کشاورزی پایدار؛ دستاورد همکاری دو نهاد گیاهپزشکی
پایگاه خبری داوان نیوز: نشست تخصصی سازمان حفظ نباتات و موسسه تحقیقات گیاهپزشکی با حضور روسا و معاونین این دو نهاد پژوهشی و اجرایی و در راستای ارتقای امنیت غذایی ، کشاورزی پایدار و توسعه دانش فنی در حوزه حفظ نباتات برگزار شد.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، همکاری علمی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی و سازمان حفظ نباتات چون گذشته، می تواند تحولی در امنیت غذایی و کشاورزی پایدار ایران را رقم بزند آنچه که در ادامه خواهد آمد به تحلیل نقش همکاری موسسه تحقیقات گیاهپزشکی و سازمان حفظ نباتات در ارتقای امنیت و دانش کشاورزی ایران است.
چارچوب مفهومی همکاری: پژوهش و اجرا
همکاری بین موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور (به عنوان مرجع علمی) و سازمان حفظ نباتات (به عنوان نهاد اجرایی) بر اساس مدل “دو بال پژوهش و اجرا” شکل گرفته است. این همکاری با هدف مدیریت عوامل خسارتزای زنده (آفات، بیماری‌ها، علف‌های هرز) و تحقق امنیت غذایی طراحی شده است .
حوزه‌های کلیدی همکاری
1. برنامه‌ریزی الگوی کاشت:
– همکاری در به‌هنگام‌سازی الگوی کاشت محصولات زراعی بر اساس ملاحظات گیاهپزشکی.
– تحلیل محدودیت‌های توسعه کشت محصولات پیشنهادی با توجه به قوانین حفظ نباتات و عوامل خسارت‌زا .
– تأکید بر جایگزینی محصولات کم‌آب با دقت بر ملاحظات گیاهپزشکی برای جلوگیری از گسترش آفات نوظهور.
2. کنترل بیولوژیک و کاهش سموم شیمیایی:
– احیای مراکز تولید عوامل بیولوژیک (مانند انسکتاریوم گلستان) با حمایت مشترک دو نهاد. این مرکز پس از ۴۰ سال بی‌توجهی، در حال بازسازی است .
– توسعه فناوری‌های غیرشیمیایی مانند استفاده از پلاسمای سرد در پروژه مشترک با سازمان انرژی اتمی برای جایگزینی سموم .
3. پاسخ به چالش‌های فوری:
– مدیریت آفت کاپنودیس در باغات هسته‌دار گلستان با تدوین پروژه‌های فوری .
– ارائه بسته مدیریتی زوال مرکبات و کنترل آفت سرخرطومی حنایی خرما .
4. مرکز رشد فناوری‌های گیاهپزشکی:
– راه‌اندازی مرکز نوآوری برای تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی مانند تولید فرمون‌ها، آفت‌کش‌های گیاهی، و کیت‌های تشخیص بیماری‌ها .
تأثیرات ملموس بر کشاورزی ایران
– کاهش ۸۰٪ خسارت بیماری اسکب انار در گلستان با اجرای پروژه‌های مشترک تحقیقات-اجرا .
– پیشگیری از ۳۰٪ ضایعات محصولات کشاورزی ناشی از عوامل خسارتزای زنده (۶۰۷ عامل شناسایی‌شده) .
– تولید محصولات سالم با کاهش باقیمانده سموم شیمیایی و مایکوتوکسین‌ها .
چالش‌های پیش‌رو
– ضعف در انتقال یافته‌های تحقیقاتی به عرصه اجرا .
– کمبود بودجه برای نوسازی آزمایشگاه‌ها و تجهیزات فرسوده (مانند آزمایشگاه‌های ۴۰ ساله گلستان) .
– وابستگی به واردات نهاده‌های کنترل شیمیایی و عدم توسعه صنایع داخلی .
راهبردهای آینده‌نگر
1. توسعه هوش مصنوعی و آینده‌پژوهی:
– استفاده از سامانه‌های پایش هوشمند برای پیش‌آگاهی آفات در برنامه راهبردی موسسه .
2. تقویت کنترل بیولوژیک:
– هدف: افزایش سهم روش‌های غیرشیمیایی تا ۵۰٪ تا ۱۴۰۴ .
3. همکاری‌های بین‌المللی:
– بهره‌گیری از استانداردهای ISPM برای تطبیق با قوانین بهداشت گیاهی جهانی .
جدول تحلیلی: دستاوردهای کلیدی همکاری
| حوزه فعالیت | دستاورد مشترک | تاثیر کشاورزی |
| الگوی کاشت | تدوین برنامه بر اساس امنیت غذایی | کاهش ریسک خسارت ۲۵٪ در محصولات استراتژیک |
| فناوری‌های نو | توسعه پلاسمای سرد | جایگزینی ۳۰٪ سموم شیمیایی تا ۱۴۰۵ |
| ذخایر ژنتیکی | حفظ کلکسیون ۴.۵ میلیونی حشرات (بزرگ‌ترین خاورمیانه) | پشتیبانی از تولید بذرهای مقاوم |
نتیجه‌گیری: الگویی برای نجات کشاورزی
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، همکاری موسسه تحقیقات گیاهپزشکی و سازمان حفظ نباتات، با ترکیب علم پیشرفته (شناسایی مولکولی آفات، کلکسیون‌های مرجع) و اجرای هوشمند (شبکه‌های پیش‌آگاهی، کنترل بیولوژیک)، نه تنها سالانه از میلیاردها تومان خسارت جلوگیری می‌کند، بلکه با تولید غذای سالم، پایداری زیست‌محیطی و سلامت جامعه را تضمین می‌نماید. موفقیت‌هایی مانند کنترل بیماری اسکب انار نشان می‌دهد که حل چالش‌های کشاورزی ایران تنها با انسجام پژوهش و اجرا ممکن است.
—
منابع کلیدی:
– گزارش جلسات هماهنگی الگوی کاشت
– سند برنامه راهبردی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی
– تحلیل SWOT سازمان حفظ نباتات
– پروژه‌های کنترل بیولوژیک گلستان
“کاهش ۳۰٪ ضایعات کشاورزی؛ دستاورد همکاری تاریخی دو نهاد گیاهپزشکی ایران”
(برجسته‌سازی آمار کلیدی)
“امنیت غذایی و
ثمره اتحاد موسسه تحقیقات گیاهپزشکی و سازمان حفظ نباتات”
(پیوند با اهداف کلان ملی)
“کنترل آفات، تولید غذای سالم: الگوی موفق همکاری تحقیقات و اجرا در گیاهپزشکی ایران”