پایگاه خبری DA1news: آتش‌سوزی در فصل تابستان به ویژه در ایام خشکسالی یکی از معضلاتی است که گریبان طبیعت را می‌گیرد، مقابله با آن به تجهیزات به روز نیاز دارد، برای این منظور امسال سازمان محیط‌زیست برای پوشش مناطق چهارگانه ۴۰ میلیارد تومان اعتبار به استان‌ها توزیع کرده که نسبت به سال‌های قبل که ۱۹ میلیارد و گاها ۵ تا ۶ میلیارد تومان بود، عدد خوبی است.

هرگاه در فصول مختلف سال به ویژه فصل بهار بارندگی مناسب باشد باعث شکوفایی و رشد گیاهان، زنده ماندن تالاب ها و جاری شدن آب در رودخانه ها می شود، جنگل ها شاداب و حیات وحش سرزنده به هر سو می جهند، زاد و ولد گیاهخواران روند طبیعی خود را طی می کند و به دنبال آن شرایط برای گوشتخواران مساعد می شود چون طعمه هایشان که شامل گونه های گیاهخواری مانند کل و بز و قوچ و میش و آهو است فراوان می شود و برای شکار و بزرگ کردن توله های خود نگرانی ندارند، با نگاهی بسیار کوتاه به این روند می توان به هم متصل بودن این چرخه را درک کرد که مانند دانه های تسبیح به هم وابسته اند و اگر این نخ پاره شود و یکی از دانه ها از جای خود خارج شود تمام چرخه طبیعی تحت تاثیر قرار می گیرد.

وقتی بارندگی مناسب باشد دشت های پر از گل و سبزه مانند سفره ای رنگارنگ زیر پای انواع گونه های گیاهخوار پهن می شود، در این شرایط دشتی پر از گل و سبزه را تصور کنید که دهها گونه مختلف گیاهخوار در آن مشغول چرا هستند و بچه هایشان در فاصله کمی از آنها جست و خیز می کنند، کمی دورتر گونه ای گوشتخوار مانند یوزپلنگ در کمین نشسته تا با شکاری چرب و چیل شکم بچه های خود را سیر کند، شاید در نگاه اول کمی سنگدلانه باشد اما این قانون طبیعت است و اگر در روند اجرای این قانون خللی ایجاد شود تمام ابعاد زندگی حیوانات و حتی انسان ها تحت تاثیر قرار می گیرد، خللی که در چند سال گذشته به دلایل مختلف از جمله تغییر اقلیم، کاهش بارندگی و خشکسالی شاهد آن بودیم.

اما بارندگی نامناسب موجب می شود تا گیاهان به اندازه کافی رشد نکنند و این یعنی اینکه غذای کافی در اختیار گیاهخواران قرار نمی گیرد و این کمبود غذا زادآوری و رشد نوزادان آنها را تحت تاثیر قرار می دهد که در ادامه ضربه آن متوجه گوشتخواران بزرگی مانند پلنگ و یوزپلنگ می شود، حال در مقابل اگر بارندگی مناسب باشد گیاهان خوب رشد می کنند و پوشش مراتع مناسب می شود که البته باید بگویم این شرایط هم خطرات مخصوص به خود را دارد، البته نه به خودی خود بلکه باز هم پای انسان به میان می آید، شاید بپرسید چگونه؟

از آنجا که طبع زیاده خواه انسان سیری ناپذیر است و همه چیز را در دنیا برای خود می خواهد قطعا نمی تواند از دشت های سرسبز و پر از گل هم چشم پوشی کند و برای دور شدن از هیاهوی شهر و دمی آرمیدن، به دامن این دشت ها پناه می برد اما مساله مهم این است که با وجود مدعی بودن اینکه انسان امروزه بسیار مدرن است؛ اما حتی کوچکترین آداب حضور در طبیعت را هم نمی داند؛ با تمام این ادعاها نمی داند که نباید ردپایی از خود در طبیعت به جای بگذارد.

بنابراین بعد از گشت و گذار و بهره بردن از طبیعت، زمان خروج از محل، تلی از انواع زباله را پشت سر خود برجای می گذارد که شامل باقیمانده غذاها، پوشک بچه، حجم زیادی پلاستیک که هر کدام به تنهایی آسیب های جبران ناپذیری بر منابع زیستی وارد می کنند، اما در اینجا فعلا روی صحبتمان با این زباله ها نیست بلکه هدفمان شیشه هایی است که در دشت ها برجای می مانند که به ویژه در فصل گرم سال با تابش مستقیم نور خورشید مانند ذره بین عمل می کنند، به مرور دودی خاکستری به هوا بلند می شود و ناگهان علف های خشک شده اطراف آن تکه شیشه شعله ور می شود و در چشم به هم زدنی وسعت زیادی را به آتش می کشد، حال در این میان اگر بهار پربارش بود و گیاهان زیادی در دشت روییده بود اکنون قطعا شاهد حجم زیادی از گیاهان خشک شده ای هستیم که می توانند مصداق هیزم به آتش ریختن باشند.

