با ما همراه باشید

آموزش

لزوم توسعه سازه‌های کوچک و محلی برای کنترل و مدیریت منابع آب

منتشر شده

در

پایگاه خبری DA1news  : امروزه کمبود آب و خسارت‌های برآمده از آن به یکی از چالش‌های بزرگ برای بسیاری از کشور‌های جهان از جمله ایران تبدیل شده است، مسئله مهمی که با حیات میلیون‌ها انسان مرتبط است و به همین دلیل نحوه مدیریت و کنترل آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، مروری بر تاریخچه مدیریت منابع آب سطحی و زیر زمینی در ایران نشان می‌دهد که پیشینیان ما در سده‌های گذشته از روش‌های محلی و سنتی مبتکرانه‌ای برای کنترل و مدیریت آب بهره می‌بردند که نه تنها با اکوسیستم‌های بومی مطابقت حداکثری داشت، بلکه به طرز قابل توجهی در بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی جوامع محلی موثر بود.

جدا از قنات‌های طولانی و پرآبی که در زیر زمین حفر می‌شدند تا امکان استفاده حداکثری از آب‌های زیر زمینی به ویژه در مناطق کویری و خشک را فراهم کنند، همچنین در مناطق ساحلی که شاهد بارش‌های شدید و مقطعی هستیم نیز احداث آبندان‌ها و بهره برداری از این سازه‌های کوچک به منظور فعالیت‌های اقتصادی همانند کشاورزی و پرورش ماهی از جایگاه مهمی برخوردار بوده است.

اگرچه قدمت احداث آبندان‌ها در ایران برای کنترل آب‌های سطحی به ویژه در مناطق ساحلی به بیش از هزار سال می‌رسد، اما در یکصد سال اخیر با توجه ورود تکنولوژی به چرخه اقتصادی کشور به مرور نسبت به این سازه‌های کوچک و محلی در مدیریت منابع آب کشور کم توجهی شد و آرام آرام روند مدیریتی کشور به سمت سازه‌های بزرگ همانند سد‌ها تغییر کرد.

با توجه روند سریع خشکسالی و کمبود آب در کشور که متاثر از پدیده‌هایی مانند تغییر اقلیم شتاب گرفته و نقاط مختلف کشور را با مشکل جدی در کنترل و مدیریت منابع آب از طریق سازه‌های بزرگ مواجه کرده است، به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین راهکار‌ها برای پاسخگویی به نیاز جوامع محلی در حوزه تامین آب و فعالیت اقتصادی ضمن توجه به چالش‌های زیست محیطی حادث شده، توجه ویژه به آبندان‌ها و توسعه و ترویج استفاده از این سازه‌های کوچک و محلی باشد.

سازه‌هایی مفید و موثر در حوزه توسعه فعالیت‌های کشاورزی و نیز گردشگری که توسعه آن‌ها به ویژه در مجاورت سواحل کشور که بارش‌های ناگهانی و سیل آسا در کنار کم آبی طولانی مدت مواجه هستند، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

این موضوع از آن جهت مهم است که بدانیم پراکنش نامنظم بارندگی‌ها و عدم تطابق زمانی این بارش‌ها با فصول کشاورزی به ویژه در استان‌های ساحلی به کم آبی و کمبود رطوبت خاک در اکثر ایام سال منجر می‌شود و به همین دلیل در صورت عدم احداث و توسعه آب بندان ها، فرصت افزایش راندمان و استفاده حداکثری از منابع آب از مدیران و جوامع محلی گرفته می‌شود.

مشکل بزرگی که پیشینیان ما نیز بر همین اساس اقدام به احداث سازه‌های آبی کوچکی، چون آب بندان‌ها کرده بودند و اکنون در سایه کاهش شدید منابع آب سطحی به نظر ضرورت دارد بار دیگر به این سازه‌ها توجه شود.

