.

ابرتورم در راه است: کانون نگرانی‌های بانک جهانی
بانک جهانی وضعیت تورم در ایران را به عنوان یکی از نگران‌کننده‌ترین بخش‌ها برشمرده است. در حالی که نرخ تورم سال ۱۴۰۳ بر اساس اعلام مرکز آمار ایران ۳۲.۵ درصد ثبت شده، پیش‌بینی می‌شود این نرخ در سال ۱۴۰۴ به ۴۹ درصد و در سال ۱۴۰۵ از مرز ۵۶ درصد عبور کند.

ریشه‌های این ابرتورم بالقوه در چند عامل کلیدی نهفته است:
* کاهش درآمدهای نفتی و تبدیل تراز حساب جاری از مثبت ۲.۸ درصد GDP در سال ۱۴۰۳ به منفی ۰.۳ درصد.
* افزایش کسری بودجه دولت از منفی ۳.۴ درصد به منفی ۴.۱ درصد GDP.
* رشد نقدینگی، محدودیت‌های تجاری و شوک‌های سیاسی.

پیامد اجتماعی چنین تورمی، کاهش شدید قدرت خرید خانوارها، افزایش فقر و نابرابری است. برآوردها حاکی از آن است که هم‌اکنون بیش از ۳۵ درصد جمعیت ایران زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

چشمانداز منطقه‌ای: بهبود کلی در مقابل انزوای ایران
در مقایسه با چشمانداز منفی ایران، بانک جهانی رشد اقتصادی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (منا) را برای سال ۲۰۲۵، ۲.۸ درصد پیش‌بینی کرده که نسبت به پیش‌بینی قبلی (۲.۶ درصد) بهبود یافته است. این بهبود عمدتاً مرهون دو عامل است:
1. رشد کشورهای صادرکننده نفت خلیج فارس به دلیل کاهش محدودیت‌های تولید نفت و رشد بخش‌های غیرنفتی در کشورهایی مانند عربستان سعودی، امارات و قطر.
2. بهبود وضعیت اقتصادی کشورهای واردکننده نفت از طریق افزایش مصرف، سرمایه‌گذاری خصوصی و احیای بخش‌های کشاورزی و گردشگری.

در این میان، ایران و لیبی به عنوان کشورهایی که به دلیل “تحریم‌ها، کاهش تولید نفت و درگیری‌های ژئوپلیتیکی” در انزوای اقتصادی به سر می‌برند، از قافله رشد منطقه‌ای عقب خواهند ماند.

جمع‌بندی و راهکارهای راهبردی برای کارآفرینان
اگرچه گزارش بانک جهانی، چهار عامل تحریم، درگیری‌های منطقه‌ای، کاهش تولید نفت و تحولات اقتصادی را دلیل اصلی شرایط رکود تورمی می‌داند، اما از دیدگاه فعالان اقتصادی، عوامل ساختاری عمیق‌تری نیز در کار هستند. عدم اصلاح محیط کسب‌وکار، نبود ثبات در قوانین، ناکارآمدی نظام بانکی و دولتی بودن شدید اقتصاد، عواملی هستند که بی‌اعتنایی به آن‌ها، بحران را عمیق‌تر و فعالیت اقتصادی را برای تولیدکننده و مصرف‌کننده دشوارتر خواهد کرد.

در این شرایط، کارآفرینان و مدیران کسب‌وکارها می‌بایست راهبردهای زیر را در دستور کار قرار دهند:
* انعطاف‌پذیری و چابکی: طراحی مدل‌های کسب‌وکاری که بتوانند در برابر شوک‌هایخارجیی و داخلی به سرعت خود را تطبیق دهند.
* تمرکز بر مدیریت نقدینگی و هزینه: اولویت‌بندی حفظ نقدینگی و کنترل شدید هزینه‌ها به جای تمرکز صرف بر افزایش سود.
* تنوع‌بخشی به بازارها و زنجیره تأمین: جست‌وجوی فعال برای بازارهای صادراتی جایگزین و یافتن منابع جدید برای تأمین مواد اولیه.
* بهینه‌سازی عملیات و افزایش بهره‌وری: سرمایه‌گذاری در فناوری‌هایی که به کاهش هزینه‌های عملیاتی و افزایش کارایی کمک می‌کنند.
* ریسک‌پذیری محاسبه‌شده: هرگونه سرمایه‌گذاری جدید باید با در نظر گرفتن بالاترین سطح از ریسک‌های سیاسی و اقتصادی انجام پذیرد.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، چشمانداز پیش‌رو برای اقتصاد ایران، چالش‌برانگیز و همراه با ریسک‌های فزاینده است. عبور از این مرحله بحرانی، نه‌تنها نیازمند هوشمندی و تاب‌آوری فعالان اقتصادی است، بلکه عزم ملی برای اصلاحات ساختاری را نیز می‌طلبد.

