معرفی الگوی “کشت سه‌گانه” در شالیزارهای گیلان
پایگاه خبری داوان نیوز: گیلان با اجرای الگوی نوین «کشت دوم و سوم» در زمین‌های شالیزاری، ظرفیت خالی پنج‌ماهه پس از برداشت برنج را به فرصتی برای تولید ثروت و توسعه پایدار تبدیل کرده است. بر اساس دستاوردهای مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان، امروزه کشاورزان گیلانی با راهنمایی «محققان معین» و با بهره‌گیری از «اسناد توسعه ترویجی»، موفق به کشت گیاهان علوفه‌ای، دانه‌روغنی و حبوبات در اراضی شالیزاری شده‌اند که علاوه بر افزایش درآمد و تأمین امنیت غذایی، به پایداری تولید در کشاورزی استان منجر شده است.
به گزارش خبرنگار داوان نیوز، دکتر امید پودینه، محقق بخش تحقیقات زراعی این مرکز، در گفت‌وگویی به تشریح دستاوردها و برنامه‌های تحقیقاتی این مرکز در زمینه توسعه کشت‌های دوم و سوم پس از برداشت برنج پرداخت.
دکتر پودینه با اشاره به اینکه برنج گیاه اصلی و استراتژی استان گیلان با سطح زیر کشت بیش از ۲۴۰ هزار هکتار است، خاطرنشان کرد: پس از برداشت برنج در اوایل شهریور، زمین‌های شالیزاری تا زمان کشت مجدد برنج در اردیبهشت‌ماه سال بعد، ظرفیت بسیار مناسبی برای توسعه کشت‌های دوم و سوم دارند. تمرکز اصلی بخش تحقیقات زراعی بر آن است که با معرفی گیاهان مناسب، این ظرفیت خالی به چرخه اقتصادی کشاورزان بازگردد.
این محقق برجسته، استان گیلان را از نظر ارتفاع به سه اقلیم اصلی دشت، میان‌بند و ارتفاعات تقسیم کرد و توضیح داد: این تقسیم‌بندی معیار علمی برای معرفی گیاهان مناسب هر منطقه است. برای مثال، در مناطق دشت مانند رشت، لاهیجان و فومن با بارش سالانه ۱۵۰۰ تا ۱۷۰۰ میلی‌متر، و در مناطق میان‌بند مانند رودبار و سیاهکل با بارش ۴۰۰ تا ۷۰۰ میلی‌متر، گیاهان متفاوتی قابل کشت هستند.
وی افزود: در این راستا، گیاهان علوفه‌ای مانند انواع شبدر، غلاتی مانند گندم و جو، گیاهان دانه‌روغنی مانند کلزا و گلرنگ و همچنین حبوباتی مانند عدس، از جمله گونه‌های معرفی‌شده برای کشت پس از برنج هستند که هم به تغذیه دام کمک می‌کنند و هم درآمد اضافه برای کشاورز ایجاد می‌نمایند.
کشاورزی دانش‌بنیان؛ از پژوهش تا مزرعه
دکتر پودینه با تأکید بر لزوم تبدیل پژوهش به دستاورد ملموس برای کشاورز، گفت: امروز با افتخار می‌توانیم اعلام کنیم که دستاوردهای تحقیقاتی ما در قالب «اسناد توسعه ترویجی» به عرصه مزارع استان رسیده است. به عنوان نمونه، در مناطقی از صومعه‌سرا، فومن و لاهیجان، شاهد اجرای موفق الگوی «کشت سه‌گانه» در سال هستیم؛ به طوری که کشاورز پس از برداشت برنج، موفق به کشت و برداشت دو محصول دیگر مانند باقلا و یک گیاه علوفه‌ای شده است.
وی نقش «محققان معین» را در این موفقیت کلیدی خواند و تصریح کرد: بر اساس سیاست سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، محققان ما به صورت میدانی و در کنار کشاورزان، فرآیند کاشت، داشت و برداشت را همراهی می‌کنند تا دانش فنی به درستی منتقل شود و چالش‌هایی مانند مصرف کود یا سموم نامناسب به حداقل برسد.
حرکت رو به رشد کشاورزی علمی در گیلان
محقق مرکز تحقیقات گیلان در پایان، روند توسعه کشاورزی دانش‌بنیان در استان را «رو به رشد» ارزیابی کرد و گفت: افزایش استقبال کشاورزان از دستاوردهای تحقیقاتی و تثبیت الگوهای موفق کشت دوم و سوم، گواه این ادعا است. هدف نهایی ما، پایداری تولید، افزایش درآمد کشاورزان و تأمین امنیت غذایی است.
شایان ذکر است، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان با بهره‌گیری از نیروهای متخصص و انجام پژوهش‌های کاربردی، نقش بی‌بدیلی در ارتقای کشاورزی استان ایفا می‌کند.