پیشتر “مریم رحیمی” و همکارانش در مقاله‌ای با عنوان «آب بندان‌ها و مدیریت منابع آب در مناطق ساحلی ایران» به این مسئله پرداختند و پیرامون چرایی ضرورت توجه به این سازه‌ها به جای سازه‌های بزرگ مانند سد‌ها به ویژه در استان‌های شمالی نوشتند: شاید این سوال مطرح باشد که چرا به جای آب بندان ها، از سد و یا چاه نمی‌توان در این مناطق استفاده کرد؟

پاسخ اینکه به طور مشخص در استان‌های ساحلی شمال به دلیل نوع بافت زمین و مرتفع بودن زمین‌های کشاورزی حفر چاه نه تنها مقرون به صرفه نیست، بلکه در بسیاری از موارد آب اینگونه چاه‌ها شور و تلخ است.

همچنین محدودیت مکانی برای اجرای سد‌ها و انجام مقدمات اولیه زمان بر در کنار کاهش شدید آب‌های سطحی متاثر از پدیده تغییر اقلیم، ضرورت توسعه آب بندان‌ها را بیش از پیش مهم کرده است.

به لحاظ زیست محیطی نیز همانطور که اشاره شد، آب بندان‌ها مزایای فراوانی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به تطابق حداکثری آن‌ها با اکوسیستم‌های محلی اشاره کرد.

در مقاله یاد شده در این خصوص آمده است که آب بندان‌ها دارای ارزش‌های زیست محیطی زیادی هستند. به طور مثال آب بندان‌های استان گیلان به عنوان زیستگاهی برای استراحت، تغذیه، زمستان گذرانی، لانه گزینی و زادآوری بسیاری از پرندگان بومی و مهاجر نقش آفرینی می‌کنند.

به غیر از عملکرد‌ها و ارزش‌های طبیعی، این سازه‌های کوچک و محلی همچنین این امکان را برای کشاورزان و روستاییان به وجود می‌آورد تا از منابع اقتصادی قابل حصول همانند پرورش ماهی، گیاهان تالابی، تامین آب کافی برای کشاورزی و دامپروری و… کسب درآمد کرده و بخشی از مشکلات اقتصادی و معیشتی خود را حل کنند.

جدا از همه این موارد آب بندان‌ها می‌توانند در صورت توسعه و ترویج به صورت غیر مستقیم در حوزه گردشگری و اکوتوریسم نیز موثر باشند و از این حیث نیز به افزایش توانمندی جوامع محلی به ویژه ساکنان مناطق روستایی کمک کنند.

جمع بندی اینکه آب بندان‌ها به عنوان سازه‌های کوچک و محلی که در کشور از سابقه دیرینی نیز برخوردار هستند، امروزه می‌توانند به عنوان یک ابزار کنترلی و مدیریتی قوی به یاری مدیران منابع آبی کشور بیایند و با مشارکت مردم بومی فرصت‌های جدیدی برای توسعه اقتصادی مناطق ساحلی کشور فراهم کنند.

پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون)

آموزش

نگهداری اصولی ابزارهای باغبانی

 فرآیند نگهداری ابزار کشاورزی را می‌توان در چهار اصل کلی تمیز کردن، خشک کردن، روغن‌کاری و نگهداری در محل مناسب خلاصه کرد. با رعایت این اصول، نه تنها در هزینه‌های خود صرفه‌جویی می‌کنید، بلکه کار باغبانی و کشاورزی را برای خود لذت‌بخش‌تر و ایمن‌تر می‌سازید.

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: با اختصاص دادن تنها چند دقیقه پس از هر بار استفاده به مراقبت از ابزارهای کشاورزی، می‌توانید سال‌ها از سرمایه خود محافظت کنید.

به گزارش داوان نیوز، نگهداری صحیح از ابزارهای باغبانی و کشاورزی نه تنها طول عمر آنها را افزایش میدهد، بلکه کارایی بهتری در حین کار برای شما به ارمغان میآورد. در ادامه یک راهنمای کامل برای نگهداری از این تجهیزات پس از هر بار استفاده ارائه شده است.

پس از اتمام کار، با رعایت این چهار مرحله‌ی اصلی، ابزارهای خود را برای استفاده‌ی بعدی آماده نگه دارید.