ادامه مطلب

سردبیر

خاک‌ ایران آلوده نیست/ کم‌مصرفی کود، بحران جدید کشاورزی

محصولات کشاورزی ایران از نظر سلامت و آلودگی به فلزات سنگین و نیترات در وضعیت مطلوبی قرار دارند و داده‌های علمی، «کم‌مصرفی کود» را به عنوان چالشی جدی در بخش کشاورزی تأیید می‌کند، نه آلودگی ناشی از مصرف بیش از حد.

منتشر شده

2 هفته پیش

در

۱۴۰۴-۰۸-۲۷

توسط

پایگاه خبری داوان نیوز:  رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور در اظهاراتی تازه، بخش کشاورزی را متهم اصلی بحران آب ندانست و از «کم‌مصرفی کود» و «سلامت محصولات کشاورزی» در کشور خبر داد. وی هم‌چنین با هشدار درباره تغییر کاربری گسترده اراضی مرغوب، بر لزوم عزم ملی برای حل چالش آب و خاک تأکید کرد.

به گزارش خبرنگار ما، دکتر هادی اسدی رحمانی، رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور، در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایانا به تشریح تاریخچه، مأموریت‌های اصلی و چالش‌های پیش‌روی این مؤسسه و بخش کشاورزی پرداخت.

وی با اشاره به تأسیس این مؤسسه در سال ۱۳۳۱، اظهار داشت: مأموریت اصلی این نهاد در ابتدا، شناسایی منابع خاک برای بهره‌برداری بهتر از آب پشت سدها بود. پس از ادغام با اداره کل حاصلخیزی خاک در سال ۱۳۴۵، «مؤسسه خاک‌شناسی» تشکیل و پس از انقلاب به «مؤسسه تحقیقات خاک و آب» تغییر نام داد. مطالعات آبیاری نوین نیز از دهه ۵۰ به شرح وظایف آن افزوده شد.

اسدی رحمانی به مأموریت‌های جدید این مؤسسه اشاره کرد و گفت: از سال ۱۳۹۴، ثبت و کنترل کیفی کلیه کودهای تولیدی و وارداتی و پایش نمونه‌های کودی در بازار بر عهده این مؤسسه گذاشته شد. همچنین پس از تصویب قانون حفاظت از خاک در سال ۱۳۹۸، نظارت بر مطالعات خاک‌شناسی و ایجاد «بانک ملی اطلاعات منابع خاک» به مأموریت‌های آن اضافه گردید. وی افزود: بر اساس قانون «جهش تولید مسکن» (۱۴۰۰)، این مؤسسه مسئول تعیین کلاس اراضی برای جلوگیری از تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کلاس ۱ و ۲ شده است.

چالش آب: کشاورزی متهم اصلی نیست
رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب در پاسخ به ادعای مصرف ۹۰ درصدی آب توسط بخش کشاورزی، این اتهام را «بی‌انصافی» خواند و گفت: داده‌های وزارت جهاد کشاورزی و مؤسسات تحقیقاتی این رقم را تأیید نمی‌کنند. وی دلایل اختلاف آمار را اینگونه برشمرد:
* وزارت نیرو کل آب رهاسازی شده از سدها را به پای بخش کشاورزی می‌نویسد، در حالی که بخشی از این آب به دلیل تبخیر و تلفات در شبکه‌های انتقال هرگز به دست کشاورز نمی‌رسد.
* فقدان کنتورهای هوشمند روی اکثر چاه‌های آب باعث شده سنجش دقیق مصرف آب کشاورزی میسر نباشد.

اسدی رحمانی با تأکید بر نقش حیاتی بخش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی، تصریح کرد: این بخش با وجود کاهش تخصیص آب، همچنان با افزایش بهره‌وری، تولید خود را حفظ کرده است. وی حل چالش آب را نیازمند عزم ملی و همکاری بین‌دستگاهی به ویژه بین وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و نیرو دانست و افزود: مشکل با «توپ‌بازی» در زمین یکدیگر حل نمی‌شود.