علاوه بر تجهیز امکانات مورد نیاز اطفای حریق، جلب مشارکت جوامع محلی در کاهش بروز آتش سوزی در مناطق هم از اهمیت زیادی برخوردار است و در دستور کار سازمان قرار داردامسال هم چنین شرایطی داریم، بهار بارندگی خوب بود گیاهان به اندازه کافی رشد کردند و حالا که تابستان با گرمایش بیداد می کند علف ها خشک شده اند و آماده کوچکترین جرقه برای آتش سوزی هستند، به عنوان مثال چندی پیش آتش سوزی در شهرستان ازنا در منطقه سفیدکوه به ۱۰۰ هکتار از مراتع و منابع طبیعی این شهرستان خسارت وارد کرد، قطعا این آخرین آتش سوزی نخواهد بود اما در کنار آگاهی مردم، مساله مهم دیگر تجهیز امکانات اطفای حریق است که بنا به گفته معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، امسال ۴۰ میلیارد تومان اعتبار برای آتش سوزی و تجهیزات مربوط به آن به استان ها ابلاغ شده است.

حسن اکبری در گفت و گو با خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: امسال فصل بهار بارندگی در بخش هایی از کشور مناسب بود از جمله در حوزه زاگرس که بارندگی های قابل قبولی رخ داد و موجب رشد مناسب گیاهان و غنی شدن پوشش زیراشکوب شد؛ البته این روند علاوه بر اینکه برای محیط زیست خوشایند است اما خطر آتش سوزی را افزایش می دهد.

وی اظهار داشت: با توجه به اهمیت موضوع، تجهیز و به روز کردن امکانات مورد نیاز برای اطفای حریق الزامی است از این رو تامین اعتبار مورد نیاز در دستور کار قرار گرفت و امسال مبلغ ۴۰ میلیارد تومان را برای این مساله بین استان توزیع کردیم، شاید این عدد نسبت به حجم کاری در حوزه اطفای حریق عدد بالایی نباشد اما در مقایسه با سال های قبل عدد قابل توجهی است چون این رقم سال قبل ۱۹ میلیارد تومان و سال های قبل ۵ تا ۶ میلیارد تومان بوده است.

وی تاکید کرد: این اعتبارات برای تامین تجهیزاتی مانند باسکت برداشت آب، پد بالگرد، تکمیل ایستگاه های اطفای حریق و یکی از مهمترین کارها برای جلب مشارکت جوامع محلی هزینه می شود، یعنی نقاطی که آتش سوزی زیاد رخ می دهد علاوه بر تامین تجهیزات مورد نیاز، بتوانند جوامع محلی را پای کار بیاورند، آنها را تجهیز کنند و حق الزحمه ای هم برای آنها در نظر بگیرند تا در زمان وقوع آتش سوزی با محیط بانان مشارکت کنند، البته تاکید می کنم این مشارکت باید با هماهنگی و زیر نظر محیط بانان و سازمان حفاظت محیط زیست باشد.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: با این اقدامات اتفاقی که می افتد این است که به کاهش سطح آتش سوزی و کم شدن خسارات گسترده کمک می کند، بنابراین پای کار آمدن جوامع محلی هم در پیشگیری و هم در بروز آتش سوزی از اهمیت زیادی برخوردار است.

وی تصریح کرد: بنابراین به علت بارندگی های مناسب و پوشش گیاهی غنی در منطقه زاگرس، نگران بروز آتش سوزی در این منطقه هستیم اما به همان نسبت هم نگران خشکسالی در بخش هایی از زیستگاه های مرکزی به ویژه شرق کشور در استان هایی مانند خراسان رضوی هستیم که از تنوع زیستی ارزشمندی برخوردارند، منابع آبی آن مناطق به شدت کاهش یافته و رویشگاه ها بسیار ضعیف شده اند.

اکبری اظهار داشت: سال گذشته تلاش های زیادی کردیم تا اعتباری بابت خشکسالی دریافت کنیم اما موفق نشدیم که امیدواریم امسال این اتفاق بیفتد و بتوانیم درباره خشکسالی هم به نتایج مثبتی در زمینه تامین اعتبار برسیم.