1. تمیز کردن کامل: باقی‌مانده‌های خاک، شیره‌ی گیاهان و کثیفی‌ها، دشمنان اصلی ابزارهای شما هستند چرا که باعث زنگ‌زدگی و کندی می‌شوند. خاک‌های چسبنده به تیغه‌ی بیل و بیلچه را با یک برس سیمی یا کاردک پاک کنید. برای قیچی، ابتدا با یک پارچه‌ی مرطوب شیره‌ی گیاهان را پاک کرده و سپس برای ضدعفونی‌کردن، آن را با محلولهای مناسب مانند الکل یا محلول رقیق سفیدکننده تمیز کنید تا از انتقال بیماری بین گیاهان جلوگیری شود.

2. خشک کردن دقیق: رطوبت عامل اصلی زنگ‌زدگی است. پس از شستشو و تمیز کردن، تمام سطوح فلزی و دسته‌های چوبی را با یک پارچه‌ی خشک کاملاً خشک کنید.

3. روغن‌کاری منظم: روغن‌کاری، یک لایه‌ی محافظ در برابر رطوبت ایجاد می‌کند و حرکت قطعات متحرک را روان می‌سازد. پس از تمیز و خشک کردن، با یک پارچه، کمی روغن گیاهی یا روغن دانه کتان (برای ابزارهای دستی) یا روغن صنعتی و گریس (برای ابزارهای بزرگتر و قطعات متحرک) به سطح فلزی و مفاصل بمالید. برای قیچی‌ها، حتماً اتصالات میانی و فنرها را روغن‌کاری کنید.

4. تیز کردن دوره‌ای: ابزارهای تیز، هم کارایی بیشتری دارند و هم ایمن‌تر هستند، زیرا برای برش یا ورود به خاک به نیروی کمتری نیاز دارند. لبه‌ی قیچی‌ها و بیل‌ها را به صورت دوره‌ای با سوهان دستی تیز کنید. برای تیز کردن قیچی یا بیلچه، ابزار را محکم گرفته و سوهان را با زاویهی ۲۰ تا ۴۵ درجه در امتداد لبهی اصلی حرکت دهید. از برش شاخه‌های خشک و سخت با قیچی معمولی خودداری کنید، زیرا این کار به سرعت باعث کندی تیغه‌ها می‌شود.

محل و روش صحیح نگهداری

محل نگهداری ابزارها نقش بسیار مهمی در حفظ آنها دارد.

* محل مناسب: بهترین مکان، یک انبار خشک، تمیز و سرپوشیده است که ابزارها را از باران، برف و نور مستقیم خورشید محافظت کند. در صورت اجبار به نگهداری در فضای باز، حتماً از کاور یا چادر ضدآب استفاده کنید.
* روش چیدمان: تا حد امکان ابزارها را آویزان کنید. این کار هم از تماس آنها با رطوبت کف زمین جلوگیری می‌کند و هم دسترسی به آنها را آسان‌تر می‌سازد. بین ابزارها فاصله بگذارید تا جریان هوا برقرار باشد و از ایجاد رطوبت راکد جلوگیری شود.

نگهداری از تجهیزات ایمنی فردی

تجهیزات حفاظت فردی نیز پس از کار در مزرعه یا باغ، نیاز به مراقبت دارند تا هم عمر مفیدشان افزایش یابد و هم در استفاده‌ی بعدی، ایمنی شما را تضمین کنند.

* لباس‌کار، دستکش و چکمه: پس از سمپاشی یا کوددهی، این تجهیزات را قبل از ورود به خانه خارج کنید. آنها را جدا از سایر لباس‌ها و با آب گرم و صابون بشویید و در هوای آزاد و زیر نور آفتاب کاملاً خشک کنید.
* ماسک‌های تنفسی: فیلترهای ماسک را طبق دستورالعمل تولیدکننده تعویض کنید. بدنه‌ی ماسک را با یک دستمال مرطوب تمیز کرده و در جای خشک و دور از گرد و غبار نگهداری کنید.