وضعیت خاک و کود: کم‌مصرفی به جای آلودگی
رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب با رد شایعات آلوده بودن خاک و محصولات کشاورزی ایران، اعلام کرد: داده‌های علمی این مؤسسه نشان می‌دهد کشور با «کم‌مصرفی کود» مواجه است. وی افزود: میانگین مصرف کود در ایران حدود ۷۰ کیلوگرم در هکتار است که تقریباً نصف میانگین جهانی (۱۳۰-۱۳۵ کیلوگرم) است. این کم‌مصرفی یکی از دلایل اصلی پایین بودن عملکرد در محصولاتی مانند گندم است.

اسدی رحمانی تأکید کرد: آلودگی خاک به دلیل مصرف کود به هیچ وجه عمومیت ندارد و محدود به مناطقی بسیار کوچک است. استانداردهای سختگیرانه داخلی نیز گاهی باعث قضاوت نادرست درباره کیفیت محصولات می‌شود. وی با اشاره به مطالعات روی گندم و برنج داخلی، اطمینان داد: محصولات کشاورزی ایران سالم هستند و مردم می‌توانند با آسودگی آنها را مصرف کنند.

هشدار درباره ماده آلی خاک و تغییر کاربری اراضی
وی با بیان اینکه بیش از ۷۰ درصد خاک‌های زراعی ایران ماده آلی کمتر از یک درصد دارند، توضیح داد: این وضعیت عمدتاً متأثر از اقلیم خشک و نیمه‌خشک کشور است، اما کشاورزی متعارف (شخم زدن و…) نیز در کاهش آن بی‌تأثیر نبوده است. وی توسعه «کشاورزی حفاظتی» را از راهکارهای افزایش ماده آلی خاک برشمرد.

اسدی رحمانی در پایان با هشدار درباره تغییر کاربری اراضی کشاورزی، گفت: سالانه حداقل ۱۰ هزار هکتار از اراضی اطراف کلان‌شهرها تغییر کاربری می‌یابند. وی یادآور شد: تنها ۲۷-۲۸ درصد خاک‌های ایران در کلاس مرغوب ۱ و ۲ قرار دارند و حفاظت از این اراضی محدود برای امنیت غذایی کشور حیاتی است.

ادامه مطلب

سردبیر

توفان در باغ جهانی؛ بازار میوه آشفته می‌شود

بر اساس تازه‌ترین پیش‌بینی‌های کارشناسان، معماری نوین ژئوپلیتیک جهان در حال دگرگون ساختن قواعد تجارت جهانی میوه است؛ تحولی که تا سال ۲۰۲۶، بازتعریف الگوهای تولید، قیمت‌گذاری و جریان صادرات را در پی خواهد داشت.

منتشر شده

2 هفته پیش

در

۱۴۰۴-۰۸-۲۷

توسط

پایگاه خبری داوان نیوز: کارشناسان هشدار می‌دهد که تا سال ۲۰۲۶، کشمکش‌های ژئوپلیتیک، تجارت جهانی میوه و سایر محصولات کشاورزی را به عرصه‌ای برای رقابت قدرت‌های بزرگ تبدیل کرده و بی‌ثباتی را به ویژگی دائمی این بازار بدل خواهد کرد.

به گزارش خبرنگار داوان نیوز، بر اساس گزارش چشم‌انداز کالاهای کشاورزی ۲۰۲۶ که توسط «رابوبانک» منتشر شده است، نقش ژئوپلیتیک در شکل‌دهی به تجارت جهانی کشاورزی پررنگ‌تر از همیشه شده است. این گزارش تأکید می‌کند که تحولات ژئوپلیتیکی، تأثیر مستقیمی بر قیمت‌ها، سطح زیر کشت و مسیرهای صادراتی محصولات کشاورزی خواهد داشت. در این تحلیل، جهانی توصیف می‌شود که به طور فزاینده‌ای بین حوزه‌های نفوذ ایالات متحده و چین تقسیم شده است، به طوری که کالاهای کشاورزی به «مهره‌هایی در صفحه شطرنج ژئوپلیتیک» بدل شده‌اند.

تغییر الگوهای تولید تحت تأثیر سیاست‌گذاری‌ها
یکی از محورهای اصلی این گزارش، تغییر استراتژی دولت‌ها از اعمال تعرفه‌های ساده به سمت حمایت‌های گسترده و مبتنی بر یارانه است. کشورهایی مانند ایالات متحده، برزیل، آرژانتین، اندونزی و روسیه، از طریق ابزارهایی همچون پرداخت‌های مستقیم به کشاورزان، تضمین حداقل قیمت و الزامات استفاده از سوخت‌های زیستی، از بخش کشاورزی خود حمایت می‌کنند. این سیاست‌ها، واکنش طبیعی عرضه به نوسانات قیمت را تضعیف کرده و پیش‌بینی می‌شود که منجر به حفظ سطح زیر کشت در مقادیر بالا تا سال ۲۰۲۶ گردد.

