پشت پرده موفقیت جهاد کشاورزی مرکزی؛ مقاومسازی باغات و مقابله با بحران آب

پایگاه خبری DA1news: استان مرکزی به عنوان یکی از قطب های مهم کشاورزی ایران، در سال ۱۴۰۳ با برنامه ریزی های هدفمند جهاد کشاورزی، اقدامات قابل توجهی در حوزه های زراعت و باغبانی انجام داد. این اقدامات شامل توسعه فناوریهای نوین، آموزش کشاورزان، معرفی ارقام مقاوم و بهبود زیرساختها بود که در ادامه به تفصیل بررسی میشوند.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، سال ۱۴۰۳ برای جهاد کشاورزی استان مرکزی، سالی پرتلاش با تمرکز بر آموزش، نوآوری و سازگاری با شرایط محیطی بود. اگرچه چالشهای جدی وجود دارد، اما رویکرد دانشبنیان و همکاری با نهادهای تحقیقاتی، مسیر را برای دستیابی به امنیت غذایی و توسعه پایدار هموار کرده است. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به گزارشهای مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان مرکزی مراجعه کنید.

۱. توسعه آموزش و توانمندسازی کشاورزان
جهاد کشاورزی استان مرکزی با برگزاری کارگاه های آموزشی تخصصی، دانش فنی بهره برداران را ارتقا داد. برای مثال، کارگاه آموزشی “مدیریت باغات انگور” در شهرستان خنداب با حضور باغداران و متخصصان گیاهپزشکی برگزار شد. این برنامه ها با هدف افزایش بهره وری، کاهش آفات و بهبود کیفیت محصولات طراحی شده بودند.
همچنین، حمایت از ایجاد و گسترش گلخانه ها به عنوان راهبردی برای صرفه جویی در مصرف آب و افزایش تولید محصولات خارج از فصل در دستور کار قرار گرفت. این طرحها با همکاری سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اجرایی شدند.

۲. معرفی ارقام جدید و مقاوم
در راستای کاهش وابستگی به واردات و سازگاری با شرایط اقلیمی، رقم جدید گلرنگ علوفه ای به نام “بهرنگ” توسط محققان مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور معرفی شد. این رقم که برای مناطق سرد و معتدل مناسب است، هم به عنوان علوفه و هم برای تولید دانه با درصد روغن ۳۰.۵ درصد قابل استفاده است. ویژگیهای برجسته آن شامل مقاومت به بیماری پژمردگی فوزاریومی و عملکرد بالای علوفه خشک است.
علاوه بر این، پروژه های تحقیقاتی در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی علی آباد و ایستگاه تحقیقات کشاورزی اراک روی گیاهانی مانند آویشن و لوبیا چیتی متمرکز شدند تا ارقامی با نیاز آبی کمتر و مقاومت بیشتر توسعه یابند.

۳. پرداخت به موقع مطالبات کشاورزان
جهاد کشاورزی استان مرکزی با همکاری دولت، تسویه مطالبات گندمکاران را در اولویت قرار داد. براساس اعلام رسمی، پرداخت بیش از ۹۰ درصد مطالبات باقیمانده در سال ۱۴۰۳ انجام شد و برنامه ریزی برای تسویه کامل آن تا پایان سال ادامه یافت. این اقدام نه تنها اعتماد کشاورزان را جلب کرد، بلکه انگیزه برای افزایش تولید در سالهای آینده را تقویت نمود.

۴. توسعه کشتهای جایگزین و کم آببر
با توجه به چالش کم آبی، جهاد کشاورزی استان مرکزی روی کشت محصولات کممصرف آب مانند سورگوم، ارزن و تیریتیکاله تمرکز کرد. این محصولات به عنوان جایگزین ذرت و سویا (که نیاز آبی بالایی دارند) معرفی شدند. این استراتژی همسو با برنامه های ملی وزارت جهاد کشاورزی برای کاهش فشار بر منابع آبی بود.
همچنین، در ایستگاه تحقیقات خمین، پروژه هایی برای بررسی تأثیر زمان برداشت بر کیفیت و کمیت بذر لوبیا چیتی اجرا شد تا الگوهای کشت بهینه سازی شوند.

۵. همکاری با نهادهای تحقیقاتی و دانش بنیان
جهاد کشاورزی استان مرکزی با بهره گیری از ظرفیتهای مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی، پروژه های مشترکی را با دانشگاهها و مؤسسات فناوری پیشبرد. برای مثال، استفاده از هوش مصنوعی در آموزش کودکان و بهره برداران بخش کشاورزی به عنوان یک طرح نوآورانه مورد توجه قرار گرفت. این همکاریها باعث شد تا فناوریهای نوین سریعتر در مزارع و باغات استان پیادهسازی شوند.

۶. چالشها و راهکارهای آینده
با وجود دستاوردها، استان مرکزی با موانعی مانند کمبود منابع آبی، نوسانات قیمت نهاده ها و تغییرات اقلیمی مواجه است. برای مقابله با این چالشها، جهاد کشاورزی برنامه هایی مانند توسعه سیستم های آبیاری قطره ای، استفاده از بذور مقاوم به خشکی و تقویت بیمه محصولات را در دستور کار دارد. همچنین، هماهنگی بیشتر با وزارت نیرو برای مدیریت بهینه آب ضروری است.

گزارش: ناظم رامتین