برنامه‌ریزی برای نگهداری دوره‌ای و فصلی

علاوه بر مراقبت‌های روزانه، برنامه‌ریزی برای نگهداری در بازه‌های زمانی طولانی‌تر بسیار مفید است.

* نگهداری پایان فصل: پیش از انبار کردن ابزارها برای مدتی طولانی (مثلاً در زمستان)، یک بازرسی و سرویس کامل انجام دهید. قطعات فلزی را به خوبی روغن‌کاری کنید، تسمه‌ها را شل کنید و باتری ابزارهای موتوری را جدا کرده و در محل مناسبی نگهداری کنید.
* مستندسازی: یک دفترچه برای ثبت تاریخ سرویس، تعمیرات و تعویض قطعات ابزارهای خود داشته باشید. این کار به شما کمک می‌کند تا برنامه‌ی مراقبتی منظمی داشته باشید.

ادامه مطلب

آموزش

قاسمی‌: «پل دانش تات» صدای رسای تحقیقات کشاورزی

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: آیین تقدیر از برگزیدگان اولین دوره مسابقه «پل دانش تات» با حضور دکتر کمال قاسمی بزدی، مشاور معاون وزیر و مدیرکل دفتر حوزه ریاست سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، برگزار شد.

به گزارش داوان نیوز، این مراسم با هدف شناسایی و تشویق تولیدکنندگان محتوای فاخر در حوزه کشاورزی برگزار گردید.

دکتر قاسمی در این مراسم با تقدیر از تیم روابط عمومی به مدیریت مهندس سید اسحاقی، بر اهمیت انتقال سریع و مؤثر دستاوردهای پژوهشی به بهره‌برداران واقعی تأکید کرد. وی اظهار داشت: «یکی از مشکلات اصلی، شنیده نشدن صدای محققان و نرسیدن اطلاعات صحیح به جامعه هدف است. ما باید از تمامی ابزارهای ممکن برای پر کردن این فاصله استفاده کنیم.»

مدیرکل دفتر حوزه ریاست سازمان، کانال «پل دانش تات» را ابزاری مؤثر برای رساندن یافته‌های پژوهشی به کشاورزان معرفی و خاطرنشان کرد: این کانال با قالب‌های محتوایی متنوع، کوتاه و کاربردی، طراحی شده است تا نقش بارزی در اطلاع‌رسانی دقیق و به‌موقع ایفا کند. انتظار داریم این رسانه در کنار دیگر رسانه‌ها، باعث افزایش دامنه مخاطبان و ارتقای بهره‌وری در بخش کشاورزی شود.

ویژگی‌های محتوای مؤثر از نگاه مدیران ارشد
در این مراسم بر تولید محتوای ساده، کاربردی و قابل فهم برای تمامی کشاورزان، انتشار منظم و هدفمند و توجه به نیازهای بومی و منطقه‌ای تأکید شد. همچنین بر لزوم تعامل دوسویه با کشاورزان و انتقال تجربیات موفق میان آنان تصریح گردید.

درخواست همکاری گسترده
در پایان، از تمامی واحدهای زیرمجموعه سازمان تحقیقات، سازمان‌های اجرایی و خبرگزاری‌ها دعوت شد تا با ارسال محتواهای علمی و آموزشی و انعکاس نیازهای میدانی کشاورزان، در غنای این کانال و تحقق اهداف آن همکاری نمایند.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، در این مراسم خانم نوروز زاده و آقای بابازاده با اشاره به روند فعالیت این کانال به برنامه ها و سیاست های سازمان تات در تقویت و اثرگذاری این کانال سخنانی اظهار داشتند و در ادامه هر یک از برگزیدگان، ضمن بیان ثبت تجربیات خود بر اهمیت، تاثیرگذاری و ادامه فعالیت کانال «پل دانش تات» اشاره کردند.