در همین راستا، آقای استفان وگل، مدیر کل رابوبانک استرالیا و نیوزیلند، خاطرنشان کرد: «انتظار داریم سطح زیر کشت در مناطق کلیدی صادراتی به دلیل حمایت‌های مستمر دولت‌ها، همچنان بالا باقی بماند.» وی در ادامه با اشاره به شرایط خاص استرالیا افزود: «کشت محصولات کشاورزی در این کشور شدیداً وابسته به میزان بارندگی است و پیش‌بینی می‌شود پدیده آب و هوایی «لانینا» در فصل ۲۰۲۶، شرایط مساعدی را برای کشاورزی ایجاد کند.»

شکل‌گیری بازارهای منطقه‌ای متمایز
رابوبانک پیش‌بینی می‌کند که با تداوم تعرفه‌ها و موانع تجاری، شاهد شکاف قیمتی فزاینده‌ای بین مناطق عمده تولید در جهان خواهیم بود. تنش‌های تجاری گذشته بین ایالات متحده و چین، منجر به ایجاد اختلاف قیمت چشمگیری بین محصولات مشابه از مبدأهای مختلف شد. کارشناسان انتظار دارند این الگو در سال ۲۰۲۶ بار دیگر تکرار شود. همچنین، ایالات متحده در حال بررسی اعمال تعرفه بر محصولاتی است که در داخل تولید نمی‌کند که این اقدام می‌تواند به کاهش هزینه‌های واردات در این کشور بینجامد.

تحلیل محیط کلان اقتصادی
از منظر کلان، رابوبانک پیش‌بینی می‌کند رشد تولید ناخالص داخلی جهانی در سال ۲۰۲۵ به ۲.۹ درصد رسیده و سپس در سال ۲۰۲۶ به ۲.۷ درصد کاهش یابد. این کاهش عمدتاً ناشی از عوامل موقتی از جمله کاهش در صادرات زودهنگام ارزیابی می‌شود. در همین بازه، رشد تولید ناخالص داخلی استرالیا برای هر دو سال، کمی کمتر از دو درصد پیش‌بینی شده است.

در مجموع، کارشناسان رابوبانک انتظار دارند اختلال در زنجیره‌های تجاری، نوسانات قیمتی منطقه‌ای و مداخله دولت‌ها در بازار، کماکان ادامه دار باشد. کارشناسان اقتصاد و بازار کشاورزی در رابوبانک هشدار می‌دهند که این بخش در حال ورود به «مرحله میانی» یک بازآرایی بزرگ ژئوپلیتیک است. در این فضای جدید، «عدم قطعیت» به یک ویژگی دائم و تعیین‌کننده در عرصه کشاورزی جهانی تبدیل خواهد شد و ذی‌نفعان این صنعت باید خود را برای ناوبری در آبهای ناآرام آماده کنند.

****

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، رابوبانک (Rabobank) یک بانک تعاونی چندملیتی هلندی است که به عنوان یکی از بزرگترین ارائه‌دهندگان خدمات مالی در بخش کشاورزی و مواد غذایی جهان شناخته می‌شود. این بانک بر پایه مدل تعاونی اداره می‌شود و به جای سهامداران، توسط اعضای خود (بیش از ۲.۳ میلیون نفر) کنترل می‌شود.

ریشه‌های رابوبانک به اتحادیه‌های اعتباری محلی برمی‌گردد که توسط کشاورزان برای دسترسی به اعتبارات مقرون‌به‌صرفه تأسیس شدند. دو فدراسیون اصلی در سال ۱۸۹۸ شکل گرفتند و نهایتاً در سال ۱۹۷۲ با هم ادغام شدند و “Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank” یا به طور خلاصه “رابوبانک” را تشکیل دادند. این بانک از دهه ۱۹۸۰ فعالیت بین‌المللی خود را با تمرکز بر تأمین مالی کشاورزی در سطح جهان گسترش داد.

ادامه مطلب
تبلیغات

پرطرفدار

کلیه حقوق این پایگاه خبری متعلق به داوان‌نیوز است.