این مراسم با تجلیل از تولیدکنندگان محتوای برتر حوزه کشاورزی به کار خود پایان داد.
اسامی تولیدکنندگان محتوای برتر حوزه کشاورزی به شرح ذیل اعلام شد؛
نفر اول؛ داود حسن پناه، پژوهشگر مروج ارشد (اردبیل)
دوم دوم؛ مهدی سلیمی، کارگردان
نفر سوم؛ لیلا موسوی مقدم، کارشناس کشاورزی (ارومیه)
سجاد تنها- مدیر کانال کشاورز نیوز؛ برگزیده ویژه
سید حسن ملکشی، عضو هیئت علی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی، شایسته تقدیر

بر اساس گزارش خبرنگار ما، اولین مسابقه «پل دانش تات» با هدف شناسایی و تقدیر از تولیدکنندگان محتوای کشاورزی برگزار شد. در این مراسم، بر لزوم انتقال سریع و مؤثر یافته‌های پژوهشی به کشاورزان از طریق ابزارهایی مانند کانال پل دانش تات تأکید شد. ویژگی‌های کلیدی این کانال، تولید محتوای کوتاه، کاربردی، ساده و قابل فهم برای جامعه هدف اعلام شد و از تمامی نهادهای مرتبط برای همکاری و غنا بخشیدن به این کانال دعوت به عمل آمد.

ادامه مطلب

آموزش

کم‌بارشی؛ احتمال افزایش جمعیت آفت سن گندم

منتشر شده

در

پایگاه خبری داوان نیوز: سازمان حفظ نباتات کشور نسبت به طغیان آفت سن گندم در پی پیش‌بینی پاییز کم‌بارش و گرم هشدار داد.

به گزارش داوان نیوز به نقل از روابط عمومی سازمان حفظ نباتات کشور، سعید معین، مدیر مبارزه با آفات سازمان حفظ نباتات، با اشاره به پیش‌بینی‌های هواشناسی، اظهار داشت: با توجه به شرایط جوی و پیش‌بینی کم‌بارشی در فصل پاییز، احتمال افزایش جمعیت آفت سن گندم در مزارع وجود دارد.

وی با بیان اینکه پاییز و زمستان پیش‌رو گرم و خشک خواهد بود، افزود: بر اساس پیش‌بینی‌ها، دمای هوا در این فصل ۱ تا ۱.۵ درجه سلسیوس نسبت به سال گذشته گرم‌تر است. این شرایط گرم و خشک، تبعات خود را در فصل بهار نشان خواهد داد و می‌تواند به افزایش جمعیت آفات منجر شود.

معین با اشاره به تأثیر این شرایط بر کشت‌های پاییزه، خاطرنشان کرد: کم‌آبی، چالشی جدی برای کشت‌های پاییزه خواهد بود. در مورد وضعیت آینده آفت سن گندم نیز، این موضوع به میزان بقا و پایداری کشت‌ها بستگی دارد و در حال حاضر نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی از وضعیت ارائه داد.

این مقام مسئول، شرایط اقلیمی حاضر را «بدترین شرایط در ۱۵ تا ۲۰ سال اخیر» برای کنترل آفت سن گندم توصیف کرد و توضیح داد: گرمای هوا باعث کاهش کارایی عوامل کنترل‌کننده طبیعی شده و فرصت طلایی مبارزه با این آفت را بسیار کوتاه می‌کند. هرگونه تأخیر در اجرای عملیات مبارزه، خسارت ناشی از سن را به طور تصاعدی افزایش خواهد داد.

بر اساس آمار رسمی، در سال زراعی گذشته، سطح مبارزه با آفت سن غلات در کشور به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار رسید. این در حالی است که اینمنطقه در سال ماقبل آن، ۳ میلیون و ۱۲۶ هزار هکتار بود.

به نظر می‌رسد کشاورزان و مسئولان استان های مرتبط باید از هم اکنون تمهیدات لازم برای پایش مستمر مزارع و آمادگی برای مبارزه به موقع با این آفت را در دستور کار قرار دهند.

ادامه مطلب
تبلیغات

پرطرفدار

کلیه حقوق این پایگاه خبری متعلق به داوان‌نیوز است.